Tỏi Sơn La treo lủng lẳng hai bên đường, nông dân hút khách tới mua

Không tấp nập nhộn nhịp, hàng hóa đa dạng như những khu chợ nơi phố xá đông người, ở đây, tỏi là mặt hàng chính và được bán quanh năm. Ngoài ra, còn có một số loại nông sản khác mang đặc trưng của người Thái như: Tương thối, chẳm chéo, măng ớt… nhưng hàng hóa chủ yếu vẫn là tỏi. Bà con tự dựng những túp lều nhỏ bằng tre, nứa làm chỗ bán hàng, nhà nào cẩn thận hơn thì dựng được cái lều bằng gỗ.

Những củ tỏi do chính bàn tay của người nông dân trồng được, trở thành hàng hóa thường ngày nên ai cũng rủng rỉnh tiền tiêu

Theo bà con ở đây, trước đây, củ hành, củ tỏi hay nông sản bà con làm ra để phục vụ sinh hoạt gia đình là chủ yếu, chứ có buôn bán gì, làm ra bao nhiêu là cất cả trong nhà ăn dần vậy thôi. Bây giờ thì khác, không chỉ củ hành củ tỏi mà cả mớ rau, cân thịt do bà con làm ra đều có thể thành tiền. Mới đầu chỉ có vài hộ buôn bán, rồi càng ngày càng đông, hiện khoảng hơn 30 hộ chuyên bán tỏi ở đây. Có thể thấy rằng, từ nếp sống tự cung tự cấp, giờ củ tỏi đã xuống đến chợ, đây là một sự thay đổi lớn trong cách nghĩ, cách làm của bà con sản xuất nông nghiệp.

Tỏi được bày bán trong các túp lều nằm ven Quốc lộ 6, rất thuận tiện cho người qua đường mua

Chị Hoàng Thị Hùng là người bán tỏi, cho biết: Từ trước đến nay, gia đình tôi làm ruộng trồng lúa, cả năm chỉ làm một vụ. Giờ thì không thế nữa, gặt lúa xong là chuyển sang trồng tỏi, mỗi vụ thu hoạch gia đình thu được 2 – 3 tấn tỏi. Cũng trên diện tích đất trồng lúa ấy, giờ cho thu nhập gấp ba lần. Từ ngày gia đình có tỏi tươi, tỏi khô, gia đình tôi dựng một cái lều ngay bên đường, sát cổng nhà để bán tỏi cho thuận tiện.

 Còn chị Hoàng Thị Vân người phụ nữ Thái bản Chai, cùng xã Chiềng Đông, chia sẻ: Nghề bán tỏi cũng như nghề đi câu, ngày được ngày không, bởi nó phụ thuộc vào lượng khách qua đường. Tỏi bán chạy nhất vẫn là vào những ngày cuối tuần và ngày lễ, những ngày này lượng khách đi lại đông và mua nhiều hơn, chủ yếu là khách ở các tỉnh dưới xuôi lên thích mua về làm quà vì tỏi Chiềng Đông vừa rẻ vừa ngon.

Tỏi Yên Châu có chất lượng rất tốt vì từ khi gieo xuống đất, tỏi phát triển tự nhiên và hầu như không có tác động của các loại hóa chất nông nghiệp

Sau mỗi vụ thu hoạch lúa mùa, vào khoảng tháng 11 hàng năm, bà con bắt đầu chuyển sang trồng tỏi. Chỉ sau 3 – 4 tháng, tỏi đã cho thu hoạch. Tỏi trồng nơi đây rất thích hợp với khí hậu và chất đất nên củ to và có hàm lượng tinh dầu nhiều.

Đặc biệt là tỏi ở đây chủ yếu bán bằng bó, mỗi bó khoảng 1kg và giá bán từ 50.000 đồng - 70.000 đồng/bó tỏi khô, còn tỏi tươi giá từ 30.000 đồng – 40.000 đồng/bó tùy loại. Hiện có 4 loại tỏi là tỏi tía, tỏi gió, tỏi cô đơn, tỏi đen; mỗi loại tỏi có một loại giá khác nhau.

 Đối với tỏi cô đơn rất được nhiều khách hàng ưu thích, bởi loại tỏi này có tác dụng rất tốt cho sức khỏe, giá cao nhưng vẫn có nhiều người mua.

Chợ tỏi bán rất nhiều loại tỏi, trong đó có cả tỏi cô đơn (tỏi một củ) loại tỏi có tác dụng chữa được bệnh hiệu quả cao