Sông Mã (Sơn La): Phát huy kinh tế tập thể góp phần xây dựng NTM

Kinh tế tập thể mà nòng cốt là HTX

Để phát huy các mô hình kinh tế tập thể và từng bước phát triển, huyện Sông Mã (Sơn La) đã đẩy mạnh phát triển mô hình kinh tế HTX. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 71 HTX, 1 liên hiệp HTX, với tổng số thành viên 761 người. Trong đó: có 66 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp với 726 thành viên. Tổng số vốn điều lệ gần 100 tỷ đồng. Với mục tiêu là ưu tiên xây dựng các mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị, sản phẩm chủ lực của địa phương, huyện đã chỉ đạo triển khai các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển HTX như: hỗ trợ con, cây giống, khoa học kỹ thuật, in bao bì, nhãn mác chứng nhận VietGap, quảng bá giới thiệu sản phẩm...... Đặc biệt huyện tạo điều kiện để các HTX phát triển đúng hướng và hiệu quả hơn, nhằm đảm bảo năng lực cạnh tranh trên thị trường, đồng thời tạo điều kiện cho các HTX đổi mới về tổ chức, hoạt động để thích ứng với cơ chế thị trường.

Trao đổi với phóng viên báo NTNN/ Dân Việt/ Trang trại Việt, ông Nguyễn Tiến Hải, Trưởng Phòng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn huyện Sông Mã (Sơn La) cho biết: hàng năm phòng Nông nghiệp cũng đã tham mưu cho UBND huyện, liên minh HTX và các sở, ngành tổ chức các hội nghị tuyên truyền chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về lĩnh vực Nông nghiệp, Nông thôn và đặc biệt là tuyên truyền thành lập HTX hoạt động trong lĩnh vực Nông nghiệp đảm bảo theo luật HTX năm 2012. Khi các HTX Nông nghiệp thành lập hoạt động trên nguyên tắc của luật HTX năm 2022 cơ bản đã mang lại hiệu quả cho các thành viên HTX. Hình thành được các mô hình, vùng sản xuất nguyên liệu tập trung và liên kết được các đơn vị bao tiêu sản phẩm giúp cho thành viên của HTX và các hộ nông dân khi có lượng hàng sản xuất ra tăng thu nhập của các thành viên.

Thành lập tháng 4 năm 2017 với 15 thành viên. HTX Trung Thành xã Yên Hưng (Sông Mã, Sơn La) chủ yếu cải tạo và phát triển cây nhãn. Tháng 8/2017, HTX được nhà nước hỗ trợ 5.000 cây xoài giống Đài Loan, các thành viên HTX đã chuyển đổi thêm diện tích trồng cây lương thực ngắn ngày kém hiệu quả trên đất dốc sang trồng cây xoài, đến nay, HTX đã có 17 ha nhãn, 15 ha xoài. Ngoài phát triển diện tích cây ăn quả HTX Trung thành xã Yên Hưng còn phát triển thêm diện tích trồng bí đao và các loại cây rau màu vụ đông để tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho thành viên. Hàng năm sau khi trừ chi phí mỗi thành viên HTX thu về trên 300 trăm triệu đồng.

Anh Cà Văn Thuận, Giám đốc HTX dịch vụ Trung Thành xã Yên Hưng (Sông Mã, Sơn La) chia sẻ: Khi chưa vào HTX thì các quy trình làm, chăm sóc, cải tạo vườn của bà con thì chưa có hiệu quả. Khi vào HTX bà con hiểu được sự quan trọng của chất lượng sản phẩm khi đưa ra thị trường, hiểu được kỹ thuật để bà con đưa vào canh tác từ đó nâng cao được chất lượng sản phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Khi vào HTX bà con được đi tập huấn, hướng dẫn khoa học kỹ thuật, được tham quan nhiều mô hình và qua việc tham quan bà con học hỏi được nhiều và về áp dụng vào sản xuất. HTX hiện có rất nhiều cây trồng như: nhãn, xoài ... chúng tôi đều chăm sóc theo quy trình VietGap, xoài 15 ha và nhãn 17 ha trong đó có 10ha nhãn được cấp mã vùng trồng xuất khẩu sang Trung Quốc, xoài hiện nay chúng tôi đang ký hợp đồng với nhà máy Đồng Giao để bao tiêu cho bà con.

Thành lập năm 2019, với 13 thành viên, HTX nông nghiệp hữu cơ Trung Dũng xã Chiềng Cang (Sông Mã, Sơn La) đã có sự thống nhất ngày từ đầu đối với các thành viên đó là tuân thủ nghiêm ngặt việc sản xuất theo quy trình VietGap, sản xuất theo quy trình sạch, an toàn và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc rõ ràng, thân thiện với môi trường. Việc bón phân, phun thuốc bảo vệ thực vật đều được ghi chép đầy đủ, đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Hiện nay, HTX đã có 19ha trên tổng số 39ha nhãn đạt tiêu chuẩn và được cấp mã vùng trồng xuất khẩu sang Úc và Trung Quốc từ đó đã góp phần tạo uy tín, xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm của HTX.

Anh Vũ Anh Minh, Giám đốc HTX nông nghiệp hữu cơ Trung Dũng xã Chiềng Cang (Sông Mã, Sơn La) chia sẻ: Trước khi chưa thành lập HTX thì lối canh tác của bà con vẫn theo hướng tự phát, khi thành lập HTX rồi thì chúng tôi theo hướng tập thể, cùng nhau sản xuất hướng tới một sản phẩm sạch, an toàn để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Từ đó thu nhập của thành viên trong HTX được nâng lên, được cải thiện rất nhiều. Trước kia chúng tôi tìm đầu ra cho sản phẩm rất khó, bị thương lái ép giá, khi thành lập HTX rồi thì họ chủ động liên hệ với chúng tôi và chúng tôi cũng chủ động liên hệ với các bạn hàng tự đặt được giá, thương lái không thể ép giá được.

Phát huy kinh tế tập thể góp phần xây dựng NTM

Hiện nay, doanh thu bình quân của một KTX trên địa bàn huyện Sông Mã (Sơn La) đạt trên 1,3 tỷ đồng/năm và lãi bình quân của một HTX là 130 triệu đồng/năm. Bên cạnh việc nâng cao thu nhập cho thành viên HTX thì các HTX còn tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 200 lao động địa phương, với thu nhập bình quân khoảng 60 triệu đồng/người/năm.

Chị Tòng Thị Hồng, bản Ít (Mường Hung, Sông Mã, Sơn La) là lao động làm công cho HTX nông nghiệp hữu cơ Trung Dũng xã Chiềng Cang, chị cho biết: Gia đình tôi chỉ có một ít nương ngô, nương sắn thôi khi làm xong ngô, sắn thì đến HTX Trung Dũng để làm. Mùa nào cũng có việc từ tỉa nhãn, bón phân, thu mật ong đến xoáy long nhãn, nhiều việc lắm. Nhà tôi có 4 mẹ con đều đến đấy làm hết. Lúc thì 200 nghìn một công, lúc thì làm theo sản phẩm.

Nhờ tích cực đi đầu trong việc áp dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất mà các HTX trên địa bàn huyện Sông Mã (Sơn La) đã góp phần quan trọng trong công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, đưa nền sản xuất nông nghiệp của huyện từ manh mún, nhỏ lẻ, tự phát sang sản xuất theo hướng ứng dụng công nghệ cao, theo tiêu chuẩn VietGap, Organic. Năm 2022, với diện tích gieo trồng 38.264 ha, huyện Sông Mã đã thu trên 72 nghìn tấn lương thực có hạt, huyện đã đảm bảo an ninh lương thực, giá trị 1 ha đất sản xuất nông nghiệp bình quân đạt 65,4 triệu đồng/ha; với diện tích cây ăn quả có 10.682 ha, sản lượng đạt trên 80 nghìn tấn. Với diện tích trồng nhãn, hiện tại có hơn 816 ha sản xuất theo quy trình VietGap tại 47 HTX, sản lượng đạt 9.778 tấn, với 46 mã vùng trồng trên diện tích 452,7 ha nhãn, sản lượng 4.511 tấn để xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, Trung Quốc, Úc, New Zealand. Cùng với đó các HTX còn xây dựng nhiều mô hình đạt hiệu quả cao như: dứa Quee, Ngô Ngọt, quế, Bò lai sind, ..... Xây dựng sản phẩm mật ong Quyết Thắng Sông Mã được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao.

Trao đổi với phóng viên báo NTNN/ Dân Việt/ Trang trại Việt, ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện Sông Mã (Sơn La) khẳng định: Mô hình kinh tế tập thể, kinh tế HTX nông nghiệp ở huyện Sông Mã đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học, kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất, tạo việc làm ổn định cho người lao động, phát huy được tiềm năng, thế mạnh của địa phương. Qua đó, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện.