Điện Biên: Vướng mặt bằng, nhiều dự án trọng điểm chậm tiến độ

Các dự án trọng điểm tại Điện Biên ngổn ngang vì tiến độ chậm

Sở Kế hoạch Đầu tư Điện Biên, cho biết: Có năm dự án trọng điểm thuộc nhóm các dự án phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật, gồm: Dự án Quản lý đa thiên tai lưu vực sông Nậm Rốm. Dự án Đường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực. Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông nội khu trung tâm hành chính, chính trị. Dự án xây dựng cầu Thanh Bình và dự án mương tiêu thoát nước khu tái định cư (đoạn từ hồ điều hoà Noong Bua đến cầu D6C). Nhóm dự án trọng điểm phát triển kết cấu hạ tầng xã hội, gồm sáu dự án: Dự án xây dựng khu, điểm tái định cư hành chính chính trị tỉnh Điện Biên. Dự án Nhà khách tỉnh. Dự án Bảo tàng tỉnh Điện Biên. Dự án sửa chữa, nâng cấp Trường Tiểu học Hà Nội - Điện Biên Phủ. Dự án bảo tồn, tôn tạo khu trung tâm đề kháng Him Lam. Dự án xây dựng trụ sở làm việc kết hợp trung tâm kỹ thuật sản xuất chương trình phát thanh truyền hình. Tổng mức đầu tư 11 dự án hơn 3.439 tỷ đồng từ các nguồn: vốn vay, vốn ngân sách trung ương, ngân sách địa phương, vốn đầu tư từ nguồn thu đấu giá đất và nguồn tài trợ, xã hội hoá.

Trong số 11 dự án kể trên, duy chỉ có dự án Quản lý đa thiên tai lưu vực sông Nậm Rốm có thời gian thực hiện đến 2025. 7 dự án có thời gian thực hiện đến năm 2024. 3 dự án phải hoàn thành trong năm 2023. Vậy nhưng, đến ngày 31/8/2023, chỉ có dự án xây dựng cầu Thanh Bình đảm bảo tiến độ, khối lượng thi công đạt 84% giá trị hợp đồng. Còn lại, các dự án đều chậm hoặc rất chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu.

"Điển hình" cho tiến độ chậm không thể không kể đến dự án Đường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực. Tổng mức đầu tư 1.300 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ 2021-2024, với tổng chiều dài toàn tuyến 35,35km trên địa bàn thành phố Điện Biên Phủ và huyện Điện Biên. Đến hết ngày 25/8 khối lượng thi công các gói thầu thuộc dự án mới đạt 29,3%. Chủ yếu tiến độ là thi công xong 3 cầu vượt sông Nậm Rốm và một phần nền đường, công trình thoát nước tuyến chính, tuyến nhánh 3, 4, 5 và sản xuất xong toàn bộ cấu kiện bê tông, bê tông cốt thép đúc sẵn cho toàn dự án. Từ tháng 6/2023 đến nay gần như không thể thi công được phần việc nào thuộc dự án, vì chưa giải phóng được mặt bằng.

Cũng chung tình trạng chậm tiến độ, Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, giao thông nội thị khu Trung tâm hành chính, chính trị tỉnh, với tổng mức đầu tư 200 tỷ đồng được giao thực hiện trong năm 2022 và 2023 thế nhưng đến nay dự án vẫn chưa triển khai phần việc nào trên thực địa. Vốn ghi phân bổ để thực hiện dự án trong năm 2022 là 5 tỷ đồng song thực tế không có. Năm 2023 dự án lại chưa được phân bổ vốn, do vậy với đơn vị được giao chủ đầu tư thực hiện dự án gặp rất nhiều khó khăn.

 Với các dự án khác cũng đều gặp khó khăn vì vướng giải phóng mặt bằng và thiếu vốn. Dự án xây dựng cầu Thanh Bình có tổng mức đầu tư 100 tỷ đồng, đến cuối tháng 8/2023 chủ đầu tư mới bố trí 36,987 tỷ đồng cho dự án trong khi thực tế nhà thầu đã hoàn thành khối lượng thi công 84% giá trị hợp đồng. Dự án xây dựng khu, điểm tái định cư Khu trung tâm hành chính chính trị tỉnh Điện Biên được giao thực hiện trong hai năm (2022-2023), song công tác giải phóng mặt bằng thuộc dự án mới hoàn thành kê khai, kiểm đếm; niêm yết phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư được 32/53 hộ gia đình trong vùng triển khai dự án.

Cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm

Đề cập khó khăn triển khai dự án, đại diện lãnh đạo Ban Quản lý dự án các công trình giao thông - đơn vị chủ đầu tư dự án Đường giao thông kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm thuộc vùng kinh tế động lực, cho biết: Vướng nhất hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng. Dự án nằm trên địa bàn bốn phường thuộc thành phố Điện Biên Phủ và tám xã thuộc huyện Điện Biên, với tổng số hơn 1.600 hộ dân có đất, tài sản trên đất phải bồi thường. Triển khai dự án, Ban đã phân công 10 cán bộ, lãnh đạo thường xuyên phối hợp huyện Điện Biên, thành phố Điện Biên Phủ để thực hiện các phần việc giải phóng mặt bằng. Thế nhưng vẫn "tắc" mà nguyên nhân cơ bản do cùng thời điểm có nhiều dự án đồng thời triển khai tại địa bàn trong khi nhân lực làm giải phóng mặt bằng của huyện, thành phố mỏng. Song với thành phố Điện Biên Phủ còn do sự phối hợp giữa phòng thẩm định, trung tâm quản lý đất đai, các phường chưa chặt chẽ, chưa quyết liệt để kéo dài thời gian, làm phát sinh vấn đề. "Công tác kiểm đếm, kê khai tài sản kết thúc từ 31/3/2022, nhưng do phê duyệt phương án quá chậm nên khi tiến hành thẩm định kiểm đếm lại thì số liệu kiểm đếm, kê khai có sai khác bởi thực tế là sau 20 tháng thì một số cây chết; kiểm đếm xong người dân lại tặng cho người khác…" - đại diện lãnh đạo Ban Quản lý các dự án giao thông nêu rõ.

 Chia sẻ khó khăn với chủ đầu tư các dự án trọng điểm, đã, đang đảm đương khối lượng công việc lớn, thời gian triển khai không nhiều, song tại cuộc họp ngày 7/9 do Ủy ban nhân dân tỉnh Điện Biên tổ chức, đại diện lãnh đạo nhiều sở, ngành đã thừa nhận thực trạng sự phối hợp giữa các đơn vị liên quan còn thiếu chặt chẽ, thiếu đồng bộ; đùn đẩy trách nhiệm dẫn đến việc triển khai các dự án rất chậm. Nhiều dự án đã đảm bảo nguồn vốn, đảm bảo các thủ tục, nhưng không giải phóng được mặt bằng nên không triển khai thực hiện được.

Chỉ rõ nguyên nhân cơ bản làm chậm tiến độ các dự án là sự phối hợp không chặt chẽ, không thường xuyên giữa các đơn vị liên quan và chính quyền các địa phương có dự án, ông Lê Thành Đô, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên đặc biệt nhấn mạnh về công tác phối hợp giữa các đơn vị: Vấn đề quan trọng nhất hiện nay đó là sự phối hợp giữa chủ đầu tư, chính quyền địa phương trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng kể từ khâu tuyên truyền, đo đạc, kiểm đếm, áp dụng định mức bồi thường… đều chưa chặt chẽ. Chính vì vậy đã kéo dài thời gian thực hiện các khâu các bước, làm giảm hiệu quả vốn đầu tư, gây lãng phí, giảm niềm tin trong một bộ phận người dân vùng dự án. Do vậy, ông Lê Thành Đô yêu cầu chủ đầu tư, chính quyền các huyện, thành phố phải chấn chỉnh ngay ý thức, trách nhiệm làm việc của cán bộ, công chức các phòng, ban được giao thực hiện dự án; đồng thời huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc tuyên truyền, vận động nhân dân ủng hộ triển khai các dự án vì mục tiêu xây dựng thành phố Điện Biên Phủ, xây dựng tỉnh Điện Biên ngày càng khang trang, hiện đại.

Liên quan đến tình trạng chậm tiến độ các dự án trọng điểm, gần đây, tại các cuộc họp do Tỉnh uỷ, UBND tỉnh và các sở, ngành Điện Biên tổ chức, nhiều đồng chí lãnh đạo tỉnh đã bức xúc khi phản ánh tình trạng cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm nên đùn đẩy, né tránh. Mới đây, tại cuộc họp giao ban nội chính do Tỉnh uỷ Điện Biên tổ chức, ông Trần Quốc Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ Điện Biên đã đề nghị các địa phương chủ động rà soát, đánh giá hiệu quả làm việc của cán bộ, công chức xem ai có biểu hiện chây ỳ không muốn làm việc thì thay thế ngay; không thể để một vài người làm ảnh hưởng tiến độ chung các việc. Đặc biệt với địa bàn đã, đang có nhiều dự án trọng điểm được triển khai là thành phố Điện Biên Phủ thì cần xem xét, bổ sung cán bộ ngành công an, các ngành khối nội chính tăng cường nhân lực cho thành phố Điện Biên Phủ để triển khai các dự án.