Đó là lời ví von của ông Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX 19/5, thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu (tỉnh Sơn La) khi trò chuyện với Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam về các sản phẩm OCOP của HTX.
Trong chuyến công tác kiểm tra, triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tại huyện Mộc Châu, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam (thứ 2 từ phải sang) đã đến thăm các sản phẩm OCOP xếp hạng 4 sao và 3 sao của HTX 19/5.
OCOP nâng cao thu nhập cho dân sở tại
Niềm nở đón tiếp đoàn công tác Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới (NTM), ông Thịnh cho biết: Hiện, HTX 19/5 có trên 50 thành viên. Ngoài ra, HTX còn liên kết với 200 hộ dân trong sản xuất và bao tiêu sản phẩm.
HTX 19/5 có 5 ngành nghề chính, gồm: Cung cấp dịch vụ vật tư đầu vào, sản xuất nông nghiệp, chăn nuôi, chế biến và du lịch nông nghiệp. Sản phẩm của HTX chủ yếu là mận, hoa quả, rau màu và giống cây ăn quả.
HTX 19/5 có sản phẩm OCOP xếp hạng 4 sao là mận sấy mật ong, mận sấy gừng, mận sấy thảo dược.
Trao đổi với Trang Trại Việt, ông Thịnh cho biết thêm: Đến nay, HTX 19/5 có 6 sản phẩm được đánh giá và xếp hạng OCOP. Trong đó, 3 sản phẩm xếp hạng 4 sao là mận sấy mật ong, mận sấy gừng, mận sấy thảo dược; 3 sản phẩm còn lại được xếp hạng 3 sao là rượu mận, rượu mơ, rượu ngô. Doanh thu trung bình mỗi năm của HTX đạt khoảng 10 tỷ. Mỗi tháng, mức lương bình quân của các thành viên và nhân công làm việc ở HTX đạt 5 triệu đồng đến 7 triệu đồng. Các khu vực liên kết sản xuất với HTX đạt doanh số 400 – 500 triệu đồng/ha.
Theo ông Thịnh, để 3 sản phẩm mận của HTX được xếp hạng 4 sao là cả một quá trình. Từ quả mận ban đầu, qua quy trình chọn lọc và sơ chế và hệ thống thùng kín tạo thành mận dẻo. Sau đó, lấy mận dẻo đem ướp với gừng, nước chiết xuất từ thảo dược (sâm đương quy, đinh lăng…), mật ong.
Ông Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX 19/5, cho biết: Từ khi tham gia Chương trình OCOP, các sản phẩm của HTX đã được nâng lên một tầm cao hơn. Nhờ đó, sản phẩm được khách hàng biết đến nhiều hơn.
"Ở vùng này, bà con chủ yếu làm nông nghiệp. Vì vậy, HTX 19/5 luôn tận dụng tối đa những điều kiện có sẵn ở địa phương và cố gắng tiêu thụ các sản phẩm bà con sản xuất ra như gừng, mật ong, thảo dược để chế biến ra các sản phẩm có lợi thế của vùng. Từ đó, giúp người dân sở tại nâng cao thu nhập", ông Thịnh bảo vậy.
Ông Thịnh cho hay: Năm 2019, 3 sản phẩm rượu mơ, rượu mận, rượu ngô được xếp hạng OCOP 3 sao. Quy trình tạo ra 3 sản phẩm này hoàn toàn bằng máy móc, thiết bị và công nghệ của Pháp. Riêng sản phẩm rượu ngô, để đảm bảo chất lượng, HTX trồng giống ngô nếp, tẻ của bà con chứ không trồng các giống ngô biến đổi gen.
"Mặc áo dài" cho OCOP
Trò chuyện với Thứ trưởng Bộ NNPTNT, ông Thịnh chia sẻ: Nhờ sự giúp đỡ của tỉnh Sơn La và huyện Mộc Châu, từ khi có Chương trình OCOP của Chính phủ, các sản phẩm đang lộn xộn của HTX 19/5 đã biết chạy theo hàng, theo lối. Trước đây, có những sản phẩm chúng tôi đã làm từ rất lâu rồi, nhưng chỉ đúng thôi chưa đủ. Sau khi có Chương trình OCOP, các sản phẩm đó đã được nâng lên một tầm cao mới.
Thăm quan các sản phẩm OCOP của HTX 19/5, Thứ trưởng Trần Thu Nam đánh giá cao chất lượng 6 sản phẩm được xếp hạng 4 sao và 3 sao của HTX.
Giám đốc HTX 19/5 ví von: Trước kia đi thi hoa hậu chỉ mặc áo bà ba, nhưng bây giờ đã biết mặc áo dài làm cho sản phẩm đẹp hơn.
Theo ông Thịnh, từ khi tham gia Chương trình OCOP, các sản phẩm của HTX phát triển rất tốt. Hiện nay, HTX đã có kênh bán hàng ở một số nước như Trung Quốc, Pháp. Vì dịch Covid-19 nên tình hình tiêu thụ các sản phẩm của HTX rất khó khăn. Nhưng HTX luôn nghĩ tương lai sẽ tốt hơn. Trong năm 2020, HTX cố gắng có thêm 3 sản phẩm được xếp hạng OCOP, nhưng do dịch Covid-19 nên không biết sẽ thế nào.
Để tiếp tục quảng bá sản phẩm OCOP của HTX 19/5, ông Thịnh đề xuất đoàn công tác của Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình MTQG xây dựng NTM có cơ chế hỗ trợ HTX về thiết kế, bao bì, công tác truyền thông.
Ông Thịnh trình bày với Thứ trưởng Bộ NNPTNT rằng, HTX luôn đặt vấn đề chất lượng sản phẩm lên hàng đầu, nhưng hiện nay thủ tục, hồ sơ đánh giá xếp hạng sản phẩm vẫn còn rườm rà. Ông Thịnh đề xuất Bộ NNPTNT nên có hướng dẫn để đơn giản hoá thủ tục, hồ sơ đánh giá.
"Các thành viên trong HTX đều là người nông dân. Quanh năm chỉ biết gắn bó với vườn tược mà phải đọc văn bản vài ba trăm trang để làm OCOP thì thực sự rất khó khăn", ông Thịnh nói.
Ngoài ra, Giám đốc HTX 19/5 mong muốn Chương trình OCOP tiếp tục hỗ trợ các sản phẩm đã được xếp hạng trong việc xây dựng thiết kế, bao bì, hình ảnh để đưa sản phẩm ra thị trường tốt hơn. Việc thiết kế bao bì, HTX chưa có cách làm cụ thể mà mày mò là chính. Làm hỏng lại phải thay nên tốn rất nhiều chi phí. Nếu có chương trình hỗ trợ, giúp đỡ HTX cách làm thì sẽ chi phí đi rất nhiều.
Bên cạnh đó, hiện nay, có rất nhiều sản phẩm OCOP phải có tủ chuyên dùng mới bày được. Có những sản phẩm phải bày lạnh, bày ôn, điện từ, nên HTX muốn được hỗ trợ thêm biển quảng cáo, tủ, kệ trưng bày.
2 sản phẩm OCOP mận sấy thảo dược và mận sấy mật ong được xếp hạng 4 sao của HTX 19/5.
Giám đốc HTX 19/5 cũng chia sẻ thêm một khó khăn nữa trong phát triển sản phẩm OCOP là công tác truyền thông của HTX hiện nay làm rất kém. HTX chỉ sản xuất thôi. Để sản phẩm được giới thiệu các trang mạng thì HTX không làm được. Đặc biệt, để quảng bá rộng rãi hơn như ở các tỉnh và cả nước thì HTX không thể đi quảng cáo được. Vì vậy, HTX mong muốn có được 1 bộ phận hỗ trợ truyền thông để quảng bá, giới thiệu sản phẩm đến với khách hàng.
Ông Thịnh cho biết: Các cấp, các ngành tiếp tục có cơ chế hỗ trợ các HTX. Vì HTX làm ăn tốt sẽ thu mua được sản phẩm của bà con. Lúc đó, thu nhập của người dân được nâng lên thì an sinh xã hội sẽ được đảm bảo.
Một số sản phẩm mận sấy dẻo của HTX 19/5.
Hiện, HTX 19/5 làm cả du lịch nên muốn giới thiệu trực tiếp nguồn gốc, quy trình, cách làm các sản phẩm cho khách du lịch ngay tại HTX. Chúng tôi sẵn sàng cho khách du lịch tận mắt xem công đoạn sản xuất các sản phẩm. Qua đó, các sản phẩm có thương hiệu của HTX nói riêng và Mộc Châu nói chung sẽ dễ dàng đi vào tiềm thức của khách hàng.
Chọn HTX 19/5 là mô hình điểm giới thiệu sản phẩm OCOP
Trên cơ sở những đề xuất của Giám đốc HTX 19/5, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Trần Thanh Nam đề nghị Văn phòng Điều phối NTM Trung ương phối hợp với Sở NNPTNT tỉnh, Văn Phòng Điều phối NTM tỉnh Sơn La nghiên cứu giải pháp cụ thể tháo gỡ những khó khăn HTX gặp phải.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT thăm hầm chứa sản phẩm rượu mận - sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao của HTX 19/5.
Sau khi tham quan các sản phẩm OCOP của HTX 19/5, Thứ trưởng Bộ NNPTNT đánh giá cao các sản phẩm của HTX. Đồng thời, mong muốn chọn HTX 19/5 là điển hình về giới thiệu sản phẩm OCOP.
Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị liên quan nghiên cứu, tính toán làm sao cho hợp lý để đưa HTX 19/5 trở thành mô hình điểm về giới thiệu OCOP để sau này nhân rộng mô hình.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng, ông Nguyễn Minh Tiến, Cục trưởng, Chánh Văn phòng Điều phối NTM Trung ương hứa sẽ cử đơn vị tư vấn lên HTX 19/5 để xem thiết kế, cách bày vị trí các sản phẩm OCOP của HTX.
Cũng tại buổi thăm quan các sản phẩm OCOP của HTX 19/5, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đồng ý sẽ hỗ trợ chi phí giúp HTX làm một số hạng mục để lấy đây là điểm điển hình giới thiệu sản phẩm OCOP của Văn phòng Điều phối Trung ương.
Trong thời gian tới, Thứ trưởng Bộ NNPTNT mong muốn HTX 19/5 tiếp tục liên kết chặt chẽ với người nông dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. "HTX phải ký hợp đồng vùng nguyên liệu tại địa phương. Sử dụng lao động địa phương. Triển khai sớm việc thay nhãn sản phẩm OCOP của HTX để khách hàng dễ nhận biết được xếp hạng sản phẩm", Thứ trưởng Bộ NNPTNT yêu cầu.