Su su vốn là một trong những loại cây trồng truyền thống của xã Quyết Chiến. Tuy nhiên, trước đây, người dân chỉ trồng lấy quả, cho cây leo tận dụng trong vườn nhà, phục vụ bữa ăn hàng ngày. Năm 2008, Sở Khoa học và Công nghệ Hòa Bình đầu tư hỗ trợ bà con trồng thử nghiệm su su lấy ngọn với diện tích 0,5ha. Ban đầu, các hộ còn ngần ngại vì chưa biết hiệu quả ra sao.
Sau 3 tháng trồng thử nghiệm, do được thiên nhiên ưu đãi với khí hậu mát mẻ quanh năm, cây sinh trưởng và phát triển tốt, bắt đầu cho thu hoạch. Thay vì để su su leo trên rào và cây cối khác trong vườn, bà con bắt đầu làm giàn leo và canh tác bài bản. Hiện, toàn xã Quyết Chiến đã có trên 60 ha diện tích su su.
Trồng su su không tốn quá nhiều công chăm sóc vì thổ nhưỡng phù hợp, khí hậu mát mẻ. Lúc mới trồng, bà con chỉ cần phun chống nấm và bón lót bằng phân chuồng ủ hoai, phân vi sinh. Người trồng cũng không phải tưới nước nhưng su su vẫn phát triển, xanh mướt quanh năm, ngọn sai và mập mạp. Điều quan trọng nhất là cây su su ở Quyết Chiến không phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, vì vậy mà sản phẩm rất an toàn.
Để su su Quyết Chiến thực sự có chỗ đứng như hôm nay phải kể đến công sức của chị Đinh Thị Quyết, Giám đốc HTX sản xuất rau an toàn Quyết Chiến. Chị Quyết cho biết, để bà con trồng rau tập trung và theo hướng sản xuất hàng hóa, tạo thương hiệu riêng, năm 2017, chị đứng ra thuyết phục bà con thành lập HTX. Đến nay, HTX đã có 39 hộ xã viên, diện tích sản xuất lên đến 20ha. Nhờ canh tác theo mô hình sạch, sản phẩm ngọn su su của đơn vị đã được chứng nhận rau an toàn và đạt tiêu chuẩn VietGAP.
“Những diện tích ruộng bấp bênh cấy lúa, trồng ngô kém hiệu quả của xã đều được người dân chuyển đổi sang trồng su su. Trồng loại cây này vốn bỏ ra không nhiều, giống chỉ phải mua năm đầu, những vụ sau bà con đều tự nhân được giống”, chị Quyết chia sẻ.
Trung bình su su cho năng suất khoảng 50 tấn/ha/năm, với giá bán bình quân 5.000 đồng/kg như hiện nay, mỗi hecta cho thu nhập trên 250 triệu đồng mỗi năm. So với cấy lúa, trồng ngô… thì trồng su su đạt hiệu quả gấp gần chục lần.
XEM THÊM >> Rau sạch, quả ngon ở xứ Mường
Nhờ nỗ lực của người dân, doanh nghiệp và chính quyền địa phương, rau su su xã Quyết Chiến dần có chỗ đứng trên thị trường, được nhiều người biết đến. Ông Bùi Quang Đạo, Chủ tịch UBND xã Quyết Chiến cho biết: Trồng su su lấy ngọn đang là hướng đi đúng và trở thành cây mũi nhọn của xã, trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục phổ biến để người dân phát triển mô hình này. Bên cạnh đó, mong các cấp, ngành hỗ trợ tìm thêm thị trường tiêu thụ; thu hút các doanh nghiệp liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm, giúp người dân yên tâm sản xuất.