Các hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đã phát huy vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ cách làm và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới để nâng cao hiệu quả sản xuất ở một số ngành nghề thế mạnh của địa phương, như: sản xuất bún khô, phở khô, miến, trồng cây ăn quả… Sự phát triển đúng hướng của HTX và các tổ hợp tác, nhất là việc chú trọng phát triển các dịch vụ một cách hiệu quả đã tạo động lực cơ bản để đổi mới tư duy, nâng cao trình độ sản xuất cho nông dân, đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn trước.
Theo đánh giá của Liên minh HTX Việt Nam, tỉnh Bắc Kạn có 24 HTX hoạt động có hiệu quả. Ngày càng xuất hiện nhiều mô hình HTX làm ăn có hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu của các thành viên và người lao động, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Dễ nhận thấy khi kinh tế tập thể phát triển đúng hướng sẽ là một trong những yếu tố và động lực quan trọng góp phần kiến tạo nền tảng, thúc đẩy sự nghiệp xây dựng nông thôn mới của địa phương. Thực tế nhìn nhận, tại 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới đều có các mô hình hợp tác xã hoạt động hiệu quả.
Nhận hỗ trợ từ Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, đã có 42 lượt HTX trên toàn tỉnh được hỗ trợ với tổng số tiền gần 1 tỷ đồng. Từ nguồn vốn này, một số hợp tác xã đã sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí hỗ trợ phục vụ trang thiết bị hạ tầng cho đơn vị, duy trì sản xuất như: HTX nông nghiệp Nà Tu, Cẩm Giàng (Bạch Thông); HTX 20/10 (Chợ Mới); HTX nông nghiệp Bản Súng (Ngân Sơn)…
Hoạt động của hợp tác xã tại các địa phương đã có những đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế nông thôn, thu nhập của người dân được nâng cao, góp phần thực hiện hiệu quả tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới. Đó vừa là công cụ hỗ trợ nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, vừa góp phần tạo điều kiện phát huy nội lực rất hiệu quả trong sự nghiệp xây dựng nông thôn mới. Chất lượng cuộc sống của các hộ thành viên từng bước được cải thiện, hỗ trợ nhau trong sản xuất kéo theo kinh tế hộ phát triển, điều này cũng góp phần đem lại ổn định trật tự chính trị xã hội tại địa phương.
Ngoài ra, HTX còn tích cực tham gia cùng chính quyền địa phương và các tổ chức xã hội xây dựng hạ tầng nông thôn như: Làm đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa, vệ sinh môi trường, xóa đói giảm nghèo, giữ vững an ninh trật tự… đây cũng chính là nền tảng kiến thiết nông thôn mới tại các địa phương.
Theo ông Trần Ngọc Quang- Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, để hoàn thành xây dựng nông thôn mới thì phải có hợp tác xã, tổ chức sản xuất hoạt động hiệu quả, bền vững. Đó là tiêu chí số 13 trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Thực hiện tốt tiêu chí này sẽ kéo theo các tiêu chí khác như: hộ nghèo sẽ giảm đi (tiêu chí số 11), lao động có việc làm (tiêu chí số 12), thu nhập của người dân tăng lên (tiêu chí số 10)…
Các HTX được thành lập và hoạt động hiệu quả mang lại điều kiện kinh tế ổn định, sản xuất phát triển, các thành viên giúp đỡ nhau phát triển kinh tế làm cho tinh thần đoàn kết, mối quan hệ cộng đồng làng xóm tốt hơn, góp phần đem lại ổn định trật tự - xã hội tại địa phương. Trong thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo nhận thức đầy đủ sâu rộng hơn về phát triển Hợp tác xã kiểu mới. Đặc biệt sẽ chú trọng hỗ trợ thành lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình HTX kiểu mới tại các xã điểm sắp về đích trong lộ trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh.
Có thể nói, cùng với các thành phần kinh tế khác, mô hình hợp tác xã kiểu mới đang từng bước thể hiện vị trí, vai trò trong phát triển kinh tế xã hội. Đối với tỉnh Bắc Kạn, vai trò của phần lớn các hợp tác xã còn khá mờ nhạt và hiệu quả hoạt động chưa cao. Do vậy, để hợp tác xã thực sự phát huy vai trò kiến tạo trong sự nghiệp xây dựng nông thôn mới tại địa phương, đang rất cần sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới hiệu quả, bền vững./.