Ông Lê Minh Trí: "Chủ tịch UBND không dự toà thì làm sao phân định được đúng, sai"

Trong phiên đăng đàn chiều 20/3 tại phiên họp 21 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí trả lời chất vấn đề giải quyết kháng nghị phúc thẩm đối với án hành chính.

Đại biểu Lý Tiết Hạnh (đoàn Bình Định) đề nghị Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí cho biết, các giải pháp của ngành kiểm sát để tỷ lệ giải quyết kháng nghị phúc thẩm đối với án hành chính đạt được chỉ tiêu Quốc hội giao.

Trả lời chất vấn, ông Lê Minh Trí cho biết, án hành chính là một trong những loại án có tỷ lệ thi hành thấp nhất. Để giải quyết vấn đề này cần đồng bộ nhiều giải pháp chứ chánh án, viện trưởng không làm được hết.

Ông Trí phân tích, án hành chính chủ yếu liên quan đất đai, giá đất, giá đền bù, tái định cư. "Đất đai là nguồn lực cũng là nguồn cơn tranh chấp, khiếu kiện, là đối tượng bị tham nhũng", ông Trí nêu.

Viện trưởng VKSND tối cao cho biết, sắp tới Quốc hội thông qua luật Đất đai sửa đổi sẽ trở thành giải pháp tương đối căn cơ để giảm khiếu kiện, tranh chấp và cả tham nhũng.

"Bất cập ở đây là sự tồn tại đất 2 giá, lệch nhau rất lớn. Người trong cuộc thấy giá thấp, cảm thấy bị thiệt hại, khiếu kiện; chênh lệch giá cũng là nguồn cơn của tham nhũng", ông Trí phân tích, và cho rằng, mấu chốt là giải quyết hài hòa lợi ích của Nhà nước, người dân, nhà đầu tư.

Nhiều khi người dân chấp hành lại bị thiệt, còn khiếu kiện, đòi hỏi thì lại được cho thêm. Cán bộ nhiều khi làm đúng, nhưng vì lợi ích không hài hòa, người dân không thỏa mãn vẫn khiếu nại, khiếu kiện dẫn đến phát sinh tranh chấp giữa người dân và chính quyền.

Nguyên nhân khác, theo ông Trí, các vụ án hành chính phức tạp do chỗ người bị kiện là cơ quan nhà nước và người có chức vụ. Trong quá trình giải quyết các vụ án, việc cả nể, bị tác động là có.

Tuy nhiên, sự phức tạp của án hành chính còn ở chỗ, nhiều vụ án liên quan đến đất đai xảy ra trong thời gian dài, nhận thức áp dụng pháp luật, nhất là luật Đất đai cũng khác nhau.

Cùng với đó, việc cung cấp hồ sơ, chứng cứ của cơ quan nhà nước cũng chưa đầy đủ. Việc tham dự tòa của các chủ tịch UBND cũng không đảm bảo.

"Khách quan thì chủ tịch UBND không thể dự tòa nhiều được, nhưng nếu anh không ra thì làm sao phân định được đúng, sai. Chưa kể, bản án có rồi việc thi hành không phải lúc nào cũng nghiêm túc, dễ dàng", ông Trí nói và cho rằng, mấu chốt vấn đề giải quyết án hành chính không phải ở chỗ tòa án hay kiểm sát xử lý ít hay nhiều mà phải tìm nguyên nhân căn cơ từ hệ thống pháp luật và chủ thể thực hiện.