Những năm qua, Ban Chỉ đạo triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã và đang giúp hàng nghìn hộ dân, đặc biệt là các hộ nghèo, cận nghèo, xây dựng được những ngôi nhà mới kiên cố, thay thế cho nơi ở tạm bợ, chắp vá, mang lại niềm vui và ổn định cho nhiều gia đình.

Việc dỡ bỏ nhà tạm, nhà dột nát để xây dựng nhà cao tầng khang trang là một chương trình nhân văn sâu sắc, thể hiện sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Người dân an yên sống trong ngôi nhà khang trang

Những ngày cuối tháng 7/2025, phóng viên Báo Nông thôn Ngày nay có mặt tại thôn Nậm Rịa, xã Hợp Thành (Lào Cai), chứng kiến sự thay đổi về cuộc của người dân nơi đây. Những ngôi nhà tạm, dột nát dần biến mất, thay vào đó là những ngôi nhà kiên cố, khang trang, rộng rãi nằm xen kẽ những quả đồi, núi.

11h trưa 31/7, ông Nông Văn Páo (63 tuổi) cùng vợ đang rậm rịch chuẩn bị nấu ăn cho các thành viên trong gia đình. Các cháu của ông Páo đang ngồi chơi trong căn nhà kiên cố, khang trang gồm 4 phòng ngủ. Cửa gỗ của căn nhà cũng đã được lắp đặt xong, nước sơn còn thơm mùi thoang thoảng.

Thấy chúng tôi, ông Páo cùng vợ gác lại việc nấu ăn, mời khách vào nhà uống trà. Ông kể, nhờ Đảng, chính sách nhân văn của tỉnh Lào Cai mà gia đình ông có ngôi nhà mới trị giá gần 400 triệu đồng để ở. Ngôi nhà vừa hoàn thiện, đưa vào sử dụng từ tháng 5/2025.

Ngoài số tiền gia đình tích góp, tỉnh Lào Cai đã hỗ trợ gia đình ông 60 triệu đồng. Ông vay của người thân, ngân hàng hơn 200 triệu đồng. Quá trình xây nhà, người thân, hàng xóm tham gia động viên, góp ngày công, hỗ trợ gia đình ông.

“Nếu như không có sự tuyên truyền, động viên của cán bộ địa phương và sự hỗ trợ của Nhà nước thì đến giờ chúng tôi không thể có được căn nhà mới khang trang, rộng rãi như bây giờ”, ông Páo nở nụ cười tươi nói.

Trước khi có nhà mới, gia đình ông Páo cùng 4 người con ở trong căn nhà gỗ chật hẹp, các trụ gỗ đã bị mối mọt có nguy cơ bị đổ gãy bất cứ lúc nào. Theo lời ông, căn nhà này hễ cứ mưa lớn là dột, vào những đêm mưa to, dột nhiều, gia đình ông phải chạy khắp nhà trú mưa, giấc ngủ bị ngắt quãng liên tục. Còn vào mùa đông thì gió lạnh lùa vào qua khe cửa. Cuộc sống của gia đình ông bếp bênh, khổ cực.

“Nhưng đến giờ chúng tôi sẽ không phải lo gì nữa, nắng mưa cũng không sợ bị ảnh hưởng. Tôi muốn gửi lời cám ơn đến Đảng, Nhà nước, lãnh đạo tỉnh Lào Cai đã giúp chúng tôi có nhà mới để ở. Giờ đây, chúng tôi chỉ tập trung vào việc phát triển kinh tế, trồng lúa, ngô, làm thêm các công việc khác để kinh tế gia đình thêm ổn định, có tiền trả nợ”, ông Páo chia sẻ.

Ông Páo kể thêm, ban đầu, gia đình ông không có ý định xây dựng nhà mới bởi chưa có tiền. Cuộc sống gia đình chỉ phụ thuộc vào 10 sào ruộng, cũng chỉ đủ cho việc ăn uống. Thêm nữa, ông có mẹ già đang ốm nên việc xây nhà sẽ gặp khó khăn, khó thành hiện thực.

“Nhưng rồi cán bộ thôn, xã đến gia đình thăm hỏi, động viên, phân tích về những chính sách hỗ trợ của tỉnh Lào Cai dành người dân, người nghèo nên nhiều người dân như chúng tôi có thêm niềm tin, động lực. Và rồi sau vài tháng, gia đình tôi đã thay đổi suy nghĩ, quyết tâm xây nhà mới”, ông Páo bộc bạch.

Cũng tại thôn Nậm Rịa, gia đình bà Lũ Thị Hoa (50 tuổi), xã Hợp Thành đang xây ngôi nhà mới kiên cố. Ngôi nhà hiện đã được đổ xong phần móng, các cột sắt cũng đã được dựng lên.

Cũng như gia đình ông Páo, gia đình bà Hoa được tỉnh Lào Cai hỗ trợ 60.000.000 triệu đồng. Bà Hoa dự định sẽ vay thêm tiền của người thân xây dựng ngôi nhà 3 phòng với chi phí khoảng hơn 200 triệu đồng.

“Gia đình chúng tôi đang rất vui, háo hức đón chờ ngôi nhà của gia đình dần hình thành. Một ngôi nhà kiên cố, khang trang, đó là mơ ước của vợ chồng tôi và các con bấy lâu nay”, bà Hoa nói.

Vợ chồng bà Hoa có 2 người con, hiện tại, họ đang ở nhà cùng làm ruộng với bố mẹ. Trước khi xây nhà mới, bà Hoa cùng gia đình ở trong căn nhà bằng gỗ chật chội. Mưa thường xuyên dột, hắt vào trong nhà.

“Bà con ở đây đều được cán bộ địa phương xuống thăm hỏi, tuyên truyền, giải thích cặn cẽ về các chính sách nhân văn, nhất là chủ trương xóa nhà tạm của Đảng, Nhà nước. Cũng vì vậy mà không chỉ riêng tôi, tại thôn này nhiều nhà đã thay đổi suy nghĩ, cố gắng phấn đấu xây nhà mới kiên cố, đẹp đẽ”, bà Hoa phấn khởi nói.

Phong trào xóa nhà tạm lan rộng khắp ở Lào Cai

Bà Mã Thị Mỹ Hiệp – Chủ tịch Hội Nông dân xã Hợp Thành cho biết, không chỉ hỗ trợ tiền xây nhà, trong nhiều năm qua, chính quyền địa phương cũng thường xuyên huy động đoàn thanh niên, cán bộ đến trợ giúp ngày công, góp sức nhỏ vào việc xây những ngôi nhà mới tại các thôn, bản.

Ngay từ những ngày đầu triển khai chương trình, Ban Chỉ đạo vận động xóa nhà tạm, nhà dột nát thành phố đã chỉ đạo các ngành, địa phương chú trọng, phát huy vai trò của công tác dân vận, phong trào thi đua “dân vận khéo”.

Quá trình triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho nhân dân đã nhận được sự quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt của cả của cả hệ thống chính trị.

Đối với các gia đình có hoàn khó khăn, các cán bộ đã đến gia đình động viên, vận động khéo để người dân thay đổi nhận thức, tư duy, cùng nhau xây dựng kinh tế địa phương.

“Đối với những nhà thuộc diện được hỗ trợ tiền để xây nhà tạm, chúng tôi cũng phải đến khảo sát, cùng với cán bộ thôn, hội phụ nữ tuyên truyền, giải thích rõ về các tập tục, chính sách tốt dành cho bà con. Qua đó, họ đã thay đổi suy nghĩ, cùng chung tay vào việc xóa nhà tạm, dột nát”, bà Hiệp bộc bạch.

Trao đổi với Dân Việt, ông Nguyễn Trọng Đoan - Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Thành, tỉnh Lào Cai cho hay, xã Hợp Thành là một xã vùng cao, gần 90% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, đường xá chia cắt hết sức khó khăn. Tuy nhiên, những năm qua được sự quan tâm, đồng tình ủng hộ của lãnh đạo tỉnh, địa phương, cán bộ Đảng viên nhân dân, đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp và các nhà hảo tâm, đến nay, xã đã xóa được 264 nhà tạm, dột nát. Qua đó, giúp người dân có được cuộc sống ổn định, làm thay đổi đời sống người dân.

“Việc xóa nhà tạm, nhà dột nát là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Chương trình không chỉ giải quyết vấn đề nhà ở mà còn nâng cao ý thức cộng đồng, khơi dậy nội lực và tinh thần tự lực vươn lên của người dân”, ông Đoan nói.

Ngoài ra, các cơ quan đoàn thể đã thực hiện tổng rà soát các nhà tạm, dột nát trên địa bàn và huy động mọi nguồn lực qua rất nhiều kênh để giúp đỡ bà con.Việc này đã tạo sự đồng tình và lan tỏa sâu sắc trong cán bộ Đảng viên và nhân dân.

Song song với đó, việc xóa được nhà tạm đã góp phần nâng cao nhận thức cũng như khát vọng ý chí vươn lên của chính bản thân hộ gia đình trong việc đổi mới tư duy, nỗ lực cố gắng, tích cực chịu thương chịu khó hơn nữa để lao động sản xuất nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống.

Đồng thời, làm thay đổi cả nhận thức, tạo ra một luồng gió mới, một ý chí mới và sự đổi mới trong nhận thức và hành động của mỗi người dân, góp phần phát triển kinh tế xã hội, kinh tế xã hội địa phương và giữ vững an ninh trật tự, xây dựng Đảng bộ trong sạch vững mạnh.

“Chúng tôi cũng đưa nội dung xóa nhà tạm vào Dự thảo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần thứ I nhiệm kỳ 2025-2030, với quyết tâm trong nhiệm kỳ này sẽ tiếp tục vận động các nguồn lực xã hội, mọi người cùng nhau vận động, động viên các gia đình chung tay xóa nhà tạm; phấn đầu đến năm 2023 sẽ không còn tạm, dột nát trên địa bàn”, ông Đoan chia sẻ.

Theo báo cáo của tỉnh Lào Cai, tính đến tháng 5/2025, tỉnh Lào Cai đã hoàn thành việc xây mới và sửa chữa 10.707 căn nhà cho người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ, hộ nghèo và cận nghèo. Trong đó có 7.352 căn xây mới, 3.355 căn sửa chữa, đạt 100% tiến độ và vượt kế hoạch đề ra.

Tổng kinh phí thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh Lào Cai là 1.087 tỷ đồng, huy động từ nhiều nguồn lực xã hội. Có khoảng 19.520 ngày công đã được các lực lượng và cộng đồng đóng góp, nổi bật là Tỉnh Đoàn Lào Cai với hơn 4.000 ngày công, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh hơn 3.400 ngày công, lực lượng Công an gần 2.500 ngày công. Nhiều vật liệu xây dựng như xi-măng, sắt thép, gạch... cũng được các nhà hảo tâm, người dân và doanh nghiệp đóng góp, trị giá hơn 8 tỷ đồng.