Tang thương Mường Hoa (Sa Pa)

Tang thương Mường Hoa

Sau 2 ngày điều trị ở Bệnh viện Đa khoa thị xã Sa Pa, vừa trở về nhà ở thôn Hòa Sử Pán 1, xã Mường Hoa, ông Châu A Chùng vẫn cố gắng tiếp chuyện chúng tôi.

Nỗi sợ hãi vẫn còn hiện trên gương mặt, vì may mắn mà ông còn sống sót khi bị đất đá cuốn văng đi xa đến 2-300 mét, rồi mắc vào 1 gốc cây ven bờ ruộng bậc thang. 

Ông Chùng kể: Giữa buổi trưa ngày 18/9, khi đang ngủ trong nhà cùng với vợ và mẹ đẻ, liền đó là ngôi nhà sàn của hai con trai cùng các cháu nội, bất ngờ nghe 1 tiếng nổ ùng rất to, rồi tối tăm mặt mũi không biết gì nữa.

Ông Chùng bị bùn đất bạt đi, quăng xa đến mấy trăm mét, may vướng vào gốc cây chìa ra ở rìa bờ ruộng mà thoát chết. Mọi người cứu ông lên khỏi đống bùn đất đen đặc, ngổn ngang gỗ đá, đưa ngay đi bệnh viện cấp cứu. 

Đau đớn thay, mẹ ông là bà Vàng Thị Mảo đã bị bùn đất cuốn trôi gần nửa cây số, cướp đi sinh mạng, thi thể bầm dập vì bị va đập.

Nhà hai con trai ông Chùng ở ngay liên kề. Khi núi lở sập xuống, con trai cả ông Chùng là Châu A Bảo cùng vợ may mắn chạy thoát nhưng con gái anh Bảo là Châu Ngọc Lan thì mất tích, đến nay vẫn chưa tìm thấy. 

Người con trai thứ hai của ông Chùng là anh Châu A Sinh bị đất đá cuốn đi tuột hết cả quần áo, thân thể bầm dập nhưng may mắn còn sống sót. Vợ anh Sinh là Vàng Thị Cá và con trai Châu Gia Hưng mới hơn 1 tuổi đã bị cuốn trôi, vùi lấp. Khi lực lượng cứu hộ tìm thấy, hai mẹ con chị Cá vẫn còn ôm chặt nhau trong lấm lem bùn đất, khiến mọi người không cầm được nước mắt…

"Bao nhiêu đời qua, gia đình mình sinh sống ở đây, làm ruộng bậc thang, làm vườn, còn lên núi đó thả trâu, chăn dê…, không ai ngờ nó lại sụp xuống nhanh thế, như bàn tay dữ xóa hết mọi thứ. Đau quá…!"- ông Châu A Chùng nấc nghẹn.

Ông Châu A Chùng bảo, bản Hòa Sử Pán 1 có 100% là dân tộc Mông, sinh sống bao đời nay bên rừng cây phong lá đỏ và những cung ruộng bậc thang đẹp nhất nhì đất Sa Pa. Ngọn núi bị sạt không cao lắm, nằm ở phía sau của bản. Trên đỉnh núi có một bãi rộng khá bằng phẳng, mọi người dưới bản vẫn thường lên đó chăn thả và có khi nuôi giữ trâu luôn trên đó. Vậy mà chẳng ngờ có ngày ngọn núi đó sập xuống chôn vùi tất cả…

Phó Bí thư Đảng ủy xã Mường Hoa Tẩn A Sinh cho biết, hầu hết bà con người H'Mông ở Hòa Sử Pán sống dựa vào ruộng bậc thang và chăn nuôi. Hơn chục năm trở lại đây, thị xã Sa Pa khuyến khích bà con tận dụng và phát huy thế mạnh cảnh quan rừng tự nhiên, ruộng bậc thang và văn hóa bản địa, nghề truyền thống để phát triển du lịch cộng đồng, làm homstay đón khách trong và ngoài nước.

Hằng năm, vào mùa lúa chín, từ tháng 9 đến tháng 10, du khách trong và ngoài nước nườm nượp đến khám phá và trải nghiệm. 

Nhờ vậy mà đời sống của bà con nơi đây thay đổi rõ rệt, khá hơn hẳn, nhiều gia đình vay vốn ngân hàng làm nhà sàn, đổ đường bê tông sạch và kiên cố, trồng rừng phong lá đỏ tạo cảnh quan đẹp thu hút du khách.

Từ bản du lịch trở thành bình địa…

Bản làng đang yên bình, phát triển thì trận sạt lở núi kéo theo lượng bùn, đất, đá khổng lồ từ trên núi cao tràn xuống khiến 8 người chết và mất tích... 

Không chỉ mất người thân, người dân Hòa Sử Pán 1 còn trắng tay vì bao nhiêu ruộng bậc thang để sản xuất lương thực, rau xanh, cây ăn quả và tạo cảnh quan thu hút du khách, mang lại nguồn thu nhập ổn định nay đã bị san phẳng thành bình địa. Phải mất rất nhiều thời gian và công sức để khôi phục.

Rời nhà ông Châu A Chùng, chúng tôi đến nơi dòng đất đá sạt lở quét qua. Ở đó còn trơ lại khung cổng chào bằng gỗ, bên cạnh là chiếc xe du lịch hiệu Mazda bẹp dúm đầy bùn đất và cỏ rác. Đó là cơ sở homstay đẹp nhất nhì Hòa Sử Pán 1 vừa đưa vào hoạt động đã bị lũ đất san phẳng.

Chủ Homestay là anh Đỗ Mạnh Hùng than thở, vừa vay ngân hàng mấy tỷ đồng đầu tư homstay với quán cà phê có view ngắm trọn ruộng bậc thang đẹp như mê của Hòa Sử Pán. Hoạt động chưa được bao lâu thì nay trắng tay và ôm thêm món nợ hàng tỷ đồng. Chẳng biết lấy cái gì, đến khi nào mới hồi phục được…!?

Trời vẫn mưa không ngớt kể từ hôm xảy ra vụ sạt lở kinh hoàng, tỉnh lộ 152 nối từ thị xã Sa Pa đến Mường Hoa bị sạt lở nhiều điểm nên đi lại rất khó khăn.

Lực lượng công an, bộ đội, dân quân và thanh niên từ thị xã đi bộ vào Hòa Sử Pán để giúp người dân nơi đây khắc phục hậu quả thiên tai, sớm ổn định cuộc sống và khôi phục sản xuất.

Ngay trong đêm đầu tiên vụ sạt lở, các thầy, cô giáo ở Trường Dân tộc bán trú Mường Hoa đã dành nơi ở, giường chiếu của mình và nấu cơm cho những gia đình bị nạn không để bị cảnh "màn trời chiếu đất". 

Lãnh đạo tỉnh Lào Cai và thị xã Sa Pa lội bộ vào tận hiện trường, đến từng nhà và bệnh viện thăm hỏi, hỗ trợ gia đình người bị nạn. Lực lượng cứu hộ vẫn tiếp tục "đội mưa" để cùng người dân tập trung khắc phục hậu quả sau thiên tai. Tất cả chung tay để sớm vượt qua nỗi đau này…