Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, trong số các mặt hàng cá ngừ của Việt Nam xuất khẩu (XK) sang EU trong 5 tháng đầu năm 2024, cá ngừ đóng hộp đang là sản phẩm chủ lực, chiếm gần 49% tổng kim ngạch XK. So với năm 2023, XK nhóm sản phẩm này của Việt Nam tăng gần 33%, đạt hơn 43 triệu USD. So với 5 tháng đầu năm 2023, XK cá ngừ đóng hộp sang khối thị trường này ngày càng tăng.
Hiện Đức, Ba Lan, Hà Lan, Italy, Sip và Đan Mạch là 6 thị trường NK nhiều nhất. Trong đó, Ba Lan và Đan Mạch là 2 nước đang tăng mạnh nhập khẩu (NK) cá ngừ đóng hộp của Việt Nam so với cùng kỳ, lần lượt là 300% và 246%. Trái lại, Hà Lan lại giảm NK từ Việt Nam. Nguyên nhân của sự sụt giảm này là từ sau khi chi phí vận chuyển tăng cao, các nước EU có xu hướng giảm NK cá ngừ qua các cảng trung chuyển của Hà Lan, tăng NK trực tiếp để giảm bớt chi phí.
Tuy nhiên, trong khi EU tăng NK cá ngừ đóng hộp từ Việt Nam, lại đang giảm NK từ hầu hết các nguồn cung chính. NK cá ngừ đóng hộp của EU trong quý đầu năm đang giảm 34% về khối lượng so với cùng kỳ.
Những lo ngại về lạm phát và giá cả tăng cao đang khiến cho các nhà NK EU giảm NK.
Ecuador, Bờ Biển Ngà và Seychelles đang là 3 nguồn cung cá ngừ đóng hộp lớn nhất cho EU, chiếm 44% tổng khối lượng NK cá ngừ của EU.
Ecuador là nước duy nhất có sự tăng trưởng XK sang EU trong những tháng đầu năm 2024. Quốc gia Nam Mỹ này với lợi thế về mặt thuế quan theo FTA với EU, đang ngày càng gia tăng thị phần. Trong khi đó, Việt Nam vẫn là một nguồn cung rất nhỏ cho thị trường này.
Theo các DN, để giải quyết vấn đề thẻ vàng IUU mà EU dành cho Việt Nam là bài toán phức tạp và lâu dài. Tuy nhiên, nếu các cơ quan ban ngành đẩy nhanh tiến độ để gỡ rối cho DN trong giai đoạn hiện nay sẽ là cơ hội để tăng XK sang khối thị trường EU.