Vào những ngày này, trên những cánh đồng trồng tỏi của xã Chiềng Đông (huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La) người dân đang hối hả thu hoạch tỏi, loại nông sản được ví như đặc sản của người dân nơi đây, bởi hương vị đặc trưng của những nhánh tỏi do bà con trồng ra mà các nơi khác khó có được. So với mọi năm, vụ tỏi năm nay được mùa, được giá nên mọi người ai cũng đều rất vui mừng, phấn khởi.
Ngoài 2 xã Chiềng Pằn và Chiềng Sàng thì Chiềng Đông là xã có diện tích trồng tỏi lớn nhất của huyện Yên Châu. Theo thống kê, toàn xã có trên 80 ha trồng tỏi, năng suất mỗi vụ đạt từ 20 tấn-25 tấn củ tươi/ha.
Anh Hoàng Văn Khoa , bản Đông Tấu, xã Chiềng Đông phấn khởi nói: Năm nay, gia đình tôi trồng được gần 2 ha tỏi. Nhờ được chăm sóc cẩn thận nên tỏi củ rất to và đều. Mặc dù bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, một số gia đình đã cắt giảm diện tích sang trồng giống cây khác nhưng vụ tỏi năm nay lại được mùa, được giá ngoài dự kiến, bà con chúng tôi rất vui và phấn khởi. Giá tỏi tươi thu mua tại vườn dao động từ 30.000đ – 40.000đ/kg. Trừ chi phí, năm nay gia đình tôi thu về lợi nhuận khoảng 80 triệu đồng.
Những năm gần đây, cây tỏi là cây trồng chính của vụ đông mang lại nguồn thu nhập chủ yếu cho người nông dân nơi đây. Mùa trồng tỏi bắt đầu từ tháng 10 sau khi thu hoạch lúa vụ thu đông, người dân tập trung vào gieo trồng tỏi. Không cần cày xới đất, mà tận dụng ruộng người dân dùng cây gỗ vót nhọn đầu để đâm lỗ xuống đất thả tỏi nhánh giống xuống sau đó lấp đất lại. Sau 90 ngày – 110 ngày là cây tỏi cho thu hoạch, thời gian thu hoạch từ cuối tháng 1 đến hết tháng 3 năm sau.
Tỏi Chiềng Đông được nhiều thương lái đến tận nơi thu mua. Thị trường tiêu thụ chủ yếu là các tỉnh: Điện Biên, Hải Dương, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên… Ngoài việc xuất bán tỏi tươi, khô, thì nhiều HTX trên địa bàn huyện Yên Châu, Phù Yên còn nhập tỏi về làm nguyên liệu sản xuất tỏi đen nhiều nhánh, tỏi đen một nhánh, tỏi tươi ngâm mật ong… góp phần tăng thêm giá trị cho cây tỏi Chiềng Đông.
Anh Hoàng Văn Chiến, bản Đông Tấu, xã Chiềng Đông chia sẻ: Tỏi là giống cây rất dễ trồng và chăm sóc. Chi phí đầu vào thấp mà lại cho thu nhập cao. Năm nay, gia đình trồng khoảng 1,5 ha tỏi, dự kiến sẽ thu hoạch khoảng 3 tấn tỏi tươi. Sau khi thu hoạch, chúng tôi tiếp tục phơi khô, buộc thành bó để bán. Ngoài tỏi nhiều nhánh, gia đình tôi còn thu hoạch được vài chục kg tỏi một nhánh, giá bán trung bình từ 180 nghìn – 200 nghìn/kg.
Từ một cây trồng quen thuộc, cây tỏi ở xã Chiềng Đông đang dần trở thành đặc sản địa phương, được nhiều người biết đến và mang lại thu nhập không nhỏ cho người dân nơi đây. Ngay sau khi thu hoạch xong tỏi, bà con nông dân tiếp tục chuẩn bị gieo cấy vụ lúa xuân hè.