Sơn La: Dân nghèo sau hang tối Thẳm Luông mong muốn gì?

Con đường đặc biệt nhất nước

Tính theo đường chim bay, bản Chùn chỉ cách Quốc lộ 6 chừng 3 km và đường bộ khoảng 5 km, thế nhưng bản Chùn vẫn thuộc diện bản đặc biệt khó khăn của xã Thôm Mòn. Người dân nơi đây hầu hết là đồng bào dân tộc Thái, trong số 51 hộ trong bản thì có tới 33 hộ nghèo, cận nghèo và nhiều hộ cũng đang trong diện khó khăn mấp mé với cận nghèo. 

Hàng ngày người dân phải đi xuyên qua hang Thẳm Luông, vì đây là con đường duy nhất vào bản.

Sinh hoạt thuận lợi hơn nhưng cái nghèo thì vẫn dậm chân tại chỗ, mà nguyên nhân không phải đâu xa bởi con đường vào bản quá gian nan vất vả, có thể nói đây là con đường đặc biệt nhất nước. Đường đi xuyên qua hang núi đá dài 500m, trong hang tối như bưng, ai có việc đi ra hoặc đi vào đều phải dùng đèn pin, đóm lửa soi đường. 

Anh Lường Văn Thương, trưởng bản Chùn, cho biết: Bản Chùn được hình thành từ những năm 1954, mới đầu vùng này là rừng núi thâm u, rừng thiêng nước độc, một số người dân từ bản Thôm (xã Thôm Mòn) vào khai phá làm nương, làm rẫy trồng cây ngô, cây lúa. Họ dựng lán, trại rồi chuyển sang làm nhà kiên cố ở lại, lúc đầu chỉ có 4 – 5 hộ, dần dần số người đến ở tăng lên, rồi lập thành bản Chùn.

Đến nay, số hộ dân trong bản đã tăng lên 51 hộ với 246 nhân khẩu. Ngỡ rằng trên vùng đất mới, quê mới, cuộc sống sẽ no ấm, sung túc, nhưng trải mấy đời từ ngày lập bản đến nay, cái nghèo cứ đeo bám lấy bà con.

Cũng do đường đi lại khó khăn nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân nơi đây.

Con đường xuyên núi vào bản hẹp chỉ vừa cho một chiếc xe tải cỡ nhỏ từ 1,5 – 2 tấn đi qua. Phần lớn nông sản bà con làm ra đều phải tự chở bằng xe máy ra ngoài đường lớn mới có người mua. Giao thông khó khăn ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sản xuất của bà con, làm ra bắp ngô, củ sắn đã khó, làm ra rồi lại bị thương lái ép giá, thậm chí không có ai vào thu mua.

Con đường bà con dân bản Chùn đi qua hàng ngày là xuyên qua hang tối Thẳm Luông.

“Cuộc sống của bà con dân bản khó khăn do nhiều lý do, điều kiện sản xuất đất dốc bạc màu; một phần do trình độ dân trí hạn chế, nhiều người dân trong bản vẫn không biết chữ nên khả năng tiếp thu kiến thức kỹ thuật vào sản xuất gặp khó khăn.

Đặc biệt là giao thông đi lại, đoạn đường từ bản ra đến Quốc lộ 6 chưa đầy 5 km nhưng đi lại vô cùng vất vả, đường dốc nhiều ổ voi, ổ gà, mùa khô đường bụi bẩn, mùa mưa tầm tháng 7 – 9 đường lầy lội, nhiều lúc bản bị cô lập tách biệt với bên ngoài”, anh Thương chia sẻ.

Vào mùa mưa, con đường đất này đi lại rất khó khăn.

Mong lắm một con đường

Trao đổi với anh Thương, được biết: Người dân nơi đây vẫn lo nhất là việc đi lại của các cháu học sinh. Bởi do đường đi lại khó khăn, học sinh phải nghỉ học thường xuyên vì không thể đến lớp hoặc mỗi gia đình phải mất một lao động chủ lực để chuyên công việc đưa đón con đi học.

Nhiều trường hợp trong bản có người ốm nặng đi cấp cứu, phải nhờ những thanh niên trai tráng khỏe mạnh trong bản dùng xe máy chở 3 người băng qua đường sóc đến bệnh viện. Mùa mưa thì phải cõng hoặc khiêng người bệnh vì chẳng có phương tiện nào đi được do đường bùn và trơn.

Cả bản hiện trồng 10 ha cà phê, trên 5 ha ngô, nỗ lực thoát nghèo không ngừng, nhưng do đường đi lại khó khăn khiến thương lái không dám vào mua, người dân tự vật lộn thồ ra ngoài bán. Nếu thương lái vào mua thì ép giá thấp hơn bên ngoài 2 – 3 giá, làm nhiều không thấy có lời lãi thậm chí bị lỗ thành ra bà con sinh ra nản.

Các mặt hàng nông sản, trong đó có sản phẩm cà phê của bản Chùn gặp khó khăn về đầu ra do đường đi lại khó khăn.

Ngồi nghỉ tay sau cả buổi cầm cuốc rẫy cỏ trên nương cà phê, đôi mắt đượm buồn ngồi chuyện trò với bà con cùng bản về cảnh nghèo, bà Lường Thị Luận, tuổi đã ngoài lục tuần, tâm sự: "Cuộc sống khó khăn, làm cũng chỉ đủ ăn. Cuộc sống nghèo nên các con, cháu trong nhà đều đi làm ăn xa, mọi việc ở nhà phải đứng ra gánh vác. Nhà trồng ngô, trồng cà phê, mỗi thứ một ít, năm nào mưa thuận gió hòa thì đủ ăn, còn không thì đói kém, năm nào cũng phải đi vay đi mượn của gia đình có kinh tế khá hơn ít tiền đong gạo. Không biết khi nào bản có đường đi thuận lợi để người dân dễ làm ăn”.

Người dân bản Chùn mong có một con đường bê tông đi lại thuận lợi.

Anh Lò Văn Đỉnh, Phó Chủ tịch UBND xã Thôm Mòn, cho biết: Bản Chùn là bản đặc thù khó khăn của xã. Nguyên nhân thì nhiều nhưng dễ thấy nhất là đường đi lại của bà con quá khó khăn, ngày nào cũng phải qua hang tối Thẳm Luông, mùa khô còn dễ, mùa mưa thì hạn chế đi lại.

Những năm gần đây, các chế độ chính sách hỗ trợ cũng đã triển khai đến bản để giúp bà con nâng cao đời sống, hỗ trợ điện, nước sinh hoạt, cây trồng, vật nuôi… nhưng do đường đi lại như vậy nên khiến cuộc sống của bà con gặp nhiều khó khăn hơn...