Huyện Sông Mã hiện có 30 khu vực mỏ cát được Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh Sơn La phê duyệt quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây thông thường; đã được tích hợp vào quy hoạch tỉnh tại Quyết định số 1676/QĐ-TTg ngày 25/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ.
Trong đó, có 14 khu vực đã được cấp phép khai thác, đi vào hoạt động; 8 khu vực được cấp giấy phép thăm dò; 8 khu vực đã và đang thực hiện quy trình đấu giá quyền khai thác.
Đoàn liên ngành của UBND tỉnh Sơn La do ông Đặng Ngọc Hậu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La làm trưởng đoàn làm việc với huyện Sông Mã về việc quản lý khai thác cát gắn với phòng chống bão lũ trên địa bàn huyện Sông Mã. Ảnh: Nga Linh.
Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã chủ động phối hợp với các ngành, huyện Sông Mã thực hiện quyết liệt, đồng bộ các biện pháp, giải pháp trong quản lý hoạt động khai thác cát, sỏi lòng sông.
Đã tiến hành kiểm tra về yêu cầu đối với bến, bãi tập kết cát, sỏi lòng sông, việc lắp đặt trạm cân, camera để giám sát khối lượng cát, sỏi, mua - bán tại bến bãi; hướng dẫn các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện theo quy định và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; kiểm tra 2 dự án khai thác cát, sỏi trên sông Mã được cấp phép. Thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thống kê, kiểm kê sản lượng khoáng sản khai thác thực tế tại các khu vực mỏ cát, sỏi được cấp phép khai thác.
Đoàn liên ngành đi thực tế kiểm tra. Ảnh: Nga Linh.
Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh thành lập Hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường các dự án khai thác cát, sỏi. Trong đó, yêu cầu chặt chẽ việc đánh giá định lượng cụ thể các tác động đến việc bảo đảm sự ổn định của bờ sông và các vùng đất ven sông; bảo đảm sự lưu thông của dòng chảy, khả năng tiêu, thoát lũ trong mùa lũ; diễn biến bồi lắng, sạt lở lòng, bờ bãi sông; sự suy giảm mực nước sông trong mùa cạn và ảnh hưởng đến các hoạt động khai thác nước trên sông theo quy định. Qua kiểm tra, các dự án khai thác đã được cấp phép không có hiện tượng sạt lở bờ sông và các vùng đất ven sông.
Báo cáo với Đoàn công tác, Chủ tịch UBND huyện Sông Mã Lò Văn Sinh cho biết: Trong 7 tháng năm 2024, UBND huyện đã ban hành 8 văn bản chỉ đạo thực hiện quản lý nhà nước lĩnh vực khoáng sản. Tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả ký cam kết năm 2023, triển khai ký cam kết năm 2024 giữa Chủ tịch UBND các xã, thị trấn với Chủ tịch UBND huyện về thực hiện quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường.
Thành lập Đoàn kiểm tra hoạt động khai thác, vận chuyển, mua bán khoáng sản trái phép trên địa bàn huyện. Thường xuyên kiểm tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm: Chuyển quyền sử dụng đất trái phép; xây dựng các công trình trên đất lấn, chiếm; sử dụng đất không đúng mục đích; khai thác khoáng sản trái phép.
Nhìn chung, với đa dạng các nhóm giải pháp, các ngành, các cấp chính quyền của huyện đã nâng cao trách nhiệm, phát huy hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, góp phần quan trọng cho sự phát triển KT-XH, đảm bảo quốc phòng - an ninh của tỉnh.
Song, bên cạnh đó, còn tình trạng chủ đầu tư chưa chấp hành đầy đủ việc lắp đặt bảng thông báo để công khai thông tin của bến bãi tập kết cát, sỏi với các nội dung: địa chỉ cung cấp cát, sỏi được tập kết tại bến bãi; lắp đặt trạm cân, camera để giám sát khối lượng cát, sỏi mua - bán tại bến bãi, diện tích bến bãi theo quy định.
Tên, loại phương tiện, thiết bị được sử dụng để khai thác, vận chuyển cát, sỏi chưa được đăng ký theo quy định của pháp luật giao thông đường thủy nội địa, pháp luật liên quan. Các phương tiện, thiết bị sử dụng để khai thác, vận chuyển cát, sỏi (tàu, thuyền hút cát...) chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và lưu trữ dữ liệu, thông tin về vị trí, hành trình di chuyển.
Việc thuê đất làm khu vực tập kết cát, sỏi của các chủ đầu tư còn vướng mắc do chưa thoả thuận được với người dân khu vực bãi tập kết, gặp khó khăn trong công tác quy hoạch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Dẫn đến chưa hoàn thành các hạng mục xây dựng cơ bản mỏ theo thiết kế đã được thẩm định, phê duyệt.
Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quản lý nhà nước về khai thác khoáng sản cát, sỏi làm vật liệu xây dựng thông thường, thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Hậu đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, tiếp tục đôn đốc, kiểm tra các chủ đầu tư trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.
Trong đó, yêu cầu chấp hành nghiêm các quy định Nghị định 23/2020/NĐ-CP ngày 24/02/2020 của Chính phủ quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông và bảo vệ lòng, bờ, bãi sông.
Giao UBND huyện Sông Mã thường xuyên tuần tra, kiểm soát, theo dõi diễn biến sạt lở bờ, bãi sông và phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan để có biện pháp khắc phục tạm thời (nếu có) đảm bảo theo quy định và báo cáo về Sở NNPTNT để xem xét, tổng hợp, tham mưu, đề xuất giải quyết theo quy định.
