Nở rộ tình trạng kích giun đất

Trong những năm gần đây, tại xã Mường Cơi, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La rộ lên tình trạng người dân sử dụng kích điện kích giun tại các khu vực đất sản xuất nông nghiệp, đất rừng. Giun được bán cho các thương lái nhằm mục đích kiếm lời. Đây là một hoạt động tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng đối với môi trường, hệ sinh thái và ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng đất, sản xuất nông nghiệp. Trước tình hình đó, lực lượng Công an xã đã triển khai nhiều biện pháp góp phần hạn chế, xử lý nghiêm tình trạng này.

Trong nông nghiệp, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của giun đất. Giun đất ăn các vật chất hữu cơ (lá mục, rễ cây, xác sinh vật...) như một “máy nghiền” tự nhiên, sau đó thải ra phân giàu chất dinh dưỡng; như một “máy cày” của tự nhiên, giúp đất trở nên tơi xốp, thông thoáng, rễ cây dễ dàng phát triển sâu hơn. Khi giun bò trong đất tạo ra hàng ngàn đường hầm nhỏ giúp nước mưa thấm sâu, tránh ngập úng, xói mòn và giữ lại độ ẩm cần thiết cho cây trồng; duy trì hệ sinh thái đất khỏe mạnh.

Bên cạnh đó, giun đất còn được gọi là “địa long”, được một số cơ sở, thương lái thu mua, sơ chế và bán sang Trung Quốc với nhiều mục đích. Vì lợi ích trước mắt, nhiều người dân đã sử dụng kích điện thực hiện hành vi khai thác giun đất gây ra nhiều tác động nguy hiểm đến môi trường và con người như: gây tổn thương hoặc giết chết giun đất và các sinh vật sống, phá vỡ hệ sinh thái đất, gây nguy hiểm đến người sử dụng kích,... ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng đất và sản xuất nông nghiệp.

Hành vi dùng kính điện, kích giun bị xử lý

Hiện nay, pháp luật chưa có chế tài cụ thể để xử lý hành vi kích giun bằng điện, nhưng nhận thức được tác động nguy hiểm của hành vi trên, Công an xã Mường Cơi đã tham mưu với Ủy ban Nhân dân xã chỉ đạo các ban, ngành, ban Quản lý các bản tăng cường công tác tuyên truyền, bổ sung hương ước, quy ước và kiên quyết ngăn chặn, thu giữ các thiết bị kích điện tự chế.

Tính từ năm 2024 đến tháng 4/2025, Công an xã Mường Cơi đã phối hợp thu giữ 15 kích điện, tổ chức nhiều buổi tuyên truyền trực tiếp đến người dân; nhắc nhở, phê bình các đối tượng vi phạm.

Ông Triệu Tiến Thịnh - Trưởng bản Suối Cốc, xã Mường Cơi cho biết: “Do hám lợi trước mắt, nhiều người đã đi kích giun mà không lường trước được hậu quả nghiêm trọng. Nhờ sự tuyên truyền và ngăn chặn quyết liệt của các cơ quan chức năng, người dân đã thay đổi rất nhiều, không còn kích giun như trước nữa”.

Việc dùng kích điện để khai thác giun đất là hành vi phản khoa học, phản sinh thái và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn nghiêm trọng. Thay vì chọn giải pháp ngắn hạn nhưng gây hại, chúng ta cần nâng cao nhận thức cộng đồng, khuyến khích các phương pháp sinh học, thân thiện và bền vững - vì một môi trường sống an toàn cho cả con người và sinh vật trong lòng đất.