Liên kết phát triển chăn nuôi bền vững an toàn sinh học ở Lào Cai

Chăn nuôi tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương

Năm 2017, HTX Xuân Tiến được thành lập với 12 thành viên tham gia, quy mô sản xuất chăn nuôi trên 80.000 con gà đen, ác thuần chủng, gà ri và 500 con lợn. Từ số gà, lợn này trung bình mỗi năm HTX cung cấp ra thị trường 400 đến 500 tấn gà thịt; 100 tấn lợn hơi. 

Với doanh thu khoảng hơn 40 tỷ đồng, lợi nhuận của HTX là hơn 4 tỷ đồng trên năm, thu nhập của các thành viên hộ từ 200 triệu - 2 tỷ đồng/năm. Tạo việc làm thường xuyên cho 40 lao động với thu nhập 6 -8 triệu đồng/tháng.

Chị Lê Bích Hiệp, thôn Làng Bông, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai chia sẻ: Tôi đã gắn bó với công việc chăn nuôi cùng HTX Xuân Tiến được hơn chục năm nay rồi. Nhờ được HTX tạo công ăn việc làm ổn định nên tôi rất yên tâm, không phải đi làm xa nữa.

Sau 6 năm hoạt động kinh doanh, HTX đang dần hoàn thiện cơ chế quản lý và cũng có 1 số kinh nghiệm thị trường, tự xây dựng cho chính HTX mình một hướng đi chung về tổ chức sản xuất.

Ông Phan Nhật Quang, Giám đốc HTX Xuân Tiến, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai cho biết: Hiện nay, HTX đang hoạt động dựa trên các nguyên tắc 5 chung và 3 riêng.

Cụ thể, 5 chung là: Chung đường, là cùng sản xuất một loại hàng hóa là gà thả vườn và lợn thịt thương phẩm. Chung mua, vật tư đầu vào gồm giống, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y và các vật tư khác phải do đại lý của HTX cung cấp.

Vì nếu để xã viên tự đi mua, chất lượng không bảo đảm, không đồng đều ảnh hưởng sản phẩm đầu ra, khó khăn trong viêc truy xuất nguồn gốc. Ngoài ra, xã viên tự đi mua lẻ thì không có chiết khấu nhưng gom laị thành đơn hàng lớn thì mức độ chiết khấu sẽ cao hơn. Một năm, HTX tôi sử dụng trên 20 tỉ đổng tiền vật tư đầu vào, với mức chiết khấu 8-10% thì đã tiết kiệm cho xã viên hàng tỉ đồng.

Chung bán, để tránh tình trạng chồng chéo khi nuôi, ùn tắc khi bán, HTX phải lên kế hoạch sản xuất cụ thể, kế hoạch vào gà, kế hoạch tiêu thụ, xếp thứ tự theo kế hoạch... nên sản phẩm của chúng tôi không bị ùn tắc và phá giá. 

Chung tiền, các thành viên có trách nhiệm tham gia tài chính vào hoạt động kinh doanh của hợp tác xã để tạo ra nguồn vốn lưu động lớn và được chia hoa hồng trực tiếp trên vốn góp.  

HTX có sự luân chuyển tài chính nội bộ nên rất chủ động về vốn. Kể cả các hộ xã viên có rất ít tài chính nhưng vẫn được hỗ trợ vốn theo đúng tiến độ sản xuất.

Chung chia sẻ là phải hình thành các quỹ dự phòng để hỗ trợ lẫn nhau khi cần thiết. Do vậy, khi có rủi ro về thiên tai, bão lũ, dịch bệnh dẫn tới gà bị chết… cần có nguồn quỹ dự phòng để giúp những thành viên bị ảnh hưởng tiếp tục tái đàn, ổn định sản xuất.

Tổ chức sản xuất chăn nuôi hiệu quả, bền vững

Về nguyên tắc thực hiện 3 riêng, các thành viên phải có cơ sở sản xuất riêng bằng việc tận dụng tối đa cơ sở sản xuất của mình để tham gia vào HTX. Tự bảo quản tài sản tự khấu hao.

Đồng thời, tổ chức sản xuất riêng thì các thành viên cần tự tổ chức lao động sản xuất trên trang trại của mình, tạo ra tính tự chủ, tự giác của mỗi xã viên.

Đối với quá trình hạch toán riêng, các thành viên tự hạch toán chi phí của cơ sở sản xuất của mình, tự chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh, chủ động tiết kiệm chi phí, nâng cao thu nhập, tạo động lực kinh doanh.

Để có chăn nuôi gà hiệu quả, các chuồng gà của HTX dùng đệm lót sinh học bằng lớp trấu, hạn chế gây mùi hôi thối, giảm tỷ lệ mắc bệnh; chất thải từ chăn nuôi được thu gom để làm phân bón cho cây trồng. Đồng thời, hằng năm, các thành viên HTX còn được tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật để nâng cao tay nghề, kinh nghiệm chăn nuôi gà.

Bên cạnh đó, HTX ký kết hợp tác với Công ty thuốc thú y Việt Nam nên bên Công ty có một nhân viên thú y thường xuyên giám sát, hỗ trợ các thành viên trong quá trình chăn nuôi. Đặc biệt là quá trình tiêm phòng vaccine, phun tiêu độc khử trùng cho gà đều phải theo một quy trình nghiêm ngặt.

Theo ông Phan Nhật Quang, với sự bùng nổ về công nghệ thông tin như hiện nay, chuyển đổi số mang lại giá trị rất lớn cho người sử dụng, phát triển thương mại điện tử sẽ giảm đi các trung gian bán hàng, giúp nông dân bán hàng đến tận tay người tiêu dùng, tăng giá trị hàng hoá, bớt lưu kho tránh lãng phí, giúp nông dân mở rộng thị trường thậm chí bán hàng ra quốc tế.

Trong chăn nuôi, các chuồng trại nuôi gà đều được HTX lắp đặt hệ thống camera an ninh giám sát; hệ thống quạt gió khi thay đổi thời tiết; máng ăn, uống tự động... Nhờ cách làm này đã góp phần giảm thiểu được nhân công lao động và nâng cao chất lượng chăn nuôi theo quy mô lớn.

“Dù còn nhiều trăn trở, tôi luôn mạnh dạn tiên phong tiếp cận thị trường, nghiên cứu để có nhiều lợi thế dành cho xã viên trong chăn nuôi, duy trì HTX trên con đường hướng tới thành công, bền vững. 

Với mô hình của HTX đang sản xuất là chưa lớn, nhưng khẳng định được cách nghĩ, cách làm, dám tiên phong và quy tụ thành 1 tập thể, lãnh đạo HTX và các thành viên duy trì phát triển trong những năm qua”, ông Phan Nhật Quang nói.