Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), từ năm 2017 đến nay, thị trường bất động sản lặp đi lặp lại nhiều đợt sốt đất trên diện rộng gây ra nhiều hệ quả tiêu cực.
Sốt đất làm mất cơ hội tạo lập nhà ở của số đông người có thu nhập trung bình, người có thu nhập thấp đô thị, công nhân lao động và người nhập cư, ảnh hưởng đến an sinh và trật tự xã hội.
Theo HoREA, thủ phạm chính của các đợt sốt đất, sốt giá nhà là những môi giới, doanh nghiệp bất lương và trong một số trường hợp đã có sự móc nối, tiếp tay của cán bộ cơ sở.
Giá đất có dấu hiệu đi ngang ở cả hai miền và người dân cũng tỏ ra thận trọng hơn sau một thời gian giá tăng nóng. (Ảnh minh họa)
Để giải quyết tình trạng này, HoREA đã đề xuất bộ Tài chính nghiên cứu tăng mức thuế với giao dịch bất động sản để ngăn những "cơn sốt đất" như thời gian gần đây.
Mức thuế với việc chuyển mục đích sử dụng đất có thể từ 15-20% giá đất theo địa phương công bố. Cùng với đó, có thể đánh thuế với lợi nhuận thu được từ các giao dịch mua bán bất động sản, thay vì ấn định 2% trên tất cả giao dịch.
Trước đề xuất này, bộ Tài chính cho biết, Bộ đang nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế và thực tế triển khai thuế bất động sản để báo cáo Chính phủ trình Quốc hội ban hành chính sách thuế phù hợp, hạn chế đầu cơ bất động sản. Dự kiến, loại thuế này sẽ thực hiện trong giai đoạn 2021-2030.
Bộ cho biết thêm, hiện chính sách thuế, phí, lệ phí với bất động sản đã cơ bản đầy đủ, gồm các loại: Thuế sử dụng đất nông nghiệp, phi nông nghiệp; Thuế thu nhập với chuyển nhượng bất động sản; Lệ phí trước bạ và các khoản phí, lệ phí liên quan khác…
Các loại thuế này bao quát từ khi hình thành tới sở hữu, sử dụng và chuyển nhượng bất động sản; qua đó từng bước hạn chế đầu cơ bất động sản.
Về ấn định thuế 2% trên tất cả giao dịch bất động sản, theo bộ Tài chính, Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007 từng quy định thu 25% thuế trên thu nhập chênh lệch giữa giá mua và bán.
Trường hợp không xác định được giá mua và các chi phí liên quan thì nộp thuế bằng 2% trên giá chuyển nhượng.
Cơ quan tài chính đánh giá, việc triển khai quy định trên gặp nhiều vướng mắc, do khó xác định giá mua, các chi phí liên quan, đặc biệt với bất động sản thiếu hồ sơ, giấy tờ làm căn cứ chứng minh giá vốn, bất động sản được cho, tặng, thừa kế. Cùng với đó, đa số chuyển nhượng bất động sản dùng tiền mặt, rất khó kiểm soát giá, gây khiếu kiện, trốn thuế…
Do đó, quy định trên đã được sửa đổi vào năm 2014, với việc ấn định thuế 2% trên tất cả giao dịch bất động sản.
Riêng với doanh nghiệp có hoạt động chuyển nhượng bất động sản, thuế được thu bằng 20% với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.