Đồng bộ các giải pháp nâng cao đời sống đồng bào dân tộc

Là cơ quan thường trực của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (MTQG 1719), Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La đã thể hiện rõ vai trò tham mưu, điều phối, hướng dẫn và giám sát một cách linh hoạt, sát thực tế. Nhờ đó, các dự án thuộc Chương trình 1719 tại Sơn La được triển khai đúng tiến độ, phát huy hiệu quả thiết thực, từng bước thay đổi diện mạo vùng cao.

Ngay từ những ngày đầu triển khai Chương trình MTQG 1719, Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Sơn La đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản hướng dẫn, phân bổ nguồn vốn phù hợp với đặc thù từng địa phương, kịp thời tổ chức kiểm tra, giám sát tiến độ, đồng thời phối hợp tháo gỡ những vướng mắc nảy sinh trong quá trình thực hiện.

Nhờ sự vào cuộc đồng bộ và quyết liệt, đến tháng 8/2025, toàn tỉnh đã giải ngân được trên 75% kế hoạch vốn – mức cao hơn mặt bằng chung cả nước. Đây là minh chứng rõ ràng cho cách làm bài bản, trách nhiệm và sát thực tiễn của Sơn La trong quá trình thực hiện chương trình.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Sơn La được phân bổ hơn 5.650 tỷ đồng từ Chương trình MTQG 1719, trong đó hơn 96% là vốn ngân sách Trung ương. Bên cạnh đó, tỉnh còn huy động thêm gần 25 tỷ đồng từ nguồn tín dụng chính sách và hàng chục tỷ đồng từ lồng ghép, xã hội hóa.

Công tác phân bổ được thực hiện khoa học, sát thực tế và có trọng tâm, trọng điểm. Nhiều địa phương ghi nhận người dân tự nguyện hiến đất, góp công, góp vật liệu xây dựng các công trình hạ tầng – một minh chứng cho sự đồng thuận cao giữa “ý Đảng” và “lòng dân”.

Ổn định đời sống đồng bào dân tộc

Kết quả sau gần 5 năm triển khai là hết sức ấn tượng: Giải quyết đất ở, đất sản xuất cho 640 hộ đồng bào DTTS; Xây dựng 85 công trình cấp nước sinh hoạt, phục vụ trên 8.200 hộ dân; Bố trí ổn định dân cư tại 17 điểm tái định cư, gần 1.000 hộ được hưởng lợi; Nâng cấp, xây mới hơn 160 công trình giao thông, 190 nhà sinh hoạt cộng đồng và hơn 140 công trình hạ tầng thiết yếu khác.

Bên cạnh đó, các chỉ tiêu kinh tế - xã hội cũng có bước chuyển mạnh mẽ: Thu nhập bình quân người DTTS năm 2025 ước đạt 39,2 triệu đồng/người/năm, gấp đôi so với năm 2020; Tỷ lệ hộ nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn giảm bình quân 4,47%/năm; 99,5% hộ dân có điện lưới an toàn, 97,5% dân số nông thôn dùng nước hợp vệ sinh; Trẻ em 5 tuổi và tiểu học đến trường đạt lần lượt 99,6% và 99,7%; 94,8% người từ 15 tuổi trở lên biết đọc, viết tiếng phổ thông.

Điểm nhấn nổi bật trong quá trình triển khai Chương trình 1719 tại Sơn La là sự mạnh dạn phân cấp, trao quyền cho cơ sở và cộng đồng. Người dân không chỉ là đối tượng thụ hưởng mà còn là chủ thể tham gia trực tiếp vào quy trình từ lập kế hoạch, lựa chọn mô hình sản xuất đến triển khai và giám sát.

Nhờ vậy, nhiều mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, phát triển du lịch cộng đồng, bảo tồn làng nghề truyền thống đã hình thành và mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Cùng với đó, công tác truyền thông được thực hiện đa dạng, gần gũi, từ loa truyền thanh, văn nghệ quần chúng, sân khấu hóa, đến báo chí, mạng xã hội giúp lan tỏa nhận thức, khơi dậy khát vọng vươn lên.

Sơn La cũng đặc biệt chú trọng đến bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số. Tỉnh đã xây dựng gần 200 thiết chế văn hóa, thể thao thôn bản, duy trì hàng trăm đội văn nghệ dân gian, khôi phục nhiều lễ hội truyền thống. Mô hình “Tổ truyền thông cộng đồng” và “Địa chỉ tin cậy cộng đồng” cũng đang phát huy hiệu quả rõ rệt trong việc bảo vệ phụ nữ, trẻ em, thúc đẩy bình đẳng giới và xây dựng cộng đồng đoàn kết, an toàn.

Những kết quả đạt được trong gần 5 năm thực hiện Chương trình MTQG 1719 là minh chứng sống động cho sức mạnh của sự đồng lòng, quyết tâm chính trị cao, cách làm linh hoạt và đặt người dân làm trung tâm.

Bước sang giai đoạn 2026 – 2030, tỉnh Sơn La đặt mục tiêu: Tiếp tục giảm nghèo bền vững, Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế - giáo dục, Hoàn thiện hệ thống hạ tầng thiết yếu, Bảo tồn bản sắc văn hóa, Xây dựng vùng đồng bào dân tộc thiểu số giàu đẹp, văn minh, hội nhập.

Đây không chỉ là mục tiêu, mà là hành trình tiếp nối khát vọng vươn lên mạnh mẽ của một tỉnh miền núi năng động, sáng tạo, giàu truyền thống đoàn kết và đổi mới.