Sáp nhập xã ở Yên Bái và bài học cán bộ "gần dân, hiểu dân"

Thực hiện Nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023-2025, huyện Yên Bình (tỉnh Yên Bái) đã sáp nhập xã Yên Bình và xã Bạch Hà thành xã Bạch Hà.

Đây là 2 xã có vị trí liền kề, tiếp giáp nhau thuận lợi để thực hiện việc sáp nhập, trong đó xã Yên Bình với 7 thôn và gần 4.300 nhân khẩu. Sau khi sáp nhập, xã Bạch Hà mới có diện tích tự nhiên hơn 30.000 km²; quy mô dân số hơn 8.700 người, trong đó có 4.777 người dân tộc thiểu số (chiếm tỷ lệ 54,5%).

Trao đổi với PV Dân Việt, đại diện một số cơ quan chức năng, chính quyền huyện Yên Bình thừa nhận trong quá trình thực hiện đã "vấp" phải không ít những khó khăn, đặc biệt là khi toàn bộ địa giới hành chính xã Yên Bình nhập vào xã Bạch Hà và lấy tên gọi là Bạch Hà. Tuy nhiên, với nỗ lực gỡ khó đúng và trúng của các cấp ủy, chính quyền, huyện Yên Bình đã nhận được sự đồng thuận cao của người dân.

Rà đúng "nút thắt" khi sáp nhập xã

Nhìn nhận lại thời gian đầu thực hiện sáp nhập, Chủ tịch UBND xã Yên Bình Phan Đức Hiếu thẳng thắn thừa nhận, ban đầu một số bộ phận nhân dân do vẫn chưa hiểu hết lợi ích cũng như chưa nắm rõ chủ trương của huyện, của tỉnh và của Trung ương nên vẫn còn chưa đồng thuận.

Thông tin thêm, ông Lương Thái Sơn - Trưởng phòng Nội vụ huyện Yên Bình cho biết, khi lấy ý kiến cử tri về việc sáp nhập hai xã trên, tại xã Yên Bình được 96,8% cử tri đồng thuận. Đây là một con số khiến chính quyền địa phương vẫn phải suy nghĩ vì trong quá trình tổ chức lấy ý kiến cử tri còn có những khó khăn nhất định.

"Do thời gian gấp nên chưa có tập huấn bài bản đối với tổ lấy ý kiến cử tri ở thôn, dẫn đến trong quá trình lấy ý kiến cử tri các thành viên của tổ đi lấy cho xong. Ví dụ tổ lấy ý kiến cử tri chưa tuyên truyền, phổ biến đến người dân các quy định của Trung ương vì sao phải sáp nhập, chưa tuyên truyền được lý do sáp nhập đến với người dân. Do đó với những người dân đang có tư tưởng đứng giữa thì khi thấy cán bộ chưa tuyên truyền cụ thể thì họ sẽ tích vào ô "Không đồng ý"", ông Sơn lý giải.

Cũng theo Trưởng phòng Nội vụ huyện Yên Bình, trong quá trình lấy ý kiến cử tri, đã có hàng trăm ý kiến thêm như: Đề nghị Nhà nước hỗ trợ giải quyết các thủ tục hành chính cá nhân khi thay đổi tên đơn vị hành chính (518 cử tri); đề nghị giữ tên xã Yên Bình sau sáp nhập (158 cử tri). 

Thậm chí vẫn có ý kiến băn khoăn: Sau sáp nhập thì danh hiệu "Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân" của xã Yên Bình có còn hay không? (7 cử tri); trạm y tế xã Yên Bình cũ tiếp tục được sử dụng để thuận tiện cho người dân sau sáp nhập hay không (157 cử tri)?...

"Qua những băn khoăn của người dân, chính quyền huyện Yên Bình đã yêu cầu các xã Yên Bình, Bạch Hà thành lập Tổ lấy ý kiến cử tri tại thôn và lập, niêm yết danh sách cử tri, dự thảo Đề án sáp nhập xã Yên Bình vào xã Bạch Hà thành xã Bạch Hà trong thời gian tối thiểu 30 ngày. 

Đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm tạo sự đồng thuận trong xã hội, các cấp, các ngành, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và nhân dân về việc sáp nhập đơn vị hành chính", ông Sơn chia sẻ về quá trình bắt đầu thực hiện gỡ "nút thắt".

Cán bộ gần dân - hiểu dân, đồng lòng sáp nhập xã 

Sau khi nhận sự chỉ đạo của chính quyền huyện, xã Yên Bình và xã Bạch Hà đã cùng tiến hành lấy ý kiến cử tri tại 14 thôn với sự hướng dẫn, đôn đốc giúp đỡ của hai Tổ công tác do Ban Thường vụ Huyện uỷ Yên Bình thành lập. 

Được tuyên truyền, phổ biến về việc sáp nhập đơn vị hành chính, trong đó có cấp xã là một chủ trương đúng đắn, phù hợp với vai trò lãnh đạo, công tác quản lý của Nhà nước đối với mọi hoạt động kinh tế, xã hội ở địa phương, đông đảo người dân còn băn khoăn đã đồng lòng hưởng ứng thực hiện.

Ông Nguyễn Quốc Toản - Bí thư Chi bộ, Trưởng Ban Công tác mặt trận thôn Trung Tâm (xã Yên Bình) khẳng định, đến thời điểm hiện tại, mặc dù người dân còn có những ý kiến về việc giải quyết thủ tục giấy tờ sau sáp nhập, việc đặt tên xã, việc bố trí đặt trạm y tế đảm bảo khám chữa bệnh, không để người dân phải đi xa... nhưng về cơ bản, nhân dân trong thôn đều đồng thuận với chủ trương sáp nhập xã.

"Thôn Trung Tâm chúng tôi có 150 hộ thì chỉ 1-2 hộ có ý kiến là nơi đi khám chữa bệnh và làm thủ tục hành chính xa, còn khi vận động thì người dân nhất trí hết. Chúng tôi giải thích đường sá đã và đang được Nhà nước đầu tư, đường liên xã thuận lợi, đi lại sẽ dễ dàng", ông Toản nói.

Chủ tịch UBND xã Yên Bình Phan Đức Hiếu cũng khẳng định, dù xã Yên Bình không được giữ tên gọi cũ, nhưng nhân dân trên địa bàn cơ bản đồng thuận. Có được điều này là do cấp ủy, chính quyền đã đẩy mạnh tuyên truyền để người dân nắm rõ chủ trương, hiểu rõ ý nghĩa của việc sắp xếp đơn vị hành chính, từ đó "gỡ bỏ" được những gì còn băn khoăn.

"Đảng ủy đã họp, thống nhất và giao nhiệm vụ cho từng cán bộ trong Ban Chấp hành, các cán bộ phụ trách thôn thường xuyên xuống dự họp để triển khai, tuyên truyền, vận động nhân dân. 

Nơi nào nhân dân chưa đồng thuận thì tổ công tác của xã xuống tận nơi, tận hộ gia đình, gặp từng người dân để giải thích, tuyên truyền vận động nhân dân để có sự đồng thuận, ủng hộ cao. 

Đến nay, xã Yên Bình đã tiến hành xong các bước xin ý kiến của cử tri và lập tờ trình gửi UBND huyện. UBND huyện cũng đã hoàn thiện hồ sơ sáp nhập hai xã gửi đến tỉnh để tổng hợp, trình lên cơ quan chức năng và Quốc hội xem xét, thông qua", ông Hiếu nói.