Vai trò của BHYT HSSV
Trong những năm qua, BHYT HSSV luôn dành được sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ. Trong đó, học sinh, sinh viên (HSSV) luôn là một trong những nhóm đối tượng có tỉ lệ tham gia BHYT cao nhất và cũng là đối tượng được Nhà nước dành cho tỉ lệ hỗ trợ cao nhất (30%) trong nhóm đối tượng tham gia BHYT được Nhà nước hỗ trợ.
Tỷ lệ HSSV tham gia BHYT tăng, chất lượng của y tế trường học (YTTH) cũng tăng tỉ lệ thuận với mức tăng độ bao phủ BHYT HSSV. Với khoản kinh phí trích lại 7% từ số thu BHYT HSSV, đây là nguồn tài chính quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho HSSV.
Tham gia BHYT HSSV, các học sinh sinh viên có điều kiện tiếp cận với các dịch vụ y tế tại tất cả các cơ sở khám chữa bệnh trong cả nước với phạm vi quyền lợi ngày càng được mở rộng do Quỹ BHYT chi trả. Những năm qua, trên địa bàn tỉnh Sơn La, đã có hàng trăm lượt HSSV được Quỹ BHYT chi trả cho các chi phí khám, chữa bệnh khi bị rủi ro thương tích, ốm đau phải điều trị.
Nhiều trường hợp HSSV mắc các bệnh nan y, mãn tính được Quỹ BHYT chi trả đến hàng trăm triệu đồng mỗi đợt điều trị. Điều đó cho thấy, việc tham gia BHYT HSSV là giải pháp phù hợp, hiệu quả đối với công tác chăm sóc, bảo vệ, nâng cao sức khỏe học sinh sinh viên; gắn liền với mục tiêu giáo dục toàn diện trong chiến lược phát triển nguồn lực ở nước ta hiện nay.
Tình hình phát triển BHYT HSSV ở trường học.
Trao đổi với phóng viên Báo NTNN/Dân Việt/Trang trại Việt, ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La cho biết: "Những năm gần đây, công tác BHYT HSSV đã được toàn xã hội quan tâm hơn trước rất nhiều. Phụ huynh và HSSV ngày càng có ý thức tham gia BHYT để bảo vệ sức khỏe. Tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đều đạt xấp xỉ 100%. Đạt được kết quả trên, trước tiên phải nói đến vai trò tích cực của công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật của BHXH nói chung và BHYT học sinh, sinh viên trong các nhà trường
Theo ông Chiến, thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh ủy, UBND tỉnh Sơn La, Sở Giáo dục – Đào tạo Sơn La đã phối hợp với ngành BHXH tỉnh, đưa nội dung tuyên truyền tham gia, phát triển BHYT HSSV vào hướng dẫn nhiệm vụ, tiêu chí thi đua về công tác giáo dục thể chất, thể thao và y tế trường học hằng năm.
Được biết, đối với 6 trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp đóng trên địa bàn tỉnh Sơn La, sở GD-ĐT Sơn La đã yêu cầu thực hiện nghiêm túc Thông tư số 10/2016/TT-BGD&ĐT ngày 05/4/2016 về Quy chế công tác sinh viên đối với chương trình đào tạo đại học hệ chính quy. Tại khoản 6, Điều 4 của Quy chế quy định "Sinh viên có nhiệm vụ đóng học phí và BHYT đầy đủ, đúng thời hạn".
Chia sẻ với phóng viên, Ông Chiến cho biết: "Từ khi thực hiện thông tư số 10 của Bộ Giáo dục –Đào tạo về Quy chế công tác sinh viên đối với chương trình đào tạo đại học hệ chính đến nay, trên địa bàn tỉnh Sơn La chưa xảy ra một trường hợp nào phải xử lý vi phạm BHYT HSSV theo quy định".
Bên cạnh những chuyển biến tích cực, công tác phát triển BHYT HSSV trên địa bàn tỉnh Sơn La cũng đối mặt với không ít những khó khăn. Năm học 2019- 2020, tỉ lệ đối tượng học sinh, sinh viên phải đóng phí khi tham gia BHYT HSSV của tỉnh Sơn La đạt = 99,55%. Tuy nhiên, theo đánh giá của BHXH tỉnh Sơn La, tỷ lệ tham gia BHYT HSSV chưa đạt mục tiêu đặt ra. Tại một số cơ sở giáo dục, tỉ lệ HSSV tham gia BHYT vẫn còn thấp hơn so với tỉ lệ bình quân chung của cả tỉnh.
Nguyên nhân chủ yếu được nhắc đến là do BHYT HSSV được thực hiện thu trong suốt thời gian bắt đầu vào năm học đến khi kết thúc năm học (thường kết thúc vào cuối quý II hàng năm). Nhưng từ tháng 1 năm 2020, khi đại dịch Covid- 19 hoành hành, Sơn La cũng như các địa phương trong cả nước đã phải cho học sinh nghỉ học thực hiện theo các chỉ thị giãn cách xã hội kéo dài của Thủ tướng Chính phủ. Chính vì vậy số lượng học sinh chưa kịp tham gia BHYT HSSV hoặc tham gia BHYT HSSV theo thời gian ngắn (3 tháng hoặc 6 tháng) vừa hết hạn thì phải nghỉ giãn cách, chưa kịp tiếp tục tham gia. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến việc giảm tỷ lệ tham gia BHYT HSSV trong năm học 2019-2020 tại tỉnh Sơn La.
Một nguyên nhân lớn không kém, đó là hệ thống YTTH vẫn còn nhiều bất cập. Đặc biệt là tình trạng không có cán bộ y tế chuyên trách tại các cơ sở giáo dục, dẫn đến khó khăn trong việc thực hiện kinh phí trích lại (7% từ số thu BHYT học sinh, sinh viên theo quy định) dẫn đến YTTH thiếu nguồn kinh phí thực hiện việc chăm sóc sức khỏe ban đầu cho học sinh, sinh viên tại các nhà trường. Mặt khác, một số địa bàn bố trí nhân viên kiêm nhiệm phụ trách công tác y tế học đường không có trình độ về chuyên môn y tế. Và một nguyên nhân không thể không nhắc đến là hiện nay, một bộ phận HSSV và phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc về tính ưu việt, nhân văn, sự cần thiết của việc tham gia BHYT, …
Chính những nguyên nhân đó, đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả, chất lượng công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho HSSV và ảnh hưởng trực tiếp đến công tác tuyên truyền tham gia BHYT HSSV.
Theo quy định của Luật BHYT hiện nay. Mức đóng BHYT của đối tượng HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở. Như vậy với với lộ trình tăng lương cơ sở hàng năm, thì mức phí đóng BHYT HSSV sẽ tăng lên. Đây cũng là một trong những khó khăn trong các gia đình có hoàn cảnh kinh tế eo hẹp, có con em đi học không trong diện được hưởng sự hỗ trợ BHYT HSSV của chính phủ và địa phương khi duy trì tham gia BHYT cho con em mình.
Quyết tâm thực hiện mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT năm học 2020-2021
Được biết Thủ tướng chính phủ đã giao chỉ tiêu cho BHXH tỉnh Sơn La : Năm 2020 có trên 95,7% dân số tham gia BHYT. Trong đó đối tượng là HSSV tham gia BHYT là 100%.
Trao đổi với phóng viên, Ông Đinh Thanh Tùng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La cho biết: Với quyết tâm đạt được chỉ tiêu thủ tướng chính phủ giao về diện bao phủ BHYT nhất là trong đối tượng BHYT HSSV, chúng tôi đã đưa ra một hệ thống các giải pháp cần thực hiện.Trong đó chú trọng :
Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục nâng cao nhận thức cho HSSV và cha mẹ HSSV về chính sách, pháp luật BHYT, về lợi ích và trách nhiệm khi tham gia BHY HSSV. Phối hợp với các cơ sở giáo dục tiến hành tổ chức thu BHYT HSSV kịp thời, nhằm bảo đảm quyền lợi thụ hưởng chính sách BHYT cho HSSV được liên tục. Đảm bảo 100% các nhà trường được sử dụng nguồn kinh phí trích lại từ Quỹ BHYT dành cho công tác y tế trường học theo quy định tại Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT.
Tăng cường phối hợp với ngành Giáo dục Đào tạo Sơn La, chỉ đạo kiểm tra việc thực hiện chính sách BHYT HSSV, việc sử dụng nguồn kinh phí trích lại từ quỹ BHYT dành cho công tác y tế trường học. Kiểm tra, việc thực hiện Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT quy định về công tác y tế trường học và Thông tư số 10/2016/TT-BGDĐT ban hành Quy chế công tác sinh viên đối với chương trình đào tạo đại học hệ chính quy, trong đó có quy định về trách nhiệm đóng học phí, BHYT của HSSV.
Tham mưu đề xuất với UBND tỉnh Sơn La nâng mức hỗ trợ đóng BHYT HSSV từ ngân sách của địa phương (hơn mức 20% hiện hành ), kết hợp với mức hỗ trợ từ ngân sách Trung ương (30%) theo chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ tại Quyết định 1167/QĐ-TTg, nhằm giảm bớt "gánh nặng" kinh phí cho các gia đình, tạo điều kiện cho mọi HSSV đều có thể tham gia BHYT HSSV. Đặc biệt là đối tượng HSSV có hoàn cảnh khó khăn nhưng không thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, tạo điều kiện để các em có nguồn kinh phí trang trải học tập cũng như được chăm lo sức khỏe thông qua việc tham gia BHYT HSSV.
Đề xuất các giải pháp xử lý nghiêm các đơn vị thuộc quyền quản lý, nhất là người đứng đầu thiếu trách nhiệm trong việc tổ chức, thực hiện Luật BHYT, cũng như công tác y tế trường học. Khen thưởng, biểu dương kịp thời những cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác phát triển BHYT HSSV.
Nhấn mạnh tính chủ động, dài lâu và quyết tâm vào cuộc của cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và trong thực hiện các hệ thống giải pháp thực hiện chỉ tiêu BHYT HSSV được giao, ông Tùng cho biết: "Từ năm 2016 , Hội đồng nhân dân tỉnh Sơn La đã ban hành và thực hiện Nghị quyết số 13 về việc ban hành định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên ngân sách địa phương. Hiện nay tại tỉnh Sơn La, mức đóng BHYT HSSV cho năm học 2020-2021, tính trên mức lương cơ sở 1.490.000 đồng/tháng (không tăng). Theo quy định của Luật BHYT, mức đóng BHYT hằng tháng của HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở. Ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng, Ngân sách địa phương hỗ trợ mức đóng 20%, đối tượng đóng 50% còn lại".
Ông Tùng, thông tin thêm: "Dù chưa biết cụ thể vào thời gian nào, nhưng nếu dự thảo Luật BHYT sửa đổi được trình Quốc hội và thông qua thì công tác phát triển BHYT HSSV sẽ đặt ra nhiều khó khăn và thử thách hơn. Chính vì vậy, trong công tác tuyên truyền, vận động phát triển đối tượng, đòi hỏi chúng tôi phải chủ động xây dựng cho mình những nội dung kế hoạch tuyên truyền và tham mưu với cấp ủy chính quyền tỉnh, nhằm đưa ra giải pháp hiệu quả, phù hợp với tình hình mới trong thời gian sắp tới ".
Tin tưởng rằng, với sự quan tâm, vào cuộc của cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến các cơ sở cùng sự chủ động, nỗ lực, quyết tâm tìm tòi xây dựng và thực hiện các hệ thống giải pháp của đội ngũ cán bộ bảo hiểm tâm huyết, BHYT HSSV Sơn La sẽ đạt được mục tiêu đặt ra trong năm học mới 2020-2021 này.