Sơn La đa dạng các sản phẩm OCOP

Phát huy lợi thế từng địa phương, huyện Mường La (Sơn La) đã chỉ đạo cơ quan chức năng và các xã rà soát, thẩm định, kiểm tra đánh giá thực tế, định hướng các hộ nông dân, hợp tác xã (HTX) nông nghiệp chủ động tham gia chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP). Đồng thời, hỗ trợ các HTX, người dân xây dựng hồ sơ đăng ký sản phẩm OCOP; xây dựng, đăng ký nhãn hiệu; chuyển đổi số; đăng ký mã vạch, truy xuất nguồn gốc và xây dựng Website giới thiệu sản phẩm; in ấn bao bì, tem nhãn sản phẩm.

Ông Lù Văn Quí, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Mường La, cho biết: Hiện nay, toàn huyện Mường La có 14 sản phẩm OCOP, trong đó có 12 sản phẩm OCOP 3 sao và 2 sản phẩm OCOP 4 sao.

Một sản phẩm OCOP của huyện Mường La được nhiều người biết đến là “Táo đại Hưng Thịnh” của HTX Hưng Thịnh, tiểu khu 1, xã Mường Bú (Mường La, Sơn La). Ông Nguyễn Đình Hướng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Hưng Thịnh, cho biết: Hiện nay, HTX có 20 thành viên trồng 50 ha táo được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP. Năm 2024, năng suất bình quân đạt 15 tấn quả/ha, giá bán 15 - 50 nghìn đồng/kg, mỗi ngày cung cấp khoảng 1 tấn táo cho chuỗi siêu thị, cửa hàng hoa quả sạch trong và ngoài tỉnh.

Còn tại mảnh đất Yên Châu, nhận thấy tiềm năng và giá trị kinh tế của cây tỏi một nhánh địa phương, HTX Tây Bắc (Yên Châu, Sơn La) đã nghiên cứu, chế tạo thành công máy ủ, sấy tỏi đen. Năm 2018, tỏi đen của HTX đã đến tay người tiêu dùng, với sản lượng ban đầu khoảng 1 tấn/năm. Đến nay, HTX đã mở rộng quy mô sản xuất, với 15 lò ủ và sấy, công suất 1,5 tấn/lần, trung bình sản xuất 45 tấn sản phẩm tỏi đen/năm, doanh thu trên 10 tỷ đồng.

Chị Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX, cho biết: Tỏi tươi sau khi thu hoạch, được phân loại, rửa sạch, cắt bỏ rễ, phần đầu cuống, sau đó xếp vào khay đưa vào lò ủ liên tục trong 30 ngày đến khi vỏ củ tỏi khô lại, tép tỏi bên trong chuyển màu đen, dẻo, mềm, ngọt. Năm 2020, HTX đã đăng ký với UBND huyện hỗ trợ hoàn thiện hồ sơ tham gia chương trình OCOP. Đến nay, sản phẩm tỏi đen của HTX đã được công nhận OCOP 3 sao. Ngoài ra, HTX còn phát triển thêm các sản phẩm tỏi đen ngâm mật ong, rượu tỏi đen, chè shan tuyết cổ thụ Ôn Ốc, hoa đu đủ đực sấy, chuối sấy khô, mận sấy dẻo có nhãn hiệu “Diệp Bách” được người tiêu dùng ưa chuộng.

Trao đổi với phóng viên, ông Dương Gia Định, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh Sơn La cho biết: Tỉnh Sơn La hiện có hơn 200 sản phẩm nông nghiệp lợi thế có giá trị kinh tế và thương mại cao, có thể phát triển thành các sản phẩm OCOP, những sản phẩm mang tính đặc hữu vùng miền khá phong phú về chủng loại, bao gồm 5 nhóm chính: Thực phẩm; đồ uống; thảo dược; lưu niệm; dịch vụ, du lịch nông thôn.

Phát triển sản phẩm OCOP hiệu quả, bền vững

Sau hơn 5 năm triển khai, tỉnh Sơn La có 202 sản phẩm OCOP, trong đó có 1 sản phẩm 5 sao, 62 sản phẩm 4 sao và 139 sản phẩm 3 sao. Điểm chung của các HTX, doanh nghiệp khi xây dựng sản phẩm OCOP là đều chủ động thay đổi tư duy sản xuất, đổi mới khoa học, kỹ thuật nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh quảng bá, tiêu thụ sản phẩm thông qua nền tảng số. Nhiều sản phẩm đã có mặt tại một số chuỗi siêu thị và đại lý, cửa hàng bán lẻ tại thị trường trong và ngoài tỉnh.

Cũng theo ông Dương Gia Định, Sơn La tiếp tục đổi mới, phát triển kinh tế hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với chương trình mỗi xã một sản phẩm OCOP, ứng dụng công nghệ cao, thu hút doanh nghiệp có tiềm lực đầu tư vào nông nghiệp; hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật trong quá trình sản xuất, chế biến sản phẩm; ưu tiên nguồn lực phát triển chế biến nông, lâm sản, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Năm 2025, tỉnh Sơn La phấn đấu có thêm 30 sản phẩm trở lên được đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn hạng 3 sao trở lên.

Đồng thời, định hướng các chủ thể OCOP tạo sự khác biệt, tăng giá trị cho sản phẩm, đa dạng kích cỡ, mẫu mã sản phẩm để phù hợp với thị hiếu, nhu cầu người tiêu dùng; đảm bảo vùng nguyên liệu, chất lượng nguyên liệu đầu vào, truy xuất nguồn gốc; duy trì, chủ động cập nhật các nội dung quy định hằng năm, như: Chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, mã vạch, kiểm nghiệm định kỳ các chỉ tiêu an toàn thực phẩm...

Sơn La đang nỗ lực xây dựng các sản phẩm OCOP bền vững, đảm bảo cả chất và lượng, góp phần nâng cao hơn nữa giá trị của các sản phẩm tiêu biểu của tỉnh, cải thiện thu nhập cho người dân, phát huy lợi thế vùng nguyên liệu sẵn có, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.