Đưa thương hiệu xoài tròn Yên Châu vươn xa từ tư duy làm nông nghiệp tử tế
21/12/2025 18:41 GMT +7
Thay vì chạy theo sản lượng, Hợp tác xã nông nghiệp Xuân Tiến (bản Sai, xã Yên Châu, tỉnh Sơn La) đang tập trung vào chất lượng, áp dụng quy trình canh tác hữu cơ nghiêm ngặt, đưa quả xoài tròn Yên Châu vươn xa, chinh phục thị trường ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước.
- Sơn La: Nuôi loài thú "bắn lông" đầy gai nhọn, một nông dân ở Thuận Châu thu nhập khá
- Trồng cà phê hướng hữu cơ, nông dân Sơn La nâng cao thu nhập
- Sơn La: Nông dân trồng cam thu tiền tỷ và câu chuyện xây dựng nông thôn Muổi Nọi khởi sắc
Chăm xoài tròn bằng tư duy hữu cơ
Vùng đất Yên Châu vốn nổi tiếng với giống xoài tròn bản địa. Tuy nhiên, để biến loại quả "trời cho" này thành hàng hóa có giá trị kinh tế cao, đủ sức cạnh tranh trên thị trường hiện đại lại là một bài toán không hề đơn giản. Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp Xuân Tiến đã chọn một lối đi khác biệt, đó là lấy chất lượng làm "giấy thông hành" để chinh phục các thị trường khó tính.
Trao đổi với phóng viên, ông Quàng Văn Xuân – Giám đốc HTX nông nghiệp Xuân Tiến cho biết, HTX hiện đang có 60 ha xoài. Trong đó, chủ yếu là giống xoài tròn - loại quả vốn nổi tiếng của đất Yên Châu với mùi thơm và vị ngọt thanh đặc trưng mà không nơi nào có được.
Đứng trước xu thế thị trường ngày càng khắt khe, HTX đã chọn cho mình lối đi riêng, đó là ngừng mở rộng diện tích để tập trung toàn lực vào khâu chăm sóc.

Ông Xuân khẳng định: "Thị trường hiện nay không thiếu số lượng, cái họ cần là chất lượng và sự an toàn. Chúng tôi chọn làm ít nhưng làm chất lượng, để mỗi quả xoài ra khỏi vườn đều là một sản phẩm tử tế".
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, quy trình canh tác hữu cơ nghiêm ngặt đã được áp dụng đồng bộ cho 20 hộ thành viên và 18 hộ liên kết. Nguồn dinh dưỡng cho cây xoài chủ yếu đến từ phân vi sinh và phân chuồng ủ hoai mục. Việc sử dụng phân bón hóa học bị hạn chế tối đa, chỉ dùng ở mức độ vừa đủ để duy trì sức khỏe cho đất.
Đặc biệt, khâu quản lý dịch bệnh được HTX giám sát chặt chẽ. Thuốc bảo vệ thực vật gần như bị loại bỏ khỏi quy trình, trừ những trường hợp bất khả kháng khi bọ trĩ hoặc dịch rầy bông tấn công mạnh lúc cây đang ra hoa.

Mọi công đoạn từ bón phân, tưới nước đến cắt tỉa đều được ghi chép tỉ mỉ vào sổ nhật ký sản xuất. Cách làm này không chỉ giúp theo dõi sát sao sự phát triển của cây mà còn là cơ sở để minh bạch hóa nguồn gốc sản phẩm với khách hàng. Chính sự tỉ mỉ này đã giúp toàn bộ 60 ha xoài của HTX được cấp Chỉ dẫn địa lý. Đây là một "tấm vé thông hành" quan trọng để khẳng định uy tín sản phẩm xoài tròn trên thị trường.
Liên kết bền vững, nâng tầm giá trị nông sản
Hiệu quả từ tư duy làm nông bài bản đã thể hiện rõ qua thu nhập của các thành viên. Ông Hoàng Văn Phủ, một thành viên của HTX đang canh tác 2 ha xoài tròn, là một ví dụ điển hình. Trước đây, khi còn làm nông tự phát, gia đình ông thường xuyên rơi vào cảnh "được mùa mất giá". Nhưng từ khi tham gia HTX, câu chuyện đã hoàn toàn khác.
Với 2 ha canh tác theo hướng hữu cơ, mỗi năm gia đình ông Phủ thu hoạch khoảng 20 tấn quả, mang lại nguồn thu nhập ổn định từ 60 - 70 triệu đồng.
Ông Phủ phấn khởi cho biết: "Vào HTX, chúng tôi được hướng dẫn kỹ thuật bài bản, không còn làm theo cảm tính. Quan trọng nhất là khâu tiêu thụ đã có HTX bao tiêu giúp bà con yên tâm hơn".

Năm nay, sản lượng xoài tròn của HTX đạt khoảng 300 tấn. Xoài tròn được phân loại chặt chẽ từ loại 1 đến loại 3 dựa trên kích cỡ quả, với mức giá dao động từ 20.000 đến 30.000 đồng/kg. Sản phẩm đã có mặt nhiều tỉnh, thành trên cả nước từ Nam ra Bắc. Sau mỗi vụ thu hoạch, HTX đều tổ chức tổng kết, tiếp thu ý kiến phản hồi của khách hàng nhằm không ngừng nâng cao chất lượng, hoàn thiện mẫu mã và quy trình đóng gói, từng bước khẳng định vị thế trên thị trường.
Ông Nguyễn Văn Hưởng – Phó Chủ tịch UBND xã Yên Châu nhấn mạnh: "HTX nông nghiệp Xuân Tiến là một trong những điểm sáng tiêu biểu của phong trào phát triển kinh tế tập thể tại địa phương. Các thành viên HTX không những làm giàu cho gia đình mà còn tích cực đóng góp công sức, kinh phí chung tay xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, sự linh hoạt, đổi mới của HTX còn thể hiện rõ trong việc áp dụng quy trình canh tác hữu cơ, lấy chất lượng làm trọng tâm, qua đó, góp phần nâng tầm giá trị, đưa thương hiệu xoài tròn Yên Châu ngày càng vươn xa".
Với nền tảng canh tác bài bản, khoa học, HTX nông nghiệp Xuân Tiến đang từng bước đưa thương hiệu xoài tròn Yên Châu khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản Việt Nam. Khát vọng của HTX không chỉ dừng lại ở việc bán được quả xoài, mà còn hướng tới giá trị đạo đức, uy tín và sự tử tế trong nông nghiệp.
Ngày hội quảng bá thương hiệu xoài Yên Châu
Trong hai ngày 8-9/6, tại bản Khá, xã Sặp Vạt, Ngày hội Xoài Yên Châu (Sơn La) lần thứ V năm 2024 được tổ chức với nhiều hoạt động hấp dẫn, thu hút đông đảo nhân dân các dân tộc trong tỉnh và du khách thập phương tới tham gia.
Thử thách tốc độ và khéo léo trong phần thi hái xoài tại Ngày hội xoài Yên Châu
Ngày hội xoài Yên Châu sôi động với thử thách hái xoài tốc độ và khéo léo, đội nào hái được nhiều xoài nhất sẽ giành chiến thắng.
Ngày hội xoài Yên Châu - Hương vị núi rừng Tây Bắc
Huyện Yên Châu (Sơn La) vừa tổ chức Ngày hội xoài Yên Châu năm 2025 và công bố quyết định công nhận cây di sản Việt Nam.





