Sở giao dịch hàng hóa Việt Nam (MXV) cho biết, lo ngại thiếu hụt nguồn cung đường trên toàn cầu cùng khả năng cấm xuất khẩu đường của Ấn Độ là nhân tố chính hỗ trợ giá đường tăng mạnh hiện nay.
El Nino khiến khu vực sản xuất nguyên liệu cho ngành công nghiệp mía đường tại các quốc gia cung ứng chính như Thái Lan, Ấn Độ không thể hoạt động với năng suất tối đa, kéo theo sản lượng được dự đoán có sự giảm mạnh. Sản lượng ở mức thấp trong khi nhu cầu ổn định khiến giới chuyên gia lo ngại cán cân cung – cầu đường toàn cầu sẽ thâm hụt trong niên vụ 2023/24.
Đặc biệt, Chính phủ Ấn Độ đang xem xét hạn ngạch xuất khẩu đường dựa trên ước tính sản lượng vụ mới. Do vậy, việc nguồn cung tiêu cực sẽ làm gia tăng lo ngại không xuất khẩu đường từ quốc gia cung ứng đường lớn thứ 2 thế giới.
Nguồn cung đường trên thế giới càng ảnh hưởng khi mới đây, Ủy ban Điều phối Kinh tế Pakistan (ECC) đã phê duyệt lệnh cấm xuất khẩu đường sau khi giá đường tăng lên mức kỷ lục 170 Rs/kg tại thị trường nội địa.
Đồng thời, tại Brazil – quốc gia xuất khẩu đường lớn nhất thế giới, việc ban hành thuế xăng dầu của Brazil đã khiến cho nguồn cung đường trên thế giới cũng chịu ảnh hưởng tiêu cực do các nhà sản xuất chuyển hướng sang xăng sinh học thay vì chế biến đường mía phục vụ cho xuất khẩu.
Tại Việt Nam, giá bán đường của các nhà máy sản xuất đường trong quý II của năm 2023 cũng đã tăng 10% so với tháng 1/2023, ở mức bình quân 20.000 đồng/kg đối với đường tinh luyện. Rất hiếm năm nào ngành mía đường Việt Nam đạt được lợi nhuận cao như năm nay.
Do ảnh hưởng từ giá đường thế giới, từ tháng 8, giá đường Việt Nam liên tục tăng. Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, vào đầu tháng 8/2023, giá đường trong nước đã đạt từ 20.000 - 21.500 đồng/kg, tăng 12% so với thời điểm đầu năm và tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Đến cuối tháng 8/2023, nhiều doanh nghiệp đã nâng giá bán đường lên thêm 4.000-5.000 đồng/kg, đạt ngưỡng 25.000 đồng/kg, thậm chí có công ty công bố giá đường kính trắng là 26.000 đồng/kg và đường tinh luyện là 27.000 đồng/kg.
Do lo ngại giá đường tăng phi mã, Hiệp hội Mía đường Việt Nam đã khuyến cáo các hội viên sản xuất tham gia bình ổn thị trường bằng cách đưa đường ra thị trường theo yêu cầu sử dụng và giữ giá bán đường hiện nay là mức giá hợp lý đảm bảo được mục tiêu hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan, không để giá đường tăng thêm nữa nhằm bảo vệ quyền lợi của chính mình và người tiêu dùng trên cơ sở hài hòa lợi ích.
Trong văn bản gửi các hội viên, Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) cho biết hiện nay ngành đường Việt Nam đang trong giai đoạn chuẩn bị vào vụ sản xuất ép mía 2023-2024 và một thị trường đường ổn định là yếu tố quan trọng bảo đảm đầu ra của chuỗi liên kết sản xuất mía – đường.
Ban Chấp hành Hiệp hội Mía đường Việt Nam khuyến cáo các hội viên sản xuất tham gia bình ổn thị trường bằng cách đưa đường ra thị trường theo yêu cầu sử dụng và giữ giá bán đường hiện nay là mức giá hợp lý.
Điều này nhằm đảm bảo được mục tiêu hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan, không để giá đường tăng thêm nữa nhằm bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp và người tiêu dùng.
VSSA khuyến các các hội viên tuyệt đối không thực hiện hoặc tiếp tay với các hành vi găm hàng, đẩy giá.
“Đối với những trường hợp không tuân thủ khuyến cáo nêu trên, Hiệp hội Mía đường Việt Nam sẽ buộc phải có những biện pháp đối phó trong đó có kịp thời báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các cơ quan quản lý nhà nước để đề xuất bổ sung hạn ngạch thuế quan 2023”, VSSA cho biết.
Mới đây, SSI Research cũng dự báo, giá đường trong nước nhiều khả năng sẽ duy trì ở mức cao, đi theo giá đường thế giới trong năm 2023 do đường nhập khẩu chiếm 2/3 nguồn cung đường của Việt Nam.
“Giá đường trong nước tăng sẽ khuyến khích người nông dân quay trở lại trồng mía. Các chính sách chống trợ cấp chống bán phá giá áp dụng đối với đường Thái Lan nhằm bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất trong nước là yếu tố góp phần cải thiện dài hạn sản lượng đường trong nước và giá đường”, SSI Research viết.
