Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Dân Việt, ông Phạm Văn Xấn, xóm Rồng, xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) nói: “Gần 20 năm nuôi ngao trên bãi triều, có năm lãi mấy trăm triệu, có năm mất mùa, thất thu. Nuôi ngao, chỉ đầu tư tiền con giống, công chăm sóc nên có mất mùa thì cũng không đến nỗi thua lỗ. Nhưng như năm nay, ngao chết đồng loạt thế này thì trắng tay thật, mất cả vốn liếng, công sức đổ vào”.
“Năm nay gia đình tôi nuôi hơn 1,5 ha ngao , năm 2019, ngao chết rải rác, nhưng đó là chuyện thường tình. Vụ ngao năm nay, bắt đầu từ cuối tháng 11 âm lịch thì số lượng ngao chết tăng dần với mật độ dày hơn và đến hiện tại, số ngao chết đã chiếm đến 80%, tính ra gia đình thiệt hại 600 triệu đồng...”, ông Xấn thở dài.
Ông Trần Văn Hoàn, xóm Chùa, xã Nghi Thiết, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) cười buồn nói: “Gia đình tôi là một trong những hộ có diện tích nuôi ngao lớn của xã, ngao chết khiến gia đình thiệt hại gần 1 tỷ đồng. Chỉ mong các nghành chức năng cung ứng được cho dân nguồn giống đảm bảo hơn. Chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm và tuân thủ nghiêm ngặt kỹ thuật nuôi”
Sau khi nắm được thông tin ngao chết đồng loạt, chính quyền xã Nghi Thiết đã kịp thời kiểm tra, báo cáo lên Phòng Nông nghiệp huyện Nghi Lộc. Huyện đã cử cán bộ phụ trách xuống địa bàn, lấy mẫu của các hộ nuôi ngao đi xét nghiệm.
Trao đổi với phóng viên, bà Trần Thị Hoàng Vân, chuyên viên phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Nghi Lộc, phụ trách thủy hải sản cho biết: “Kết quả xét nghiệm cho thấy, ngao chết không phải do dịch bệnh. Tất cả các mẫu ngao xét nghiệm đều âm tính với ký sinh trùng perkinsus (loại ký sinh trùng gây bệnh chết ở ngao). Hiện chúng tôi đã báo cáo lên Sở Tài nguyên và Môi trường, đề nghị quan trắc nguồn nước khu vực nuôi ngao”.
Chiều qua (17/2), Chi Cục Thủy sản tỉnh Nghệ An đã cử đoàn cán bộ xuống kiểm tra thực tế, động viên chia sẻ với bà con và hướng dẫn bà con cách xử lý bãi nuôi, chuẩn bị các yếu tố kỹ thuật cho vụ nuôi sau.
Ông Lê Văn Hướng, Phó Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nghệ An) cho biết: “Hiện nguyên nhân ngao chết chưa rõ, đã loại trừ yếu tố dịch bệnh và chờ kết quả quan trắc môi trường. Nhiều giả thiết được đặt ra như: Chất lượng con giống đầu vào chưa được kiểm định do bà con tự tìm mua. Mật độ nuôi ngao quá dày so với khuyến cáo của ngành chức năng (theo đó, bà con thả từ 300-350 con/m2 vượt 100-150 con/m2 so với khuyến cáo).
Theo ông Hướng, cũng có thể điều kiện thời tiết bất thường so với những năm trước và không ngoại trừ yếu tố môi trường và trầm tích đáy nuôi có vấn đề dẫn đến ngao chết hàng loạt.
"Điều đáng lưu ý là trong khi ngao có dấu hiệu chết rải rác kéo dài trong năm 2019, các hộ nuôi đã không kịp thời báo lên chính quyền địa phương và ngành chức năng để kiểm tra, xử lý khi mới manh nha mà để đến khi ngao chết đồng loạt mới báo cáo do đó, việc xác định nguyên nhân gặp không ít khó khăn”, ông Hướng nhận định.
Trong thời gian chờ các cơ quan ban ngành làm rõ nguyên nhân để có hướng xử lý thì trước mắt, các cấp, ngành hữu quan đang hướng dẫn người dân thu gom, xử lý ngao chết, rắc vôi khử trùng bãi nuôi và yêu cầu người dân cho “nghỉ bãi” đến sớm nhất là tháng 9 mới nuôi trở lại. Đồng thời khuyến cáo bà con, khi thả con giống tìm nguồn có chất lượng, xuất xứ; thả theo đúng mật độ chứ không quá dày.
Toàn xã Nghi Thiết có diện tích 14,47 ha bãi triều với 7 hộ nuôi ngao. Đến thời điểm hiện tại, 7/7 hộ nuôi ngao đều xảy ra hiện tượng ngao chết với tỷ lệ 60-90%, sản lượng ngao thương phẩm bị thiệt hại khoảng 350 tấn, ước tính người dân mất trắng khoảng 5-7 tỷ đồng.