Ngân hàng TMCP Bắc Á: Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về nguồn vốn cho HTX nông nghiệp

Chỉ khoảng 0,5% số hợp tác xã được vay vốn

Theo đại diện Ngân hàng TMCP Bắc Á, ở Việt Nam, mô hình kinh tế HTX đã hình thành và phát triển từ rất sớm và có vai trò, vị trí quan trọng trong việc giải quyết việc làm, đảm bảo đời sống cho đông đảo người lao động.

Trong đó, HTX đóng vai trò là trung gian đầu mối, giúp cho các hộ sản xuất nhỏ tham gia vào chuỗi giá trị; cải thiện trình độ sản xuất, khuyến khích ứng dụng công nghệ cao và có thể kiểm soát rủi ro trong hoạt động sản xuất, kinh doanh… Vì vậy, phát triển kinh tế tập thể, HTX là yếu tố khách quan, có ý nghĩa chiến lược lâu dài trong nền kinh tế ở nước ta.

"Ngân hàng TMCP cổ phần Bắc Á nhận thấy việc tiếp cận vốn của các HTX, Liên hiệp HTX và các thành viên chưa tương xứng với quy mô và vai trò, đóng góp của HTX đối với nền kinh tế Việt Nam" - ông Trần Khánh – Giám đốc Khối Khách hàng Doanh nghiệp, Ngân hàng Thương mại cổ phần Bắc Á nhấn mạnh.

Ông Khánh cho biết, theo tìm hiểu của Ngân hàng TMCP Bắc Á nói riêng và đánh giá chung của các tổ chức thì việc tiếp cận vốn của Hợp tác xã, Liên hiệp hợp tác xã và các thành viên còn hạn chế so với quy mô do một số nguyên nhân sau: Phương án sản xuất, kinh doanh khi đề xuất vay vốn chưa mang tính khả thi; Năng lực tài chính, vốn tự có, phương tiện sản xuất, cơ sở vật chất… của HTX còn chưa đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế, chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, kinh doanh hiện nay; Chưa có đầy đủ hệ thống sổ sách, báo cáo để đánh giá hiệu quả hoạt động; các HTX thường không có tài sản bảo đảm khi vay vốn, một số ít được thành viên dùng tài sản thế chấp để đảm bảo cho khoản vay, tuy nhiên giá trị thấp; Liên kết trong sản xuất của các HTX còn chưa tương xứng với số lượng, quy mô của Hợp tác xã hiện nay; Việc hình thành các chuỗi liên kết sản xuất gắn từ đầu vào - sản xuất - tiêu thụ sản phẩm vẫn còn chưa thật sự lớn mạnh.

Ở góc độ các HTX, ông Phan Văn Thủ - HTX Dịch vụ thương mại nông nghiệp Cây Trôm (Long An) thừa nhận, một trong những hạn chế lớn nhất của HTX là đang khó tiếp cận vốn vay của các ngân hàng do HTX không có tài sản chung, tải sản không chia của HTX. Ngoài ra, các HTX chủ yếu được hỗ trợ vốn vay từ Quỹ Phát triển HTX, chủ yếu từ liên minh HTX nhưng số vốn vay tối đa chỉ được 1 tỷ đồng/HTX như hiện nay chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất.

Ông Phan Văn Thủ mong muốn được các cấp ngành, các ngân hàng thương mại tạo điều kiện thuận lợi để HTX có thể được tín chấp bằng các dự án hoặc tài sản sẵn có, thay vì phải tín chấp bằng tài sản cá nhân, đáp ứng nhu cầu vay vốn mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh của hợp tác xã.

Tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn cho Hợp tác xã

Trước đó, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ từng nhấn mạnh tại Hội nghị Tổng kết của Liên minh Hợp tác xã năm 2017: "Rất cần thí điểm mô hình HTX sản xuất chuỗi giá trị ở các địa phương để tạo sức lan tỏa rộng lớn. Muốn HTX phát triển tốt phải có doanh nghiệp "đỡ đầu", ngược lại doanh nghiệp muốn "cắm chân" tại địa bàn nông thôn thì phải có mạng lưới kinh tế tập thể."

Bà Thái Hương, Phó Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Bắc Á, Nhà sáng lập và Tư vấn đầu tư cho Tập đoàn TH (Doanh nhân thành công trong việc tư vấn đầu tư cho các thương hiệu sữa tươi sạch TH True Milk, rau sạch FVF, Dược liệu sạch TH true Herbal, Gỗ MDF…), từng nhấn mạnh: "Để làm nông nghiệp 4.0, HTX cần phát triển lên một tầm mới, đó là HTX công nghệ cao – tập trung sản xuất hàng hóa nông nghiệp có giá trị – với sự dẫn lối của doanh nghiệp. HTX thành lập dựa theo đặt hàng của doanh nghiệp với bộ máy quản trị do doanh nghiệp chỉ định dưới sự kiểm soát của chính người nông dân."

Với sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu hoạt động, Ngân hàng TMCP Bắc Á: hướng đến các khách hàng bền vững, tập trung đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn và an sinh xã hội như nông - lâm - ngư - nghiệp, dược liệu sạch… là ngân hàng phục vụ tư vấn cho các khách hàng ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp, nông thôn và các ngành phụ trợ cho nông nghiệp.

Ông Khánh cho biết, từ đầu năm 2018, Ngân hàng TMCP Bắc Á, Tập đoàn TH và Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã ký Biên bản ghi nhớ - ghi nhận sự cam kết ba bên trong việc đầu tư nguồn lực xây dựng mô hình hợp tác xã (HTX) mới gắn với chuỗi giá trị về thảo dược và rau, củ, quả hữu cơ; hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm, xây dựng chỉ dẫn địa lý, xuất xứ hàng hóa, thương hiệu sản phẩm và tư vấn đầu tư, tài chính, hỗ trợ vay vốn cho các HTX.

Trong đó, BAC A BANK - với sứ mệnh tư vấn đầu tư cho các doanh nghiệp phát triển bền vững - sẽ nghiên cứu và xây dựng các gói sản phẩm, dịch vụ ngân hàng chuyên biệt cho từng loại hình HTX để cung cấp một cách linh hoạt các ưu đãi về lãi suất và thủ tục, phương thức giải ngân, thanh toán…, đồng thời còn là đầu mối kết nối, tư vấn về năng lực quản trị, khả năng áp dụng khoa học công nghệ giúp các HTX Việt Nam phát triển Theo hướng nông nghiệp công nghệ cao.

BAC A BANK cung cấp các sản phẩm đặc thù, phù hợp với HTX: ngân hàng đã có riêng "Sản phẩm cấp tín dụng cho Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã" với những điều kiện về cấp tín dụng, Hồ sơ cấp tín dụng, điều kiện về tài sản bảo đảm phù hợp với đặc thù của Hợp tác xã, Liên hiệp hợp tác xã của Việt Nam. Bên cạnh đó, với tính chất đa dạng về ngành nghề kinh doanh của loại hình kinh tế Hợp tác xã tại Việt Nam, BAC A BANK cũng đã triển khai các sản phẩm cấp tín dụng cho đối tượng bao gồm Hợp tác xã hoạt động trong các ngành mà HTX Việt Nam hoạt động lớn mạnh như: Gạo, Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, Cà Phê, sản phẩm tài trợ nhà cung cấp - là sản phẩm hướng tới các Doanh nghiệp vừa và nhỏ nói chung và HTX nói riêng trong chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn TH,…

BAC A BANK có mạng lưới các chi nhánh phủ kín các địa bàn có mô hình HTX mạnh như: Hà Giang, Lạng Sơn, Yên Bái, Điện Biên, Lào Cai, Hoài Đức, Hòa Bình, Sơn La, Nghệ An, Đà Lạt, Cà Mau, Kiên Giang… Bên cạnh đó BAC A BANK liên tục đào tạo cho cán bộ tại các đơn vị để hiểu về hoạt động của Hợp tác xã.

Đối với mảng khách hàng cá nhân, BAC A BANK tiếp tục nghiên cứu để tài trợ cho các xã viên thông qua các HTX trồng dược liệu, gia công chế biến nguyên liệu cho các sản phẩm của Tập đoàn TH; đồng thời triển khai các sản phẩm tín dụng cá nhân tuỳ biến cho người nông dân như Cho vay sản xuất nông nghiệp trồng rau củ quả, Cho vay trồng và chăm sóc cây công nghiệp....

Bên cạnh đó, chúng tôi còn có những gói hỗ trợ, những chương trình ưu đãi dành cho Hợp tác xã, Liên hiệp Hợp tác xã hàng năm.Trong tương lai, BAC A BANK sẽ tiếp tục đóng vai trò trung gian/cầu nối để kiện toàn mối liên kết ba bên: Ngân hàng - Doanh nghiệp - HTX; tạo thành chuỗi giá trị khép kín, nâng cao lợi ích cho các chủ thể kinh tế tham gia.

Để đạt được mục tiêu đồng hành cùng HTX, Ngân hàng TMCP Bắc Á cũng đề xuất bản thân các HTX và các cơ quan quản lý HTX:

Hỗ trợ và tổ chức các khóa tập huấn, đào tạo cho cán bộ quản lý, thành viên làm công tác chuyên môn, kỹ thuật, tập trung vào các chuyên đề: Kỹ năng quản lý, điều hành HTX; Nâng cao năng lực lãnh đạo của HTX; Tập huấn hiểu về cách thức và quy trình vay vốn NH; Các kiến thức cơ bản trong vay vốn ngân hàng cho các Hợp tác xã. Ngân hàng Bắc Á sẽ đồng hành phối hợp; Thường xuyên kết nối hội thảo, diễn đàn để BAC A BANK tham gia cùng các Hiệp hội, Liên hiệp Hợp tác xã để cùng tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình tiếp cận vốn của Hợp tác xã cũng như hỗ trợ BAC A BANK và các Tổ chức tín dụng nắm bắt được quá trình phát triển của Hợp tác xã.