Đền Nè nơi phụng thờ Sơn thần Công chúa

Di tích đền Nè có tổng diện tích 2.298m2, nằm tại xóm Bờ Nè, xã Xuân Thủy, huyện Kim Bôi, tỉnh Hoà Bình. Từ xa xưa, đền được khởi dựng chỉ là một ngôi nhà nhỏ, vách được bưng kín bằng bương tre đập dập, mái lợp gianh.

Đền Nè là nơi phụng thờ Sơn thần Công chúa. Đây là vị thần có công giúp nước, bảo vệ, phù hộ và che chở cho người dân trong lúc khó khăn, hoạn nạn. Trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân huyện Kim Bôi, SơntThần Công chúa là vị thần tối linh, là tín ngưỡng văn hóa tâm linh lâu đời.

Ngôi đền nổi tiếng linh thiêng, người dân trong vùng và các tỉnh lân cận, du khách thập phương đến dâng hương cầu lộc, cầu tài, cầu mưa thuận gió hoà, cầu làm ăn phát đạt... Ngôi đền đã trở thành địa chỉ góp phần làm thoả mãn nhu cầu văn hoá tâm linh cho người dân trong vùng và du khách gần xa.

Lễ hội đền Nè xưa là một nét đẹp văn hoá đặc sắc. Việc tổ chức, bảo tồn lễ hội đền Nè giúp con ng­­ười truyền đạt tình cảm, đạo lý và khát vọng cho nhau, củng cố thêm sức mạnh cộng đồng và thể hiện sự tôn kính của mình với tổ tiên, với các vị thần đã có công với đất nước và tìm về cội nguồn của mình.

Việc đền Nè được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh là sự kiện văn hóa quan trọng và giàu ý nghĩa, tạo nguồn động viên to lớn cho cán bộ, nhân dân các dân tộc trong huyện nói chung và xã Xuân Thủy nói riêng. 

Trong tương lai, di tích đền Nè sẽ kết hợp với các di tích trên địa bàn huyện để tạo nên các tuyến du lịch tâm linh - sinh thái - khảo cổ - làng bản. Đền Nè sẽ là điểm gửi gắm tâm linh của đông đảo du khách gần xa, tạo thêm nguồn lực để địa phương phát triển kinh tế xã - xã hội.