Trong 3 ngày từ mùng 5 đến mùng 7 Tết Nguyên đán Kỷ Hợi, lễ hội Gầu Tào của người Mông đã được tổ chức ở thôn Ngài Ma, xã Thải Giàng Phố, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Đây là lễ hội lớn nhất trong năm của đồng bào dân tộc Mông.
Nụ cười của các em nhỏ khi theo mẹ đi tham gia lễ hội.
Một em bé Mông thích thú với que kem mát lạnh.
Địa điểm làm lễ Gầu Tào được gọi là Hấu Tào (Đồi Hội), là một quả đồi thấp, đỉnh bằng phẳng tạo nên một bãi rộng và được bao quanh bởi những ngọn đồi cao hơn, phía trước có một không gian trũng, hẹp.
Trong các lễ hội ở vùng cao, không thể không kể đến không gian ẩm thực với các món ăn đặc sắc như phở chua, mèn mén, thắng cố, bánh dày...
Cây mía được bày bán nhiều ở lễ hội Gầu Tào. Theo quan niệm của người Mông, vị ngọt của mía tượng trưng cho vị ngọt của cuộc sống với những điều may mắn, tốt đẹp.
Lễ hội được tiến hành vào tháng Giêng hàng năm, nhưng việc chuẩn bị được tiến hành từ cuối tháng Chạp, với hai nghi lễ là chặt tre và dựng nêu. Mỗi năm người ta trồng một cây nêu để gia chủ sẽ lần lượt lấy cây nêu và những vật treo trên cây về để lấy phúc, lấy lộc.
Ngày hội này cũng là dịp để nam nữ chuẩn bị quần áo đẹp, vui chơi cùng chúng bạn, gặp gỡ người yêu… để bộc bạch tình cảm qua những bài hát mà thường ngày họ không thể thổ lộ.
Khi thấy cây nêu cao giữa bãi đồi Hầu Tào, mọi người trong vùng biết năm ấy có hội Gầu Tào. Không khí lễ hội từ đó bắt đầu nhộn nhịp, mọi người thông tin cho nhau ở chợ, ở trên đường, trong xóm…
Nguyễn Quỳnh
