Nghi lễ "Tết Xíp xí" di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Tết Xíp xí - Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Theo phong tục của người Thái trắng trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai nói riêng và tỉnh Sơn La nói chung, “Tết Xíp xí” được tổ chức vào ngày 14.7 âm lịch hằng năm, là một trong những nét văn hóa truyền thống của cộng đồng người dân tộc Thái trắng ở Sơn La, nét văn hóa độc đáo đậm đà bản sắc đó luôn được trân trọng, giữ gìn và bảo tồn, phát huy. Người dân tộc Thái trắng quan niệm, anh em, con cháu dù có đi đâu thì dịp này cũng phải trở về để đoàn tụ với gia đình, kính hiếu với ông bà, tổ tiên, cùng nhau sum họp, củng cố sự gắn kết, thống nhất giữa các thành viên trong gia đình và cộng đồng.

Việc Nghi lễ “Tết Xíp xí” của người Thái trắng tại huyện Quỳnh Nhai (Sơn La) được Bộ VHTTDL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia chính là niềm vinh dự, tự hào đối với cộng đồng người Thái Trắng trên địa bàn huyện. Đây là động lực để cấp ủy, chính quyền và nhân dân huyện Quỳnh Nhai quảng bá, giới thiệu Nghi lễ “Tết Xíp xí” tới du khách trong và ngoài nước. Tích cực phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp “Tết Xíp xí”, gắn di sản văn hóa phi vật thể với phát triển kinh tế - xã hội và phát triển du lịch.

Tới dự Lễ đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghi lễ "Tết Xíp xí" của người Thái trắng huyện Quỳnh Nhai có các đồng chí: Tráng Thị Xuân, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Đặng Ngọc Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ban, ngành của tỉnh Sơn La; đại diện lãnh đạo tỉnh Điện Biên, Lai Châu; lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện Quỳnh Nhai và đông đảo nhân dân, du khách.

Trước giờ tổ chức lễ đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, các đại biểu đã cùng tham dự nghi lễ dâng hương, dâng vật cúng tại Đền Linh Sơn Thủy Từ và Đền Nàng Han tại Khu du lịch văn hóa tâm linh huyện Quỳnh Nhai, là nơi thờ thần núi, thần sông và thờ vị nữ tướng Nàng Han của đồng bào dân tộc Thái ở Quỳnh Nhai. Nghi lễ để cảm tạ các bậc tiền nhân có công khai phá lập bản, tạo mường, nhớ công ơn tổ tiên và thỉnh bái các vị thần cầu cho quê hương thái bình, thịnh vượng, cộng đồng đoàn kết, mưa thuận gió hòa.

Sau khi kết thúc nghi lễ cúng truyền thống tại Đền Linh Sơn Thủy Từ và Đền Nàng Han tại Khu du lịch văn hóa tâm linh huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La là Lễ đón nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tập quán xã hội và tín ngưỡng nghi lễ Tết Xíp xí của người Thái trắng huyện Quỳnh Nhai được tổ chức tại sân Trung tâm Truyền thông – Văn hóa huyện.

Tại buổi lễ, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố Quyết định số 2313/QĐ-BVHTTDL ngày 9/8/2024 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với tập quán xã hội và tín ngưỡng nghi lễ Tết Xíp xí của người Thái trắng huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La và trao chứng nhận cho lãnh đạo huyện Quỳnh Nhai.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Tráng Thị Xuân chúc mừng cộng đồng dân tộc Thái trắng của huyện Quỳnh Nhai nói riêng có di sản văn hoá phi vật thể quốc gia. Đồng thời, đồng chí Tráng Thị Xuân đề nghị UBND huyện Quỳnh Nhai tiếp tục phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các đơn vị có liên quan thực hiện tốt các quy định về bảo vệ di sản văn hóa; tăng cường công tác tuyên truyền để người dân biết về ý nghĩa của "Nghi lễ Tết Xíp xí" trong đời sống tinh thần của cộng đồng người Thái trắng; các cấp chính quyền địa phương và người dân phải có những biện pháp nhằm bảo tồn, gìn giữ không gian thiêng cho nghi lễ, tránh thương mại hóa, làm mới các nội dung của "Nghi lễ Tết Xíp xí", để di sản mãi trường tồn trong đời sống, sinh hoạt văn hoá tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Thái; khuyến khích các thầy mo, người cao tuổi tích cực truyền dạy "Nghi lễ Tết Xíp xí" cho thế hệ trẻ, tạo môi trường cho thế hệ trẻ có điều kiện học hỏi, tiếp thu, gìn giữ những tinh hoa văn hoá do ông, cha để lại; gắn kết chặt chẽ giữa công tác bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc với hoạt động du lịch để tổ chức khai thác, phát huy giá trị của di sản văn hóa, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Ngay sau lễ đón nhận bằng di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nghi lễ Tết Xíp xí là chương trình nghệ thuật "Quỳnh Nhai - Bừng sáng miền di sản" với các tiết mục biểu diễn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc huyện Quỳnh Nhai.