"Cây triệu phú" bén rễ trên đất khó

Con đường lên Phiêng Cằm giờ đây không còn heo hút như trước. Thay vào đó là màu xanh bạt ngàn của ngô, lúa, xen lẫn những vườn hồng giòn chín vàng rực, trĩu cành.

Bà con người Thái, người Mông đang tất bật thu hoạch hồng, có nhà thu được cả trăm triệu đồng từ bán hồng. Trồng hồng giòn đang được bà con nông dân đón nhận như là "cây triệu phú". Cả vùng đất khó rộng lớn được đánh thức nhờ cây hồng giòn.

Sáu năm trước, khi anh Hoàng Văn Quý ở bản Nong Thỏm mạnh dạn mang 1.000 gốc hồng giòn từ Mộc Châu về trồng, nhiều người trong bản đã lắc đầu ái ngại. Họ cho rằng thứ cây "khó tính" này khó mà bén rễ trên đất Phiêng Cằm.

"Ngày tôi đưa giống hồng về, nhiều người bảo tôi gàn. Nhưng tôi tin rằng khí hậu và thổ nhưỡng ở đây không khác gì Mộc Châu, cây hồng chắc chắn sẽ sống được", anh Quý nhớ lại.

Bỏ ngoài tai những lời bàn tán, anh Quý quyết tâm phá bỏ vườn tạp, đào hố, xuống giống. Suốt 4 năm ròng, anh cần mẫn chăm sóc, vun bón cho từng gốc cây. Đến năm thứ năm, vườn hồng bắt đầu cho quả bói.

"Ngày quả hồng chín, tôi bổ ra nếm thử mà vui trào nước mắt. Hồng trồng ở vườn nhà mình ăn ngon không kém gì ở Mộc Châu", anh Quý xúc động kể.

Niềm vui vỡ òa khi sang năm thứ 6, cả vườn hồng cho thu hoạch ổn định, cây nào cây nấy sai trĩu quả. Điều đặc biệt là cây hồng giòn trồng ở Phiêng Cằm chín sớm hơn Mộc Châu gần nửa tháng. Ngay từ giữa tháng 8, gia đình anh đã tất bật thu hái. Hồng hái xuống bao nhiêu, thương lái đến tận vườn thu mua hết bấy nhiêu với giá 30.000 đồng/kg.

Anh Quý nhẩm tính: "Mảnh nương này trước kia trồng ngô, cả năm thu về chẳng đủ trả công. Năm nay, chỉ riêng hồng giòn đã cho gia đình tôi thu hơn 200 triệu đồng mà công sức bỏ ra không nhiều. Năm tới nếu thời tiết thuận lợi, vườn hồng có thể cho thu trên 10 tấn, cầm chắc 400 triệu đồng trong tay".

"Cây triệu phú" lan tỏa khắp bản làng

Từ cách làm của anh Quý, bà con người Thái, người Mông ở các bản Nong Tàu Thái, Nong Tàu Mông cũng chuyển đổi vườn tạp sang trồng hồng. Nhiều hộ cũng đã có thu nhập từ vườn hồng giòn. Từ bỡ ngỡ ban đầu, bà con còn lo lắng sợ cây hồng không ra quả và khó bán sản phẩm, nhưng nỗi lo đó đã không trôi nhanh khi hiện nay bà con không có hồng mà bán. Cây hồng đã mở ra hướng làm ăn mới cho đồng bào dân tộc nơi đây.

Ghé thăm vườn hồng năm thứ hai của gia đình anh Sùng A Chợ ở bản Nong Tàu Mông, chúng tôi không khỏi ngạc nhiên. Trên mảnh đất 1.000m2 trước kia trồng táo mèo kém hiệu quả, giờ đây là những hàng hồng giòn đang vươn mình xanh tốt.

Anh Chợ chia sẻ: "Chứng kiến hiệu quả kinh tế rõ rệt của cây hồng giòn, gia đình tôi đã quyết tâm chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả để trồng hồng. Ngoài diện tích đang chăm sóc, gia đình tôi còn có hơn 1 ha hồng giòn khác, trong đó hơn 2.000m2 đang cho thu hoạch.

Theo anh Chợ, năm đầu tiên, do chưa có kinh nghiệm chăm sóc, 2.000m2 hồng giòn chỉ cho thu nhập khoảng 15 triệu đồng. Với giá bán ổn định trên 30.000 đồng/kg, anh Chợ kỳ vọng sản lượng và thu nhập năm nay sẽ tăng cao hơn nhiều.

"So với trồng ngô, sắn, hồng giòn mang lại thu nhập cao hơn hẳn. Thấy hiệu quả kinh tế, nhiều hộ trong bản cũng đã chuyển sang trồng hồng giòn," anh Chợ chia sẻ.

Xã nghèo quyết tâm thành "vựa" hồng giòn

Hiện nay, toàn xã Phiêng Cằm đã phát triển được khoảng 8ha hồng giòn. Ông Cầm Văn Thoát, Chủ tịch Hội Nông dân xã Phiêng Cằm, khẳng định, cây hồng giòn chính là hướng đi mới để bà con thoát nghèo và vươn lên làm giàu.

"Phiêng Cằm có độ cao trên 1.000m so với mực nước biển, đây là điều kiện lý tưởng cho cây hồng giòn phát triển. Thực tế đã chứng minh, cây hồng giòn dễ trồng, dễ chăm sóc và rất hợp với thổ dưỡng của Phiêng Cằm. Cây hồng giòn trồng ở đây cho năng suất rất cao tới 20 tấn/ha; quả to, thơm, ngọt và giòn. So với ngô, sắn, thu nhập từ cây hồng giòn cao gấp 20 - 30 lần", ông Thoát phân tích.

Cũng theo ông Thoát, chính quyền xã Phiêng Cằm đang xây dựng đề án mở rộng diện tích trồng hồng giòn ra nhiều bản khác. Xã sẽ hỗ trợ bà con cây giống, tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật. Ngoài ra, Hội Nông dân xã cũng đề nghị chính quyền tạo điều kiện cho bà con đi thăm và học hỏi mô hình trồng hồng giòn ở các xã Mộc Châu, Vân Hồ.

“Ở Tây Bắc, rất ít địa phương có thể trồng được hồng giòn. Trong khi đó, nhiều bản ở xã Phiêng Cằm có thể trồng được hồng giòn. Xã còn đang vận động các hộ dân trồng hồng thường chuyển sang ghép hồng giòn. Tôi tin rằng, nếu được đầu tư bài bản và hướng dẫn bà con người dân tộc Mông, người Thái, chỉ sau vài năm nữa có thể biến Phiêng Cằm thành “vựa” hồng giòn. Cứ một vườn hồng cho thu hoạch là bà con thu được vài chục triệu đến cả trăm triệu đồng”, ông Thoát cho hay.