Không bán lô xoài nào sang Trung Quốc nhưng Hợp tác xã xoài Mỹ Xương lại bị phía Trung Quốc yêu cầu ngưng xuất khẩu do vi phạm kiểm dịch.
Ông Võ Việt Hưng - Giám đốc Hợp tác xã xoài Mỹ Xương cho biết, đột nhiên 2 mã vùng trồng của bên ông đã được cấp bị loại khỏi danh sách cập nhật trên trang web của Cục Bảo vệ Thực vật. Ông khẳng định chưa hề có sai phạm gì và chưa từng xuất lô hàng nào đi Trung Quốc.
Nguyên nhân là cuối tháng 6 năm nay, phía hải quan Trung Quốc phát hiện 220 lô xoài tươi nhập khẩu từ Việt Nam trong giai đoạn 2019 -2020, nhiễm sâu gây hại, thông tin trên bao bì và giấy chứng nhận không khớp nhau, trong đó có nhiều lô gắn các mã số của Hợp tác xã xoài Mỹ Xương.
Trong thời gian chờ khắc phục, ông Hưng lo ngại các thị trường xuất khẩu của hợp tác xã như Mỹ, Australia, Nhật Bản sẽ bị ảnh hưởng. "Chúng tôi vô cùng bức xúc vì không ăn ốc nhưng phải đổ vỏ. Trong khi đó, thương hiệu này không phải dễ dàng có được. Tình trạng này tiếp tục thì rất thiệt thòi cho hợp tác xã", ông Hưng bộc bạch.
Xoài được trồng tại Đồng Tháp. Ảnh: Vietfun.
Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Quang Hiếu, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế và Truyền thông (Cục Bảo vệ thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho biết, quá trình điều tra phát hiện các doanh nghiệp sử dụng không đúng mã số, mượn mã của nhau để xuất khẩu. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của xoài Việt Nam mà còn gây khó cho các bên với những lô hàng xuất khẩu tới.
Thừa nhận quản lý mã vùng trồng gần đây chưa chặt chẽ, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đồng Tháp cho biết, đã tham mưu cho Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn tỉnh đề nghị Bộ sớm ban hành hướng dẫn để quản lý mã vùng trồng. Song song đó, các địa phương tăng cường công tác giám sát, thu thập thông tin từ nhà vườn để việc quản lý chặt chẽ hơn.
Để tình trạng này không tiếp diễn, ông Hiếu cho hay, Cục đã và đang tập huấn, tuyên truyền và phổ biến cho các tổ chức, cá nhân và địa phương xuất khẩu về quy định của thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc; chỉ đạo các đơn vị kiểm dịch thực vật giám sát những mã số mà Cục Bảo vệ thực vật đã cấp.
Đặc biệt, Cục Bảo vệ thực vật yêu cầu địa phương phải có cơ chế giám sát, khi xuất khẩu phải báo về cơ quan kiểm dịch để doanh nghiệp khác không thể lấy lô hàng khác rồi mượn mã số. Như vậy, lô hàng mượn mã số sẽ không thể hoàn tất thủ tục kiểm dịch thực vật xuất khẩu và không thể thông quan.
Sự việc này không chỉ ảnh hưởng đến hợp tác xã xoài Mỹ Xương mà nhiều sản phẩm xoài ở vùng trồng này và các cơ sở đồng gói có liên quan cũng bị ảnh hưởng. Tổng cục Hải quan Trung Quốc thông báo Việt Nam có 220 lô (khoảng 3.300 tấn xoài) vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật. Những lô hàng này được xuất khẩu trong thời gian 2019-2020, chiếm khoảng 0,43% tổng lượng xoài Việt Nam đã xuất khẩu sang Trung Quốc. Phía Trung Quốc yêu cầu ngưng xuất khẩu xoài từ các vùng có vi phạm và liên quan để phối hợp điều tra nguyên nhân, đề xuất biện pháp khắc phục.
Trung Quốc là thị trường nhập khẩu trái cây lớn nhất của Việt Nam. Hiện có 9 loại trái cây được phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc là thanh long, xoài, chôm chôm, nhãn, vải, mít, măng cụt, chuối, dưa hấu.