Bài 3: Phó Chủ tịch phụ trách du lịch bày cách phá hại di sản

Nhiều vi phạm về mua, bán đất, xây dựng homestay trái phép

Trong quá trình tìm hiểu tại xã Du Già, chúng tôi thấy một nhóm thợ đang dựng 4 căn nhà bằng gỗ riêng biệt, sơn màu vàng nổi bật giữa cánh đồng, nằm ven suối, cách trụ sở UBND xã Du Già khoảng 300m. Bên cạnh là nhiều nhà sàn đã được cải tạo thành homestay phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước.

"Đây là của anh Cường, Phó Chủ tịch UBND xã Du Già" - thợ xây dựng nói. Trong lúc chúng tôi đang tìm hiểu tại đây, dù trong giờ hành chính, ông Nguyễn Kiên Cường vẫn xuất hiện để trông coi toán thợ đang xây dựng.

Thấy nhóm phóng viên trong vai khách tìm kiếm nơi đầu tư dịch vụ du lịch để mở tour trên khắp Cao nguyên đá, ông Cường chỉ vào 4 phòng homestay đang xây dở nói các công trình đang trong quá trình xử lý vi phạm. Rồi ông Cường xác nhận với chúng tôi ông chính là chủ của 4 phòng homestay trái phép này.

Theo ông Cường, khu đất nông nghiệp này được mua lại từ một hộ gia đình trong thôn với giá 640 triệu đồng/8m mặt đường. 

Ngay bên cạnh khu đất ông Cường mới mua là ngôi nhà sàn xây dựng chưa hoàn thiện. Chúng tôi ngỏ ý muốn thuê nhà sàn này, chủ nhà phát giá "6 triệu một tháng, đóng tiền mỗi lần 6 tháng".

Vị Phó Chủ tịch xã nắm rõ quy định, thế nào là vi phạm quy định pháp luật, nên đã cảnh báo chúng tôi.

Ông Cường tư vấn cho chúng tôi: "Nếu thuê chỗ này chỉ sửa lại cái nhà thôi, trong phạm vi không cơi nới được nữa. Cái này mà cơi nới ra không bao giờ cấp được giấy phép kinh doanh luôn".

Ông Cường tiếp lời: "Có giấy đất thổ cư thì làm được còn đất khác không làm được, cố tình xây dựng lên vừa không làm được vừa không được cấp giấy phép kinh doanh. Ở đây, bây giờ khó xây dựng lắm, muốn đầu tư phải hoàn thiện thủ tục, giấy tờ".

PV hỏi ông Cường: Bác làm 4 cái này có bị xã hỏi không? 

"Bị chứ, sao không bị, cái này bị xử phạt đây, nhưng mà trước thời điểm quy hoạch, sau thời điểm quy hoạch thì khó. Bây giờ quy hoạch bắt buộc phải có giấy phép xây dựng. Hôm nọ có ông chỉ cuốc cái nền nhà thôi phạt 40 triệu đấy" - ông Cường khẳng định.

"Tôi là lãnh đạo xã, bảo được là được"

Sau khoảng 30 phút trò chuyện, ông Cường khoe còn nhiều đất ở chỗ khác trong xã, có homestay ở thị trấn huyện Yên Minh, còn tại Du Già ông cũng có nhà sàn rộng và nhiều phòng homesaty. Ông Cường mời chúng tôi đến nhà.

Đến nơi, chúng tôi mới biết khu đất rộng hơn 1.500 m2 có nhà sàn, ao thả cá, nhiều phòng nghỉ và nhiều hạng mục xây dựng trái phép từng bị báo chí nêu đích danh, địa phương cũng chỉ ra các sai phạm và đang trong quá trình bị thanh tra, xử lý.

"Đây toàn bộ cái này vi phạm hết, cả dãy từ bên kia lên trên này là ruộng hết, chả ai không vi phạm" - ông Cường chỉ tay vào những phòng nghỉ mới xây dựng của nhà mình nói với chúng tôi và tỏ ra tiếc nuối vì trước đây làm du lịch tự phát, không thiết kế nên cả khu bị "lỗi".

Thấy chúng tôi ngơ ngác lo ngại về việc mua đất nhưng không được xây dựng vì đất chưa có sổ, ông Cường trấn an khẳng định chắc nịch: "Tôi là lãnh đạo xã, bảo được là được, còn cố tình làm thì do đây hết mà, chứ có phải do ai đâu, bảo làm được là làm được".

Chúng tôi tán dương, vỗ đùi đôm đốp, ông Cường như vớ được mối làm ăn lớn, lên giọng như muốn "nẹt" chúng tôi vì ông là lãnh đạo xã, chức danh "trên cả địa chính" là "Phó chủ tịch UBND xã phụ trách mảng Văn hóa - Xã hội". 

Ông cho rằng người dân ở địa phương làm nhà ở thì không sao, còn người từ nơi khác đến cố tình làm là không được, sẽ xử lý hết.

Để thấy rõ việc ngang nhiên vi phạm, xin trích một đoạn trao đổi giữa PV - trong vai người tìm mua đất, với ông Phó Chủ tịch xã. 

PV: Nghĩa là bây giờ mình sẽ có cách để làm?

Ông Cường: Cẩu nhà, đặt vào, không phải nhà sàn mà những cái nhà có sẵn.

PV: Xong các bác xuống hỏi thì anh vẫn lo được?

Ông Cường: Những cái đấy thì chắc là làm được. Ở Hà Giang làm chỉ khoảng năm sáu mươi triệu một căn, hoàn thiện hết chỉ khoảng 80 triệu.

PV: Lách kiểu đấy hay, cứ đặt nhà lên thôi mình có xây đâu?

Ông Cường: Ừ, lại cẩu ra, mình chỉ làm mấy cái đế chân thôi.

PV: Thế chỗ 4 phòng homestay vi phạm của bác xây hết nhiều không?

Ông Cường: Chỗ đấy làm mất hơn tỷ đấy, vừa mua xong đất là làm nhà luôn.

PV: Em thấy nhiều nơi cũng làm?

Ông Cường: "Cái cách đấy dễ, người ta cũng không để ý mà lại không mất thời gian, người ta không nhìn thấy thì nhà đã xong rồi".

Những vi phạm về trật tự xây dựng ở xã Du Già cần được cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ.

Đón đọc Bài 4: Lời giải cho bài toán quản lý, nâng tầm di sản Cao nguyên đá Đồng Văn