Sa Pa: Phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số

Cách đây khoảng gần chục năm trở về trước, thôn Can Hồ Mông, xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa là một trong những thôn nghèo nhất của xã cũng như Sa Pa bởi kinh tế của bà con chỉ phụ thuộc vào cây ngô, cây lúa... Với vai trò là người có uy tín của thôn, ông Lý A Dình đã tích cực tuyên truyền, vận động bà con thay đổi tư duy sản xuất, đưa các loại cây con giống mới vào trồng, chăn nuôi.

Ông Lý A Dình, thôn Can Hồ Mông, xã Ngũ Chỉ Sơn, thị xã Sa Pa chia sẻ: Để tạo lòng tin cho bà con trong thôn, tôi đã tiên phong làm trước, từ đó, người dân nhìn thấy hiệu quả rồi học tập làm theo.

Theo ông Dình, được xã, thị xã tạo điều kiện vay vốn từ phòng giao dịch ngân hàng Chính sách xã hội cùng số vốn tiết kiệm của gia đình, ông Dình đã đầu tư bể để nuôi cá nước lạnh, hiện ông có 5 bể cá nước lạnh cho thu nhập khoảng 1 tỷ đồng/năm.

Từ mô hình nuôi cá nước lạnh của gia đình ông Dình, nay được bầu là người có uy tín của thôn Can Hồ Mông, nhiều hộ dân thấy hiệu quả đã đến học tập, được ông Dình chia sẻ kinh nghiệm nuôi cá... và nuôi thành công vươn lên thoát nghèo.

Đến tổ 3, phường Hàm Rồng, thị xã Sa Pa một trong những tổ dân phố kiểu mẫu của phường Hàm Rồng, chúng tôi ấn tượng bởi con đường liên tổ hôm nay không chỉ được bê tông hoá khang trang, kiên cố mà còn được nâng cấp, mở rộng thêm. Kết quả đó, có sự đóng góp công sức của anh Hạng A Dinh, người có uy tín của tổ 3, phường Hàm Rồng.

Anh Hạng A Dinh vừa là người có uy tín vừa là tổ trưởng tổ dân phố số 3, phường Hàm Rồng, thị xã Sa Pa, tâm sự: Từ năm 2020 đến năm 2023, tôi cùng Ban quản lý tổ 3 và cán bộ xã đã tuyên truyền, vận động bà con nhân dân hiến đất, đóng góp ngày công... tổng trị giá khoảng 500 triệu đồng hoàn thành 3 tuyến đường giao thông nông thôn liên tổ.

Cùng với đó, năm 2024, để nâng cấp, mở rộng tuyến đường giao thông nông thôn liên tổ Má Tra, Suối Hồ, với tổng chiều dài 2km, rộng 9m, tôi đã cùng xuống từng hộ dân để tuyên truyền bà con hiến đất, phá hàng rào. Từ đó, nhận được sự đồng tình ủng hộ của bà con nhân dân.

Thị xã Sa Pa có 16 xã, phường, với tổng số 84 thôn và 27 tổ dân phố. Tổng dân có gần 70.000 người. Trong đó, đồng bào dân tộc thiểu số hơn 56.420 người, chiếm 80,6% dân số toàn thị xã, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, Dao, Tày, Giáy, Phù Lá (Xa Phó)...

Hiện thị xã Sa Pa có 96 người có uy tín được phê duyệt theo Quyết định của UBND tỉnh Lào Cai.

Xác định rõ vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, UBND thị xã đã chỉ đạo UBND các xã, phường thực hiện tốt chính sách đối với người có uy tín bảo đảm kịp thời hiệu quả.

Hằng năm, các xã, phường tiến hành rà soát bình xét, bầu chọn người có uy tín, đồng thời tổng hợp trình UBND tỉnh phê duyệt danh sách người có uy tín trên địa bàn thị xã. Tổ chức thăm hỏi vào dịp Tết Nguyên đán, ốm, đau, hỏa hoạn, thiên tai ; gặp mặt cung cấp thông tin đối với người có uy tín trên địa bàn.

Công tác triển khai chính sách đối với người có uy tín đã được cấp ủy, chính quyền các cấp từ huyện đến xã triển khai đồng bộ, rộng khắp đến cơ sở đã góp phần động viên, khuyến khích người có uy tín phát huy mọi khả năng trong việc vận động, tuyên truyền đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện nghĩa vụ công dân và chấp hành tốt các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Bên cạnh đó, tổ chức cho người có uy tín thăm quan, học tập, trao đổi kinh nghiệm tại các địa phương trong và ngoài tỉnh.

Năm 2024, từ nguồn hỗ trợ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, UBND thị xã phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam tổ chức thăm hỏi, tặng quà tết cho 96 người có uy tín nhân dịp tết Nguyên Đán đảm bảo kịp thời, với số tiền 48 triệu đồng.

Tổ chức gặp mặt cung cấp thông tin cho người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số năm 2024, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật, quốc phòng an ninh, chính sách dân tộc, và kỹ năng hòa giải tuyên truyền vận động quần chúng cho người có uy tín; tập huấn, bồi dưỡng kiến thức kỹ năng tuyên truyền vận động… cho người có uy tín, lực lượng cốt cán. Tổ chức 1 đoàn đi thăm quan, trao đổi, học tập kinh nghiệm trong tỉnh.

Bà Giàng Thị Lan, Phó Trưởng phòng Dân tộc thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai cho biết: Qua việc tổ chức các hội nghị, các cuộc thăm quan đã trang bị những kiến thức, nội dung, thông tin cần thiết giúp cho người có uy tín phát huy tốt vai trò, nhiệm vụ của mình trong cộng đồng dân cư.

Đồng thời, động viên, cổ vũ nâng cao vai trò của người có uy tín; người uy tín nắm được cơ bản các chính sách dân tộc đang được triển khai thực hiện trên địa bàn, có thêm những kỹ năng và kiến thức trong quá trình triển khai thực hiện các chính sách dân tộc, có kiến thức cơ bản vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các quy định của địa phương.

Thời gian qua, công tác vận động, phát huy vai trò của người có uy tín trên địa bàn thị xã đã được các cấp uỷ, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Chính vì vậy, vị trí vai trò của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số không ngừng được phát huy trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội.

Người có uy tín, với thành phần rất đa dạng, như: Cán bộ nghỉ hưu, chức sắc, nhân sỹ, trí thức, trưởng thôn, bí thư chi bộ... Những người có uy tín trong cộng đồng dân cư thường được đồng bào tín nhiệm và nhiều người tin tưởng để bày tỏ tâm tư, nguyện vọng, tranh thủ, xin ý kiến giải quyết những vấn đề bức xúc của bản thân, gia đình, xã hội.

Người có uy tín có khả năng tác động, chi phối, tập hợp quần chúng bằng lời nói, hành động hoặc bằng những quy ước, hương ước của địa phương, dân tộc. Đại đa số 3 người có uy tín có trình độ hoặc hiểu biết về lĩnh vực nào đó, có đạo đức, kinh nghiệm sống phong phú, lòng nhiệt tình và sự gương mẫu tận tâm, đội ngũ những người có uy tín đã trở thành mắt xích quan trọng, là cầu nối giữa nhân dân với cấp uỷ, chính quyền địa phương.

Nhờ sự vào cuộc của người có uy tín cùng với cấp ủy chính quyền địa phương, công tác tuyên truyền, vận động đồng bào đã đem lại hiệu quả thiết thực, nhờ đó khối đại đoàn kết dân tộc được tăng cường, bà con nêu cao tinh thần cảnh giác chống lại mọi âm mưu và hoạt động của các thế lực thù địch được giữ vững an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Tích cực vận động nhân dân chấp hành tốt hương ước, quy ước của khu dân cư, tích cực đấu tranh, bài trừ các tệ nạn xã hội như: Không cờ bạc, không có người nghiện phát sinh, không bạo hành trong gia đình, không buôn bán phụ nữ hoặc phụ nữ bỏ nhà đi khỏi địa phương, không di cư tự do, không nghe theo kẻ xấu tuyên truyền đạo trái pháp luật, đảm bảo an ninh trật tự khu dân cư, các dân tộc đoàn kết một lòng để xây dựng khu dân cư vững mạnh, vận động nhân dân trong khu dân cư đóng góp xã hội hóa xây dựng nông thôn mới, và các công trình chào mừng Đại hội Đảng các cấp…

Người có uy tín đã tích cực phối hợp với Ban an ninh trật tự tham gia giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại khu dân cư phát huy tốt công tác phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các ban ngành đoàn thể vận động nhân dân nêu cao tinh thần cảnh giác, đấu tranh, phòng chống và tố giác tội phạm, bài trừ các tệ nạn xã hội, đẩy lùi tình trạng di dịch cư tự do, tuyên truyền đạo trái pháp luật, tranh chấp đất đai, đơn thư khiếu kiện.

Trong đời sống cộng đồng dân cư, những người có uy tín luôn tích cực vận động con cháu giữ gìn và phát huy được bản sắc dân tộc, từng bước loại bỏ những hủ tục lạc hậu. Luôn đi đầu trong tuyên truyền, vận động đến từng hộ gia đình, dòng họ, anh em, con cháu ở khu dân cư tích cực thực hiện cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết duy trì bền vững nông thôn mới, xây dựng thôn kiểu mẫu; đô thị văn minh", động viên con em trong độ tuổi đến trường, vận động nhân dân từng bước xoá bỏ hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan giữ gìn an ninh trật tự xã hội, củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc.

Trong phát triển kinh tế, bản thân và gia đình người có uy tín đã gương mẫu thực hiện nhiều mô hình sản xuất, phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo, vận động, hướng dẫn nhân dân cách làm ăn, góp phần từng bước ổn định cuộc sống.

Người có uy tín luôn phát huy tốt vai trò trách nhiệm của bản thân, phát huy truyền thống tương thân tương ái, phát triển kinh tế xã hội, giúp nhau xóa đói giảm nghèo, thường xuyên vận động nhân dân tích cực chuyển đổi cơ cấu sản xuất để phù hợp với tình hình thực tế địa phương .

Người có uy tín vận động "Toàn dân đoàn kết duy trì bền vững nông thôn mới, xây dựng thôn kiểu mẫu; đô thị văn minh", xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; từ bỏ các tập tục lạc hậu. Tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc thiểu số thực hiện tốt các quy ước, hương ước cộng đồng, nhằm từng bước vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hoá, xoá bỏ các tục lệ lạc hậu, mê tín, dị đoan trong vùng đồng bào các dân tộc thiểu số.

Cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, cấp uỷ, chính quyền địa phương, sự nỗ lực vượt khó vươn lên của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Trong đó, có sự đóng góp không nhỏ của người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số đã góp phần thay đổi kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng được giữ vững.