Loại ốc đá kỳ lạ cứ nhằm nơi sạch, có nhiều cây thuốc quý mà sinh sôi nảy nở, là đặc sản ở Ninh Bình

Nguy hiểm nghề "săn" ốc đá

Nói đến con ốc đá, chắc hẳn nhiều người thấy xa lạ, nhưng với người dân ở xã Yên Thành (huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình), thì đây không chỉ là món ăn dân dã mà từ lâu nó đã trở thành đặc sản, mang những hương vị riêng của quê hương.

Con ốc đá được người dân xã Yên Thành (huyện Yên Mô) săn từ trên các vách đá. Ảnh: Vũ Thượng

Con ốc đá có hình dạng giống như con ốc bươu nhưng mình dẹt, dẹp và nhỏ, cuộn thành nhiều vòng, loại ốc đá này có màu đen tuyền hoặc trắng sữa. Miệng ốc tròn giống hình đồng xu. Con ốc đá thường có vỏ vừa phải, thịt dày, giòn, dai dai với vị ngọt thơm đặc trưng.

Những hôm trời nắng, con ốc ẩn mình trong các hang đá, gốc cây, khi trời mưa hoặc đêm tối là ốc đá bò ra ngoài tìm kiếm thức ăn. Đặc biệt, mùa săn con ốc đá bắt đầu từ tháng 5 dương lịch. Khi những trận mưa rào trước mùa hạ sang, ấy là lúc con ốc đá xuất hiện nhiều nhất.

Giá bán ốc đá giao động từ 70.000-100.000 đồng/kg. Ảnh: Vũ Thượng

Ông Vũ Văn Cao (xã Yên Thành, huyện Yên Mô) cho biết: "Sau mỗi trận mưa bà con lại rủ nhau đi vào thung, lên núi tìm con ốc đá. Trước đây, bà con chỉ bắt ốc để phục vụ bữa ăn gia đình nên lượng ốc còn nhiều. Giờ ốc cũng giảm nhiều rồi, có hôm đi đúng hướng thì bắt được 5-7kg ốc".

Cũng theo ông Cao, mùa rộ săn con ốc đá chỉ kéo dài trong khoảng 3 tháng, trọng điểm mùa mưa là tháng 5, 6, 7. Kinh nghiệm cho thấy, cứ những nơi sạch, có nhiều cây thuốc quý là nơi đó con ốc đá ở nhiều.

Quá trình đi săn con ốc đá cũng gặp nhiều nguy hiểm. Ảnh: Vũ Thượng

Vả lại, con ốc đá ở những nơi này thường dày ruột, có hương vị đặc trưng do ăn các loại rong rêu, lá cây, quả và thảo dược…vì thế thịt ốc ăn rất thơm ngon, nhiều người ưa thích mua về thưởng thức.

Đi "săn" con ốc đá rất nguy hiểm, phải men theo hết núi nọ rồi vượt sang núi kia, trời mưa, dốc núi thẳng, người bắt ốc rất dễ bị trượt ngã, nhẹ thì trầy xước, nặng hơn thì gẫy chân gẫy tay. Chưa kể nguy hiểm rình rập khi chẳng may gặp rắn rết và các loại sâu độc trong rừng.

Bù lại những vất vả đó, giá bán con ốc đá cho các nhà hàng, khách du lịch, các gia đình…giao động từ 70.000-100.000 đồng/kg, có người đi săn ốc đá cũng bỏ túi nửa triệu đồng/ngày.

Cách chế biến món ốc đá ngon

Khi con ốc đá săn từ trên núi rừng về, đổ ra cái bể nhỏ hoặc cái nong rộng. Thỉnh thoảng vẩy cho ốc ít nước và bột ngô làm thức ăn. Tuy nhiên, ốc nuôi sẽ bị gầy và độ thơm ngon giảm hẳn do không được ăn thảo dược và lá cây.

Khi chế biến, chỉ cần nhúng xuống nước ít phút, ốc đang khát nước sẽ mở miệng ra uống, đám lá cây đang ngậm trong miệng cũng được nôn ra cho bằng hết…Sau đó rửa sạch lớp đất cát bên ngoài vỏ là ốc đã sẵn sàng đưa vào sử dụng để nấu ăn.

Ông Vũ Văn Cao chia sẻ: "Con ốc đá tôi thường chế biến món nhúng với nước mẻ, khi đun nồi nước mẻ sôi, tôi đập ít củ sả, lá bưởi, ớt (tùy người ăn cay) các loại gia vị khác…Và cuối cùng cho con ốc vào đun sôi tiếp khoảng 3-5 phút là tắt bếp, bắc nồi ốc ra ngoài, nếu để lâu ruột ốc sẽ teo lại.

Món nước chấm cũng không cần quá cầu kì, chỉ cần thêm ít gia vị tỏi, ớt và gừng, thêm tí sả băm nhỏ cho vào là có thể thưởng thức cái vị ngòn ngọt, thơm ngon, béo mà không ngậy của món ốc này.

Ngoài ra, con ốc đá còn nộm với hoa chuối rừng ăn rất béo ngậy, nhấm nháp một chút hoa chuối rừng vị chát, ngọt nhẹ thanh mát, nhấp ngụm rượu nếp cái hoa vàng…thì không thể quên được.