Cúc cổ Sơn La có gì đặc biệt mà được nhiều người săn lùng?

Đi tìm nguồn gốc cúc cổ Sơn La

Cúc cổ Sơn La có màu đỏ đô, cây thân gỗ, dễ chăm sóc với hương thơm dễ chịu, tượng trưng cho sự kiên cường, đem lại may mắn và hưng thịnh cho gia chủ… Do vậy, mấy năm gần đây, thú chơi mới với loài hoa này đang được những người yêu hoa sưu tầm và săn lùng.

Cúc cổ Sơn La nở rộ vào đúng dịp tết Nguyên Đán và hoa nở bền hơn 1 tháng. Loài hoa này thường được trồng trong vườn, trong chậu để trang trí sân, ban công của ngôi nhà hay tại các khuôn viên của gia đình. Những người yêu hoa, chơi hoa cúc cổ Sơn La thích loài hoa này còn bởi hương thơm dịu nhẹ, giúp xóa tan mệt mỏi và căng thẳng sau những giờ làm việc, lao động.

Chị Mùi Thị Thủy, chủ vườn hoa Bảo Châm (phường Tô Hiệu, thành phố Sơn La) cho biết: "Giống hoa cúc cổ được gia đình lấy từ một vườn hoa ở huyện Mai Sơn. Khoảng 2 năm nay chúng tôi không ươm giống loại này nữa, chủ yếu là mua cây về chăm rồi bán Tết. Như Tết vừa rồi, chỉ bán được gần 100 chậu với cây cao trên 1,3 m, có tán rộng chừng 60 cm với giá 250.000 đồng/chậu, chủ yếu là tiêu thụ về Hà Nội và các tỉnh Hải Phòng, Quảng Ninh. 

Theo chị Thủy, dù ươm, bán loài cúc cổ Sơn La gần 4 năm nay nhưng nguồn gốc thì không rõ từ đâu dù đã tìm hiểu. Chỉ biết loài cúc cổ Sơn La này được bà con tại các bản ở huyện Mai Sơn trồng quanh nhà rất nhiều.

Là người cách đây hơn 60 năm đã từng trồng cúc cổ Sơn La trong sân vườn của gia đình, sau này chuyển nhà đến vị trí khác không có không gian vườn nên đã không trồng loài hoa này nữa, ông Hoàng Chí Sường (80 tuổi, bản Lầu, phường Chiềng Lề, thành phố Sơn La chia sẻ: "Ngày thanh niên đã thấy bố mẹ trồng ở vườn. Ngày Tết hay đánh cả cây cho vào bình rồi đặt ở cửa ra vào hoặc cắt những cành có hoa nở đẹp nhất để thắp hương. 

Ngày thanh niên có nghe người già trong bản bảo loại hoa này đem lại may mắn cho gia đình nên các nhà trồng rất nhiều ở sân vườn. Còn về nguồn gốc của hoa thì không rõ, chỉ thấy những người chuyên chơi hồng cổ bảo loại hoa này có mặt ở đâu thì ở đó có hồng cổ ".

Với những thắc mắc về nguồn gốc của cúc cổ Sơn La và thông tin "ở đâu có hồng cổ thì ở đó có cúc cổ Sơn La", chúng tôi tìm đến vườn hồng Nguyệt Điền, bản Nà Hạ 1, xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La. Nơi đây được coi là địa điểm ươm trồng và bán nhiều loại hoa hồng nhất ở Sơn La với khoảng 600 giống hoa hồng, trong đó nổi bật là hàng ngàn gốc hồng cổ, có gốc trên 70 năm tuổi với những sắc hoa khác nhau đẹp hút hồn. 

Chị Nguyễn Thị Nguyệt, chủ vườn hồng Nguyệt Điền thông tin: Cũng bởi yêu hoa hồng cổ mà tôi đã vô tình bắt gặp vẻ đẹp của một cây cúc cổ Sơn La cao chừng 3 m trong một lần đi sưu tầm hồng cổ ở bản để rồi bén duyên với loài cúc cổ Sơn La trong hơn 5 năm qua. 

Mấy năm gần đây, người chơi hoa hay yêu hoa từ Bắc vào Nam đều rất thích chơi cúc cổ Sơn La vì độ bền và vẻ đẹp của hoa. Từ ngày đưa hình ảnh, clip về loài hoa này quảng bá trên Facebook, rất nhiều người ở các tỉnh đã đặt mua. Thậm chí có người ở tận trong Phú Quốc cũng đặt mua về trồng.

Cúc cổ Sơn La - loài hoa biểu tượng cho tinh thần bất khuất

Dẫn chúng tôi ra thăm khu vườn ươm trồng hoa hồng cổ, chị Nguyệt, chia sẻ thêm: "Dịp này là thời điểm hoa cúc cổ đang xuống sắc nên phải cắt tỉa và chuyển các chậu cúc cổ Sơn La để dưới tán các gốc hồng cổ, dành đất cho vụ hoa khác. 

Theo chị Nguyệt, mỗi chậu cúc cổ Sơn La cao hơn 1 m bán với giá từ 80 nghìn đến 100 nghìn đồng/chậu. Cây 2 năm tuổi bán với giá trên 200 nghìn đồng… Như vườn hoa chúng tôi, mỗi khách mua một chậu hồng cổ đều được tặng kèm một chậu cúc cổ Sơn La hay những người yêu hoa đến không mua hoa cũng được tặng. 

Đây là loại hoa không chỉ biểu trưng cho sự may mắn, sức sống bền bỉ, cúc cổ Sơn La còn biểu trưng cho sự kiên cường, ý chí không bao giờ khuất phục. Do vậy, những người yêu hoa, thích sưu tầm hoa đã lựa chọn cúc cổ trong sân vườn, bên thềm nhà của gia đình mình hay quà tặng trong dịp Tết đến Xuân về. 

Cũng theo chị Nguyệt, loài cúc cổ Sơn La rất dễ trồng, cắm xuống đất là sống, không mất công chăm sóc nên chỉ cần một cành tầm gang tay người lớn với 3 nhánh nhỏ, sau một năm là có thể tạo ra được một vườn cúc đẹp với hàng trăm cây".

Anh Đỗ Xuân Tảo - một trong những người chuyên cây cảnh, chơi hoa ở Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc thông tin: Cách đây khoảng 2 năm, tôi vô tình thấy vẻ đẹp của cúc cổ Sơn La trên mạng nên đã đặt mua mấy gốc từ vườn hồng Nguyệt Điền ở Sơn La về chơi và nhân giống. Đây là cây thân gỗ sống lâu năm, là giống cổ có từ rất lâu đời tại Việt Nam, nhất là tại Sơn La, dễ trồng và dễ chăm sóc. 

Anh Tảo cho biết thêm: Dịp Tết vừa rồi, toàn bộ các chậu cúc cổ một năm tuổi tôi đã bán hết với giá 500 nghìn đồng đến 700 nghìn đồng/chậu. Hiện vẫn còn một gốc cúc cổ Sơn La mua ở vườn hồng Nguyệt Điền 2 năm tuổi cao 1,5 m, tán rộng hơn 1 m họ trả mấy triệu không bán vì muốn để làm kỷ niệm và nhân giống.

Giới chơi và chuyên sưu tầm các loài hoa cổ nhận định, ngoài vẻ đẹp với sắc đỏ thắm không loài hoa nào có thì cúc cổ Sơn La còn "lôi kéo" được người yêu hoa vì  đặc tính ra hoa kéo dài hơn 1 tháng đúng dịp tết Nguyên đán, thậm chí thời gian có thể kéo dài hơn nếu kỹ thuật chăm sóc tốt. 

Đồng thời, đây cũng là loài hoa dễ chăm sóc, giá thành không cao, không mất nhiều công sức và có thể tạo tán theo sở thích của mỗi người chơi hoa… Giờ đây, trong bộ sưu tập của những người chơi hoa cổ, họ lại có thêm niềm vui khi sở hữu loài hoa biểu trưng cho sự may mắn, hưng thịnh, kiên cường và ý chí không bao giờ khuất phục.