Những năm gần đây, tận dụng các bãi chăn thả ven hồ và khai thác tiềm năng, thế mạnh về diện tích mặt nước vùng lòng hồ thủy điện Sơn La, xã Mường Sại, huyện Quỳnh Nhai đã xuất hiện nhiều mô hình chăn nuôi đem lại hiệu quả kinh tế cao. Có được kết quả đó là nhờ sự vào cuộc quyết liệt của các cấp, các ngành trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hoá. Theo đó, người dân xã Mường Sại đã mạnh dạn phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm, nuôi cá lồng.
Mô hình nuôi dê cho hiệu quả kinh tế cao ở xã Mường Sại.
Mường Sại Là xã di vén do nằm trong vùng ngập lòng hồ thủy điện Sơn La. Trước đây, người dân xã Mường Sại trồng chủ yếu cây ngô, cây sắn trên đất dốc. Bởi vậy, năng suất và hiệu quả kinh tế thấp, khiến đời sống của bà con gặp nhiều khó khăn. Tìm hướng đi để giúp người dân làm giàu, cấp uỷ, chính quyền xã Mường Sại đã tổ chức nhiều cuộc họp bàn. Sau khi xác định phát triển chăn nuôi là một trong những thế mạnh của địa phương để giúp người dân nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững, xã Mường Sại đã phối hợp với các đơn vị liên quan của huyện như Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hội Nông dân... tổ chức các lớp tập tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật trong chăn nuôi cho người dân. Đồng thời, tạo điều kiện, hỗ trợ, tư vấn cho nhiều hộ dân vay vốn đầu tư phát triển chăn nuôi.
Nhờ đó, người dân xã Mường Sại đã dần dần chuyển đổi từ phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ truyền thống, chăn thả tự do sang hướng sản xuất hàng hóa, nuôi nhốt tập trung, phát triển chăn nuôi theo quy mô trang trại, gia trại gắn với bảo vệ môi trường. Ngoài sự hỗ trợ các con giống từ các chương trình, dự án, xây dựng nông thôn mới, xã chỉ đạo các tổ chức hội, đoàn thể nhận ủy thác với Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quỳnh Nhai cho người dân vay vốn đầu tư phát triển chăn nuôi với tổng dư nợ trên 26 tỷ đồng.
Nhờ sự định hướng kịp thời của các cơ quan chuyên môn từ huyện đến xã, những năm gần đây, người dân xã Mường Sại đã đẩy mạnh phát triển chăn nuôi, qua đó từng bước nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống.
Được sự giới thiệu của UBND xã Mường Sại, chúng tôi tìm đến gia đình anh Lò Văn Đoạn bản Nhả Sày, xã Mường Sại. Gia đình anh Đoạn là một trong những hộ tiêu biểu trong phong trào phát triển kinh tế của xã. Với mô hình chăn nuôi dê nhốt chuồng, mỗi năm, gia đình anh Đoạn có thu nhập từ 70 triệu đến 100 triệu đồng.
Chia sẻ với chúng tôi, anh Đoạn cho biết: Năm 2018, được sự định hướng của cán bộ, tôi bàn bạc với vợ lấy số vốn tích góp của gia đình sau nhiều năm làm ăn để mua 10 con dê về nuôi. Giai đoạn đầu, do chưa có kinh nghiệm nên đàn dê của gia đình hay bị ốm và chậm lớn. Để có thêm kinh nghiệm chăm sóc, tôi tìm đến cán bộ Hội Nông dân, khuyến nông để tìm hiểu nguyên nhân và phương pháp chăm sóc. Sau đó, tôi ghi chép cẩn thận cách mua thuốc phòng, trị bệnh; khâu vệ sinh chuồng trại; cách thức cho ăn.
Nếu như trước đây, người dân Mường Sại nuôi lợn theo phương thức chăn thả tự do thì nay bà con đã biết đầu tư xây dựng chuồng trại và chuyển sang nuôi nhốt.
Ngoài ra, anh Đoạn tìm đến các mô hình nuôi dê ở các xã lân cận khác để học hỏi thêm kinh nghiệm. Nhờ kiên trì áp dụng những kiến thức đã học được, đàn dê của gia đình anh Đoạn đã sinh sản và phát triển ổn định. Năm 2019, để mở rộng thêm quy mô chăn nuôi, anh Đoạn mạnh dạn vay thêm 50 triệu đồng từ chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quỳnh Nhai để mở rộng chuồng trại và đầu tư con giống mới. Mặt khác, anh Đoạn trồng thêm cỏ voi làm nguồn thức ăn cho đàn dê. Nhờ vậy, đến nay, đàn dê của anh Đoạn từ 10 con đã phát triển lên 50 con.
Chia sẻ về bí quyết nuôi dê, anh Đoạn tiết lộ: Để đàn dê sinh trưởng và phát triển tốt, chuồng trại nuôi dê nên được làm tre, gỗ, đảm bảo chuồng thông thoáng, tránh nắng nóng, mưa tạt, gió lùa. Thức ăn của dê là cỏ voi, sắn, gạo, cám ngô và nhiều cây cỏ dại khác... Để phòng chống dịch bệnh cho dê, cần tiêm phòng đầy đủ và vệ sinh chuồng trại thường xuyên. Thực hiện nhốt cách ly khoảng 2 tuần đối với những con dê có dấu hiệu bị bệnh để tránh lây lan mầm bệnh.
Mô hình nuôi cá lồng ở xã Mường Sại.
Đến nay, toàn xã Mường Sại có gần 3.000 con trâu, bò; hơn 2.000 con dê; 1.700 con lợn trên và trên 22.000 con gia cầm các loại. Ngoài ra, xã có 390 lồng cá, 5 HTX thủy sản, sản lượng đạt 100 tấn/năm; sản lượng đánh bắt trên lòng hồ 70 tấn/năm.
Trao đổi với chúng tôi, ông Lò Văn Hồng, Chủ tịch UBND xã Mường Sại, cho biết: Chăn nuôi đã và đang từng bước mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế của xã. Thời gian tới, xã sẽ tích cực đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp với thế mạnh của địa phương. Bên cạnh đó, xã tiếp tục khuyến khích người dân phát triển chăn nuôi theo hướng hàng hóa gắn với trồng cỏ, bảo vệ môi trường, đưa các loại giống vật nuôi có năng suất cao vào sản xuất. Cùng với đó, tạo điều kiện cho người dân vay vốn đầu tư xây thêm chuồng, mua con giống về chăn nuôi để phát triển kinh tế gia đình; nhân rộng các mô hình chăn nuôi hiệu quả kinh tế phù hợp với điều kiện của địa phương như nuôi bò, dê nhốt chuồng, nuôi cá lồng...
