Giữa tháng 10 dương lịch, chúng tôi có dịp tới khu tái định cư Mớ Hoắc (thị trấn Bo, huyện Kim Bôi). Chúng tôi rất ngỡ ngàng trước sự đổi thay nhanh chóng của vùng đất từng được coi là nơi rỗn lũ này. Trận mưa lũ lịch sử vào cuối tháng 10/2017 đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới nhà cửa của 25 hộ dân xóm Mớ Khắc và 4 hộ dân xóm Mớ Đồi, xã Hạ Bì (cũ) nay là thị trấn Bo.
Trước thực trạng đó, tỉnh Hòa Bình và huyện Kim Bôi đã thực hiện di dân khẩn cấp và xây dựng khu TĐC Mớ Hoắc. Đầu năm 2018, 29 hộ dân chuyển đến ở khu TĐC Mớ Hoắc. Sau khi ổn định cuộc sống các hộ tập trung phát triển kinh tế, đến nay khu TĐC Mớ Khoắc có 28/29 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa. Những ngôi nhà tại khu tái định cư được xây dựng kiên cố, khang trang nằm san sát nhau, tỷ lệ hộ nghèo của khu còn 6,9%.
Khu tái định cư Mớ Hoắc, huyện Kim Bôi được đầu tư xây dựng khang trang.
Chia sẻ với PV báo Nông thôn ngày nay/Dân Việt/Trang Trại Việt, anh Bùi Văn Thám, sống tại khu TĐC Mớ Hoắc, cho biết: "Trước đây gia đình tôi bị mưa lũ cuốn trôi nhà cửa, phải chịu cảnh màn trời chiếu đất. Nhờ được nhà nước và các cấp chính quyền quan tâm hỗ trợ, gia đình tôi vượt qua khó khăn, cuộc sống hiện tại đã ổn định. So với chỗ ở cũ thì ở đây điều kiện tốt hơn về cơ sở hạ tầng. Khu TĐC nằm cạnh đường 12B thuận lợi cho người dân chúng tôi phát triển kinh tế, con cái yên tâm đến trường học tập. Tất cả các hộ dân tại khu TĐC chúng tôi không còn phải lo lắng mỗi khi mưa to gió lớn nữa".
Khu tái định cư tại xã Nam Sơn, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình được xây đồng bộ và khang trang.
Từ năm 2016 đến nay, người dân trên địa bàn tỉnh Hòa Bình phải ứng phó với nhiều đợt mưa lũ, sạt lở... Năm 2017 là năm tỉnh chịu thiệt hại nặng nề do thiên tai gây ra với 42 người chết và mất tích, gần 7.000 ngôi nhà bị hư hỏng ngập nước, sạt nở. Trong đó có 1.435 ngôi nhà phải sơ tán, di dân khẩn cấp do sạt lở, nguy cơ sạt lở. Để ổn định cuộc sống cho người dân, UBND tỉnh Hòa Bình đã thực hiện công tác bố trí ổn định dân cư cấp bách và lâu dài đến nơi an toàn theo các hình thức: Bố trí tập trung là 625 hộ, bố trí tái định cư xen ghéo là 1.317 hộ, bố trí ổn định dân cư tại chỗ 4.023 hộ. Trong đó bố trí cấp bách để ổn định cho 723 hộ, xây dựng 16 điểm dân cư tập trung; bố trí cho 584 hộ và 3 cụm xen ghép bố trí cho 139 hộ tại các huyện Đà Bắc, Kim Bôi, Tân Lạc, Mai Châu, Yên Thủy, Lạc Sơn và TP Hòa Bình.
Hiện nay, cuộc sống của bà con nhân dân bị ảnh hưởng thiên tai do bão lũ đã ổn định tại nơi ở mới.
Để bà con nhân dân yên tâm phát triển kinh tế, UBND tỉnh Hòa Bình tập trung triển khai xây dựng 13 khu tái định cư khẩn cấp phục vụ di dời cho 481 hộ. Huyện Đà Bắc xây dựng 5 khu, bố trí cho 183 hộ. Thành phố Hòa Bình xây dựng 3 khu, bố trí cho 138 hộ. Huyện Kim Bôi xây dựng 3 khu, bố trí 85 hộ. Huyện Tân Lạc xây dựng 1 khu, bố trí cho 45 hộ; Mai Châu 1 khu, bố trí cho 30 hộ. Tổng vốn đầu tư vào 13 khu tái định cư là trên 240 tỷ đồng.
Nhờ sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp chính quyền, hàng nghìn hộ bị ảnh hưởng thiên tai đã an cư lạc nghiệp tại khu tái định cư.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình và chính quyền địa phương tại các khu TĐC, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng đồng bộ, đầy đủ. Điện, nước, đường giao thông, trường học, đảm bảo điều kiện sống tốt hơn nơi ở cũ. Ngoài ra người dân còn được các cấp, các ngành quan tâm hỗ trợ, đào tạo dạy nghề, trang bị kiến thức để phát triển kinh tế. Nhờ vậy trong các khu TĐC có nhiều hộ giàu, hộ khá, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể.
Anh Lý Quang Hoàng, khu tái định cư xóm Lau Bai, xã Vầy Nữa (huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình) cho hay: "Chỗ ở cũ của gia đình tôi nằm cheo leo trên đồi, cứ trời mưa xuống là lo sợ bị sạt lở đất đá. Được sự quan tâm hỗ trợ của Nhà nước và các tổ chức thực hiện chính sách di dân đến nơi ở tái định cư mới, tôi vay mượn thêm từ bạn bè để dựng căn nhà mới khang trang hơn. Sau đó tôi tích cực mở rộng quy mô trồng trọt, chăn nuôi lợn gà để khôi phục sản xuất. Đến nay thu nhập của gia đình tôi đạt trên 80 triệu đồng/năm. Gia đình tôi đã từng bước thoát nghèo và có nguồn thu nhập ổn định".
Diện mạo khu tái định cư Mớ Hoắc ngày càng khanhg trang, sạch đẹp.
Đưa chúng tôi tới thăm khu TĐC xóm Lau Bai (xã Vầy Nưa, huyện Đà Bắc) Chủ tịch UBND xã Bùi Văn Kỳ bảo: "Trận lũ lịch sử tháng 10/2017 khiến toàn bộ 33 hộ, với 123 người dân ở xóm Chòm Bai bị mất nhà cửa, ruộng vườn hoàn toàn. Cuộc sống của bà con gặp nhiều khó khăn thách thức. Ngay sau đó, được sự quan tâm của các cấp, các ngành hỗ trợ vốn xây dựng khu TĐC Lau Bai với diện tích 4,8 ha. Giờ đây khu TĐC Lau Bai đã khang trang, 80% nhà cửa được xây dựng kiên cố; điện, đường, trường học, trạm y tế đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân.
Người dân Lau Bai đã ổn định cuộc sống và đang nỗ lực lập nghiệp với nhiều mô hình phát triển kinh tế gắn với lợi thế của địa phương. Toàn khu TĐC có 20 hộ nuôi cá lồng, với hơn 40 lồng nuôi cá đặc sản như lăng, tầm, trắm, chép… Trồng rừng sản xuất, chăn nuôi gia súc, gia cầm phát triển sản xuất. Nhờ vậy, trong khu TĐC có nhiều hộ có thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm, tiêu biểu như: Hộ ông Lý Văn Thanh với mô hình nuôi trâu, bò, quy mô trên 30 con; hộ anh Lý Văn Thân, nuôi cá lồng; Lý Văn Phúc phát triển kinh tế đồi rừng…".
Nhiều hộ gia đình ở khu tái định cư xóm Lau Bai, xã Vầy Nưa đã phát triển mô hình nuôi cá lồng nâng cao nguồn thu nhập.
Có thể nói đạt được những kết quả trên, là nhờ sự quan tâm kịp thời của Đảng bộ, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội tỉnh Hòa Bình đã bố trí chỗ ở mới khang trang, sạch đẹp và ổn định cho người dân bị ảnh hưởng thiên tai. UBND tỉnh Hòa Bình xác định, việc xây dựng phương án bố trí ổn định dân cư để đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão là nhiệm vụ trọng tâm phải thực hiện hàng năm. Trong năm 2020, tỉnh Hòa Bình sẽ tiếp tục thực hiện ổn định dân cư theo hình thức di dân tập trung ở 11 khu TĐC, bố trí cho 347 hộ. Bố trí ổn định theo hình thức di dân xen ghép 52 điểm, cho 780 hộ tại một số cơ sở.