Tháng 7, XK tất cả các sản phẩm chủ lực đều có tăng trưởng khởi sắc hơn. Trong đó, XK tôm tăng 11%, cũng là mức tăng trưởng cao nhất trong 7 tháng đầu năm. Trong đó, XK tôm sang Trung Quốc và EU tăng lần lượt 24% và 32%, trong khi XK sang Mỹ tăng 9%, sang Nhật Bản tăng 4%, XK sang Hàn Quốc giảm 21%.
Tính tới cuối tháng 7/2024, lũy kế XK tôm đạt gần 2 tỷ USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, tôm chân trắng đạt 1,45 tỷ USD,tăng 4%, tôm sú đạt 246 triệu USD, giảm 10%. Riêng XK tôm hùm tăng gấp gần 3 lần đạt 145 triệu USD.
XK cá tra có tín hiệu sáng hơn với mức tăng 23% trong tháng 7. Trong đó, XK sang tất cả các thị trường chính đều tăng trưởng 2 con số, từ 20-40%, trừ thị trường EU tăng nhẹ 5%. Lũy kế 7 tháng đầu năm XK cá tra đạt gần 1,09 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Trung Quốc vẫn là thị trường mục tiêu số 1 của cá tra Việt Nam, với giá trị 317 triệu USD, giảm 2,3% so với cùng kỳ năm 2023. Thị trường này tiêu thụ chủ yếu là cá tra cỡ lớn >1,2 kg/con dạng nguyên con hoặc sản phẩm phile. Ngoài ra đây cũng là thị trường tiềm năng cho sản phẩm phụ là bong bóng cá tra. Trong 7 tháng đầu năm nay, XK bong bóng cá tra cả nước đạt khoảng 50 triệu USD, riêng xuất sang thị trường Trung Quốc đạt 40 triệu USD, chiếm 80%.
Sau khi liên tục tăng trưởng 2 con số, từ 16-32%, XK cá ngừ tháng 7 đã tăng chậm lại, chi tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái. Lũy kế 7 tháng đầu năm, XK cá ngừ đạt 555 triệu USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, 2 dòng sản phẩm XK chính là cá ngừ đóng hộp, đóng túi và cá ngừ loin/phile đông lạnh (cũng là nguyên liệu đề SX cá hộp). Từ khi Nghị định 37/2024 có hiệu lực (từ 19/5/2024), DN chế biến và XK cá ngừ rơi vào tình thế “mệt mỏi” vì không mua được nguyên liệu cá ngừ đóng hộp đúng theo quy định mới yêu cầu cá ngừ vằn khai thác phải đạt kích cỡ tối thiểu 0,5m. VASEP đã có công văn gửi Thú tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thỉ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang, Bộ trưởng Bộ NN và PTNT báo cáo kiến nghị sửa đổi Nghị định 37 sao cho phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn, trong đó có nội dung liên quan đến quy định kích thước tối thiểu cá ngừ vằn. Đồng thời, VASEP cũng gửi công văn tới DN hội viên để nghị tuân thủ quy định IUU và qui định tại Nghị định 37 trong thời gian chờ Chính phủ xem xét, sửa đổi.
Trong 2 tháng qua kể từ khi Nghị định 37 có hiệu lực, một số doanh nghiệp cá ngừ đã dừng hoàn toàn việc thu mua nguyên liệu cá vằn khai thác trong nước của ngư dân do không đảm bảo kích cỡ 100% đạt 0,5 mét trở lên. Hầu hết các cảng cá hiện nay cũng đã ngừng xác nhận nguyên liệu (giấy S/C) cho các lô hàng cá ngừ vằn do kích thước cá khai thác nhỏ hơn quy định của Nghị định 37. Trong khi giai đoạn này đang là 3 tháng “vào vụ” cao điểm (tháng 7, tháng 8, tháng 9) khai thác cá ngừ vằn của ngư dân Việt Nam”.
Ngoài cá ngừ ra, các sản phẩm thủy sản khác như mực, bạch tuộc và các loại cá biển khác cũng trong tình trạng thiếu nguyên liệu để XK, không được xác nhận nguyên liệu khai thác để XK đi EU. XK các loại cá biển khác (trừ cá ngừ) cũng bị giảm hơn 4% trong 7 tháng đầu năm nay. Trong khi đó, XK mực, bạch tuộc chỉ tương đương cùng kỳ năm 2023, đạt khoảng 351 triệu USD.
Top 4 thị trường chính có dấu hiệu hồi phục nhu cầu rõ rệt trong tháng 7 gồm: Trung Quốc & HK tăng 30%, Mỹ tăng 14%, Nhật Bản tăng 11% và EU tăng 14%. Lũy kế 7 tháng đầu năm, XK thủy sản sang Mỹ và Trung Quốc – HK đều tăng 10% và chiếm tỷ trọng tương đương nhau, chiếm gần 18% tổng XK thủy sản của Việt Nam, đạt trên 930 triệu USD. XK sang EU cũng tăng 10% đạt trên 600 triệu USD. Riêng XK sang Hàn Quốc chỉ tăng nhẹ 1% đạt 426 triệu USD.
Xét về phân khúc sản phẩm đông lạnh, Mỹ và EU sẽ là 2 thị trường kỳ vọng trong nửa cuối năm trước những tín hiệu tích cực như kinh tế hồi phục, lạm phát giảm, lãi suất giảm có thể sẽ kích cầu ở những thị trường này. Trong khi đó, XK hàng đông lạnh sang Trung Quốc vẫn chưa đột phá với giá tương đối thấp. Đổi lại, Trung Quốc lại là điểm đến số 1 cho phân khúc thủy sản tươi, sống phục vụ cho nhà hàng, khách sạn, du lịch. Do vậy, các mặt hàng tươi sống như tôm hùm, cua, ngao, ốc... của Việt Nam sẽ vẫn hút khách hàng Trung Quốc trong thời gian tới.
