Bình Thuận: Độc đáo món thỏ sấy gác bếp của núi rừng Tánh Linh

Cách chế biến thỏ sấy gác bếp và nhiều món ăn khác từ thịt thỏ của anh Nghị không chỉ hỗ trợ đầu ra cho nông dân mà còn góp thêm món ăn đặc sản trong gu ẩm thực của huyện miền núi Tánh Linh.

Nuôi thỏ làm món thỏ sấy gác bếp

Tốt nghiệp ngành cử nhân công nghệ thông tin, nhưng anh Hồ Hữu Nghị vẫn giữ niềm đam mê với nông nghiệp. Năm 2016, anh quyết định rời TP.HCM, về quê lập nghiệp.

Anh Nghị cho biết, Tánh Linh là huyện miền núi, có điều kiện khí hậu và nhiều loại thức ăn từ rau cỏ, phù hợp với chăn nuôi thỏ.

Trước anh, nhiều người cũng nuôi thỏ nhưng không tìm được đầu ra. Với tính năng động tháo vát, anh đi tìm kiếm thị trường khắp trong và ngoài tỉnh.

Nỗ lực được đền đáp, anh không chỉ bán được thỏ thương phẩm cho các nhà hàng, quán ăn mà còn cung cấp thỏ giống cho nhiều phương.

Nguồn thu nhập từ chăn nuôi thỏ tăng lên. Nhiều hộ dân đã từng chăn nuôi thỏ trước đây đã quay lại hợp tác cùng anh.

Từ thành công bước đầu này, Tổ hợp tác chăn nuôi thỏ Huy Khiêm do anh Nghị làm chủ nhiệm ra đời, với 20 thành viên trong và ngoài huyện.

Nhưng việc kinh doanh chỉ êm xuôi được 1 thời gian. Cuối năm 2018, thị trường biến động. Các nhà hàng ngừng mua, thỏ bị ứ đọng, giá bán sụt giảm.

Để ổn định đầu ra và giữ được giá bán, anh nghĩ tới ý tưởng làm món thỏ sấy gác bếp. Khổ nỗi, trên thị trường rất nhiều sản phẩm gác bếp như trâu, bò, heo, nai. Thế nhưng, thỏ sấy gác bếp thì hầu như chưa có ai làm.

Không biết tìm đi đâu để học hỏi kinh nghiệm, anh phải tự mình mày mò công thức, với vô vàn khó khăn.

Muốn làm món thỏ sấy gác bếp phải chọn con thỏ đúng độ tuổi, đúng trọng lượng từ 2,5-3kg. Lúc đầu, sấy khô vài con thỏ thì được, còn sấy khô số lượng lớn thì hỏng hết.

Các sản phẩm gác bếp khác thường là thịt nạc, cắt khúc. Với con thỏ, nếu bỏ da và xương đi, trọng lượng thành phẩm sau sấy khô chẳng còn lai bao nhiêu.

Anh Nghị quyết định giữ lại phần cả da và xương cho sản phẩm. Đây cũng là yếu tố khó khăn nhất khi phải xử lý sấy khô thịt thỏ nguyên con.

Mất cả năm trời với 2 cái lò sấy phải đập đi, làm lại. Cùng với đó là nhiều lô hàng hư hỏng phải thu hồi hoặc đổ bỏ. Cuối năm 2019, đến cái lò sấy thứ 3 thì sản phẩm thỏ sấy gác bếp mới thành công.

Độc đáo hương vị món thỏ sấy gác bếp

Anh Nghị chia sẻ, từ xa xưa, người dân Tánh Linh thường vào rừng săn bắt. Thú rừng đem về, cất trên giàn bếp để bảo quản được lâu lại có hương vị riêng. Người ta gọi đó là món thịt gác bếp.

Món thỏ sấy gác bếp để lại cả da và xương của anh Nghị chính là điểm khác với nhiều sản phẩm gác bếp khác.

"Người dùng có thể thưởng thức hương vị nguyên bản của thịt thỏ. Và họ tin chắc đó là thịt thỏ vì được giữ lại nguyên con, khác với các loại thịt khác phải cắt khúc nhỏ, khó phân biệt", anh Nghị nói.

Thỏ khô được bảo quản tốt có thể sử dụng trong vòng 6 tháng mà không mất đi hương vị. Thỏ sấy gác bếp có thể chế biến thành món hấp cách thủy, phù hợp với người lớn tuổi.

Phổ biến hơn là món nướng. Hương vị đặc sắc của thịt thỏ sấy gác bếp nguyên vẹn khi lấy trực tiếp từ bếp lửa, vẫn còn mùi thơm của thịt, mùi khét của khói, hòa với vị cay nồng của gia vị.

Năm 2021, sản phẩm thỏ sấy gác bếp đã được UBND tỉnh Bình Thuận cấp chứng nhận OCOP 3 sao. Giá bán khoảng 320.000 đồng/con thỏ sấy gác bếp (loại 700gram).

Thỏ sấy gác bếp được làm từ thịt của những con thỏ sạch, chỉ ăn cỏ nên thịt dai, ngon và rất an toàn cho sức khỏe. Tuy nhiên, đây cũng là nhược điểm của món thỏ sấy gác bếp.

Muốn làm món này, thỏ phải đạt trọng lượng lớn, thời gian nuôi lâu nên không đáp ứng đủ đơn hàng.

Để tận dụng thêm nguồn thịt từ thỏ có trọng lượng nhỏ hơn, từ 2kg trở lại, anh Nghị nghiên cứu ra tiếp món thịt thỏ xông khói nước dừa.  

Ngoài nước dừa, thịt thỏ được tẩm ướp với 10 loại thảo mộc. Sản phẩm này không giữ nguyên con mà chia nhỏ thành góc tư, để phù hợp nhu cầu của từng đối tượng khách hàng.

Món thịt thỏ xông khói nước dừa đang được bán với giá 80.000-90.000 đồng/phần. Sản phẩm này đang thăm dò thị trường nên anh Nghị chưa đăng ký chứng nhận OCOP.  

Ông Nguyễn Văn Duẩn, nông dân ở xã Đức Thuận (Tánh Linh) cho biết, trong những lúc đầu ra khó khăn vì dịch Covid-19, quy trình chế biến giúp tiêu thụ hàng tấn thịt thỏ tươi cho nông dân.

Thỏ sấy gác bếp và nhiều món ăn khác chế biến từ thịt thỏ vừa thay đổi khẩu vị vừa giải quyết đầu ra cho nông dân. "Tổ hợp tác tiêu thụ theo giá hợp đồng ký kết nên bà con yên tâm chăn nuôi, cung cấp thịt thương phẩm", ông Duẩn nói.

Toàn tổ hợp tác chăn nuôi thỏ Huy Khiêm đang có khoảng 1.000 con thỏ nái. có thể cung cấp ra thị trường khoảng 1 tấn sản phẩm mỗi năm.