Về Lào Cai nghe người Dao Tuyền hát giao duyên, trẩy hội "Hát qua làng"

"Hát qua làng" hát giao duyên, chúc phúc, mừng năm mới

"Hát qua làng" không biết có từ khi nào, những người già Dao Tuyền ở Bản Phiệt kể rằng, từ xa xưa người Dao Tuyền sống ở những vùng núi cao và không họp chợ, họ chọn ngày Tết cổ truyền để tổ chức Lễ hội và hát cho nhau nghe những câu hát giao duyên, chúc mừng năm mới, chúc phúc và chơi các trò chơi dân gian.

Lễ hội "Hát qua làng" thể hiện ước nguyện của bà con dân tộc Dao Tuyền cầu mong mưa thuận, gió hoà, mùa màng bội thu, gia đình bình an, hạnh phúc.

Theo các cụ già, thì từ những câu hát trong Lễ hội mà nhiều đôi trai gái đã nên vợ, nên chồng, sống với nhau hạnh phúc tới "đầu bạc răng long". Và cũng từ Lễ hội, nhiều người ở xa nhau đã trở thành những người bạn tâm giao, thân thiết.

Bà con Dao Tuyền gặp nhau trong ngày hội, kể cho nhau nghe chuyện gia đình, chuyện làm ăn; chúc nhau năm mới vạn sự như ý và cùng tham gia các hoạt động thể thao như chơi bóng chuyền, ném còn, kéo co, đẩy gậy…

"Hát qua làng" trải qua nhiều thập kỷ đã có những đổi mới cho phù hợp với văn hóa hiện đại; người hát trong Lễ hội không kể già, trẻ, trai, gái. Ngày nay, mở đầu Lễ hội thường là màn hát đối đáp giữa khách với chủ nhà. "Hát qua làng" có nhiều bài và các làn điệu như: Chúc năm mới, chúc phúc gia đình, giao duyên… đặc sắc nhất là màn thi hát đối về mùa Xuân và tình yêu lứa đôi.

Nhờ sự vào cuộc của các cấp chính quyền, Lễ hội "Hát qua làng" của đồng bào Dao Tuyền đã lan tỏa rộng khắp và trở thành Lễ hội chung của bà con các dân tộc ở xã Bản Phiệt.

Đến hẹn lại lên, Lễ hội "Hát qua làng" diễn ra trong không khí tưng bừng, phấn khởi đón năm mới của bà con nơi đây. Nhân dân trong vùng cũng tới tham gia, nhiệt tình cổ vũ. Qua Lễ hội đã góp phần phát huy, bảo tồn truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Dao Tuyền. Một trong những dân tộc ít người của vùng núi tỉnh Lào Cai nói chung và địa bàn xã Bản Phiệt huyện Bảo Thắng nói riêng.

"Hát qua làng" bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa độc đáo của người Dao Tuyền

Năm nay, thôn Nậm Sò (xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, Lào Cai) được lựa chọn đăng cai tổ chức Lễ hội "Hát qua làng". Ngay từ sáng sớm, rất đông bà con nhân dân trên địa bàn đã có mặt tại nhà văn hóa thôn.

Phần khai hội khá ngắn gọn, với những lời chúc mừng năm mới của cấp ủy, chính quyền địa phương. Tiếp đó là hoạt động "Hát qua làng" được tổ chức theo đúng nghi lễ truyền thống đón khách đến nhà chúc Tết của đồng bào Dao Tuyền từ lâu nay.

Mâm lễ mang tới chơi nhà trong Lễ hội cũng rất đặc biệt, phải có đủ 3 điếu thuốc lào, 3 cặp đồng xu, có như vậy khách quý sẽ được gia chủ vui vẻ đón tiếp.

Bà Đặng Thị Dẩn, người có uy tín ở thôn Nậm Sò, xã Bản Phiệt cho biết: "Sau khi các chàng trai ngoài làng có lễ là thuốc lào, đồng xu và mời nước thì các cô gái trong làng sẽ ra ném còn, cùng trao đổi với nhau về năm mới, hỏi thăm nhau về gia đình, chúc gia đình nhau hạnh phúc, rồi hỏi về làm ăn kinh tế và chúc nhau có sức khỏe".

Chia sẻ với PV Dân Việt, ông Nguyễn Anh Tú, Chủ tịch UBND xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, Lào Cai cho hay: "Xã Bản Phiệt có trên 20% số hộ gia đình là đồng bào dân tộc Dao Tuyền, bởi vậy, mỗi khi địa phương tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ thì sự tham gia và tầm ảnh hưởng của bà con rất lớn.

Khi mùa Xuân về, Lễ hội "Hát qua làng" của đồng bào Dao được tổ chức, thì được coi là Lễ hội chung của toàn xã. Ý nghĩa đặc biệt như vậy nên trong những năm gần đây, "Hát qua làng" đã được địa phương đặc biệt chú trọng bảo tồn và phát huy.

Lễ hội "Hát qua làng" được tổ chức thường niên đã góp phần quảng bá, phát huy và bảo tồn truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Dao Tuyền, một trong những dân tộc ít người ở Bản Phiệt nói riêng và tỉnh Lào Cai nói chung.