“Ngũ hổ tướng” trong tay Tổng thống Putin

5. Tổng Tư lệnh hải quân, Đô đốc Nikolai Yevmenov

Ngày 10/5/2019, Tổng thống Putin đích thân ký văn kiện bổ nhiệm Yevmenov vào chức Tổng Tư lệnh Hải quân Nga. Yevmenov sinh năm 1962, là người duy nhất sinh sau năm 1960 trong số 6 vị Tổng Tư lệnh Hải quân, tính từ khi Tổng thống Putin lên nắm quyền.

Khi trưởng thành, Yevmenov vào học tại trường cao đẳng hải quân, chuyên ngành dẫn đường tàu ngầm và sau đó là học tại Học viện Hải quân Kuznetsov nổi tiếng. Trước khi làm Tổng Tư lệnh Hải quân Nga, Yevmenov từng làm chỉ huy lực lượng tàu ngầm thuộc hạm đội Thái Bình Dương và là một chuyên gia đầu ngành của quân đội Nga về tàu ngầm, có sự hiểu biết rành rẽ về cách đối phó với quân đội phương Tây.

Do sự thúc đẩy của Yevmenov, quân đội Nga vẫn đang duy trì được địa vị hàng đầu thế giới về kỹ thuật và chiến thuật tàu ngầm. Năm 2012, Yevmenov đảm nhiệm chức Tham mưu trưởng Hạm đội phương Bắc, đến 2016 được bổ nhiệm là Tư lệnh hạm đội này. Chỉ trong chưa đến 3 năm lại được thăng lên chức Tổng Tư lệnh Hải quân Nga chỉ huy 4 hạm đội gồm phương Bắc, Thái Bình Dương, Baltic và Biển Đen. 

Phía Mỹ từng cho rằng vị tân tư lệnh của Hải quân Nga này sẽ trở thành một đối thủ tương đối khó chơi và là một nhân vật thuộc phái "diều hâu". Bởi vì trước đó, khi Yevmenov còn là Tư lệnh hạm đội phương Bắc, đã từng nhiều lần chỉ huy hạm đội này viễn dương, xuất kích, đặc biệt là chỉ huy tàu sân bay duy nhất của Hải quân Nga tham gia nhiệm vụ chiến đấu ở Syria.

Sau khi Nga công bố tư lệnh hải quân mới, Hải quân Nga đã liên tiếp tuyên bố sẽ đóng tàu sân bay năng lượng hạt nhân, thậm chí có kế hoạch đóng tàu hộ vệ dự án 22350 với số lượng trên 15 chiếc, khiến cho Mỹ cảm thấy đau đầu.

4. Tư lệnh lực lượng Hàng không vũ trụ Nga, Đại tướng Sergei Surovikin

Vị tướng 51 tuổi này được bổ nhiệm chức Tư lệnh Hàng không Vũ trụ Nga tháng 11/2017. Ông cũng là vị tướng lục quân đầu tiên đảm nhiệm chức vụ này. Năm 2002, Surovikin lần thứ 3 tốt nghiệp với kết quả nổi trội trong trường lớp quân sự khi học tại Học viện Tổng tham mưu quân đội Nga. Sau khi tốt nghiệp ông được bổ nhiệm làm sư đoàn trưởng sư đoàn cơ giới 34 đồng thời tấn thăng Thiếu tướng. Có kinh nghiệm phục vụ từ Afghanistan cho đến Chechnya, Surovikin nói rằng chiến tranh để lại trong ông những ký ức tàn khốc nhưng nó cũng khiến ông trở thành một người lính thực sự.

Surovikin cũng từng đảm nhiệm Cục trưởng Tác chiến Tổng tham mưu cũng như phụ trách các cơ quan ở các quân khu, đặc biệt là kinh nghiệm trên chiến trường Syria.

Tuy nhiên ít người biết là cuộc đời binh nghiệp của Sulovkin đã từng có lúc phải ngồi tù 7 tháng. Khi đó, dưới quyền quản lý của Surovikin xảy ra một vụ việc khiến 3 người tử vong. Thân là sĩ quan chỉ huy tại hiện trường nên Surovikin bị bắt. Tuy nhiên sau khi điều tra, Surovikin chỉ là chấp hành nghiêm túc mệnh lệnh cấp trên nên cuối cùng đã được miễn tội.

Trước khi đảm nhiệm chức Tư lệnh Hàng không Vũ trụ Nga, Surovikin đã dẫn 28 lính đặc biệt Nga giải vây được cho một trung đội hiến binh bị địch bao vây. Họ đã khiến đối phương phải chịu tổn thất nghiêm trọng mà phía đội lính đặc biệt thì không bị thương vong nào.

Tính đến ngày 20/9/2017, lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga đã tổng cộng thực hiện hơn 30.000 lần xuất kích máy bay chiến đấu, thu phục hơn 87% lãnh thổ. Surovikin là một trong số ít những tướng lĩnh trong lục quân Nga có kinh nghiệm tác chiến phong phú. Khi thống soái lực lượng Hàng không Vũ trụ, ông đã tiến một bước nữa để khảo nghiệm năng lực chỉ huy và lãnh đạo của mình. Tuy nhiên cũng có thể coi đây là một biện pháp quan trọng của Nga để nâng cao năng lực phối hợp tác chiến giữa trên không và mặt đất.

3. Tư lệnh Lục quân, Đại tướng Oleg Salyukov

Tướng Oleg Salyukov là người ít hài hước nhất trong các Đại tướng của Nga. Sinh năm 1955, vị tướng này có thể xem là thế hệ đỏ thứ 2. Là lính xe tăng giống như cha mình, ông đã đảm nhiệm từ trung đội trưởng ở quân khu Kiev, dần dần lên đến Tư lệnh Lục quân Nga. Năm 2019 được tấn thăng Đại tướng.

Năm 2020, trong duyệt binh kỷ niệm chiến thắng phát xít, Salyukov chính là người tổng chỉ huy. Cuộc duyệt binh đó ước tính có 1,3 vạn quân nhân tham gia, ngoài ra còn có 9 lãnh đạo nước ngoài có mặt. Ngoài việc này, từ 2014 đến 2021, Salyukov cũng đã chỉ huy nhiều cuộc duyệt binh mừng chiến thắng trên Quảng trường Đỏ.

2. Tổng Tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang, Đại tướng Valery Gerasimov

Tháng 11/2012, Bộ trưởng Quốc phòng và Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga khi đó bị cách chức vì một vụ tham nhũng. Sau khi Shoigu nhậm chức Bộ trưởng Quốc phòng, ông đã đề cử Gerasimov làm Tổng tham mưu trưởng mới và ca ngợi Gerasimov là một "quân nhân chuyên nghiệp mà mùi nhà binh thấm đến từng sợi tóc".

Gerasimov cá tính rất mạnh, không sợ bất cứ uy hiếp nào, có lòng tự tin cao độ vào sức chiến đấu của quân đội Nga. Khi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ hội đàm về cục diện chiến tranh ở Syria, Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar nói rằng "Nga cần bỏ sự ủng hộ đối với Syria, nếu không Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chiến đấu với Nga". Trước lời đe doạ này, Gerasimov, người nổi tiếng là nghiêm túc lại bật cười. Nụ cười này thật không đơn giản.

Sinh năm 1955, sau khi tốt nghiệp học viện quân sự, Gerasimov đi từ chức trung đội trưởng ở tuổi 22 lên thành nhân vật số 2 của quân đội Nga. Chỉ mất 13 năm để Gerasimov được thăng từ Thiếu tướng lên Đại tướng. Năm 2008, Gerasimov trở thành cánh tay phải của Tổng thống Putin để cùng Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu phụ trách quân đội Nga.

Có kinh nghiệm tác chiến phong phú, được đào tạo bài bản toàn diện và khả năng chỉ huy chiến thuật xuất sắc, Gerasimov có thể được xem là một vị tướng văn võ song toàn. Ông đã có kinh nghiệm phụ trách các cấp ở cơ sở lại có kinh nghiệm ở cơ quan cấp cao và còn là chỉ huy đã qua thực chiến. Đặc biệt Gerasimov còn là viên tướng đã trải qua nhiệm vụ ở đủ cả các quân khu Đông, Tây, Nam, Bắc và Trung Tâm.

Do vậy Gerasimov có sự hiểu biết nhất định đối với tình hình xây dựng quân đội ở các cấp. Ông cũng có một hệ thống lý luận chiến thuật của riêng mình, trong các cuộc chiến lớn đã khiến phương Tây kinh ngạc. Gerasimov không chỉ có tài hoa phi thường trong quân sự mà còn có khả năng trù tính rất tốt, từng 4 lần làm tổng chỉ huy duyệt binh ở Quảng trường Đỏ.

1. Bộ trưởng Quốc phòng Nga, Đại tướng Sergei Shoigu

Tháng 11/2012, Shoigu nhậm chức Bộ trưởng Quốc phòng Nga và nhân vật sinh năm 1955 này đã trở thành Bộ trưởng Quốc phòng huyền thoại nhất của Nga. Chưa từng đi lính ngày nào và có bằng tiến sĩ kinh tế nhưng ông đã được bổ nhiệm vào chức Bộ trưởng Quốc phòng.

Shoigu đã trở thành nắm đấm thép đắc lực nhất của Tổng thống Putin, thậm chí còn được cho là người Tổng thống Putin Putin chọn để kế cận. Nếu Shoigu không mặc quân phục Nga, ông xem có vẻ giống người châu Á hơn. Trên thực tế ông cũng đích thực là sinh ra ở vùng đất thuộc nửa châu Á của nước Nga, cách Mông Cổ không xa.

Shoigu sinh ở nước cộng hoà tự trị Tuva, miền Nam Siberia. Ông tốt nghiệp khoa Kiến trúc của Học viện Bách khoa Krasnorsk năm 1977 và sau đó làm việc cho một công ty xây dựng địa phương. Shoigu bước vào chính trị năm 1988. Khi sự cố 19/8 xảy ra, Shoigu đã ủng hộ Yeltsin vào thời điểm quan trọng và từ đó giành được vốn liếng chính trị.

Yeltsin đã chọn Putin làm người kế nhiệm trước khi nghỉ hưu. Không ai lạc quan về Putin nhưng Shoigu đã đánh giá đúng về Putin. Tháng 9/1999, khi Putin làm Thủ tướng, chiến tranh Chechnya lần 2 nổ ra, khi đó Shoidu ủng hộ Putin trong việc toàn lực đánh Chechnya và thực tiễn chứng minh Shoigu lại lựa chọn đúng người.

Tổng thống Putin n giành thắng lợi trong chiến tranh Chechnya lần 2 và sau đó Shoigu vốn đang công tác tại Bộ Tình huống khẩn cấp đã chính thức được bổ nhiệm là Bộ trưởng Quốc phòng khi Putin đắc cử Tổng thống lần 2. Shoigu từng nói: "Thà ở trong rừng rậm nước Nga chịu rét cũng không muốn đến nghỉ hè ở bãi biển Pháp".

Cũng chính vì lòng trung thành không ai bằng nên Tổng thống Putin cũng đặc biệt tôn trọng Shoigu và vì thế mà Shoigu có thể làm Bộ trưởng Quốc phòng Nga từ 2012 tới nay. Tuy chưa từng đi lính nhưng Shoigu rất hiểu và thông suốt các ý đồ chiến lược của Putin, hơn nữa còn nhiều lần mạnh mẽ phản ứng với phương Tây trước công chúng.

Trước đó, Shoigu đã kêu gọi nước Đức hãy lấy lịch sử làm gương. Ông nói: "Trước khi muốn cứng rắn với Nga, tốt nhất hãy xem lại lịch sử, nếu không học qua lịch sử hãy đi hỏi ông nội của bạn để xem hậu quả của việc cứng rắng với Nga thế nào".