Kể chuyện làng: Thương quê mùa lũ bất thường

Qua một ngày lũ, ngoài trời, mưa vẫn chưa ngừng rơi. Trải qua bao thăng trầm đời người ngay trên mảnh đất quê, các cụ trên 80 tuổi làng tôi vẫn không khỏi ngạc nhiên trước hiện tượng thời tiết thất thường, mưa lũ trái mùa này. Tưởng rằng, mọi năm, cơn lũ cuối cùng dừng chân tháng 10 Âm lịch như câu ca muôn thuở: "Ông tha bà chẳng tha/ Làm thêm trận lụt 23 tháng 10". Chẳng biết trời đất cảm động thế nào, nay đã bước qua tháng 3 Âm lịch, vậy mà mưa gió vẫn bất chợt dắt díu gọi nhau về.

Lẽ nào Tý hư, Sửu hao, Dần bất lợi như câu truyền trong dân gian là có thật? Nhìn dòng nước cuộn về, mà lòng bất an. Người nông dân đang sống trong tâm trạng lo âu, giờ chỉ biết than trời, than đất. Buồn và xót, họ chỉ biết cất lên: Đau lòng quá; mất trắng rồi; năm ni đói rồi; tội bà con quá… là những câu nói cảm thương lúc này. Khổ vì dịch bệnh chưa qua, thiên tai bất thường lại đến.

Thương dân quê mùa lũ, khúc ruột miền Trung trải qua bao nỗi nhọc nhằn, giờ trong tâm thức ai cũng cầu mong mưa thuận gió hòa, và trời êm bể lặng mới yên tấm lòng. Bắt đầu ngày 30/3/2022, trời chuyển gió, mưa bắt đầu rơi… Như dự báo, đến ngày đầu tháng 4, mưa như trút nước, kéo dài từ sáng đến tối, không phút giây ngừng nghỉ. Gió, mưa cứ thế quần quật trên những tán cây ngả nghiêng, chao đảo. Lúc này, bỗng nhớ đến câu thơ Tố Hữu: Nỗi niềm chi rứa Huế ơi/ Mà mưa xối xả trắng trời Thừa Thiên.

Chiều ngày 1/4, nước sông dâng cao, cuồn cuộn chảy. Sông Bồ, sông Ô Lâu, dòng sông Thạch Hãn ở 2 tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế lai láng. Nước bắt đầu tràn về cánh đồng, ngập những con đường thôn xóm. Lũ về trên quê tôi. Vậy là quê tôi bắt đầu chìm trong cơn lũ trái mùa. Con đường từ quốc lộ rẽ phải, men theo dòng Ô Lâu ngang qua làng cổ Phước Tích về Phong Bình ngập trong dòng nước chảy. 

Trưa ngày 1/4, trường THCS Phong Hòa ra thông báo: Nước đang lên, nguy cơ nhiều tuyến đường trong xã ngập lụt; các em chuyển sang học Online tại nhà. Tối mồng 1/4, cô giáo Hải Yến ở trường THPT Trần Văn Kỷ, đóng trên đoạn bàn xã Phong Bình – vốn là vùng rốn lũ ở huyện Phong Điền (Thừa Thiên Huế) gửi cho tôi bức ảnh chụp cảnh sông Ô Lâu dòng nước cuộn chảy, lên cao và bức ảnh cảnh sân trường lai láng nước. 

Đến 20 giờ ngày 1/4 hàng loạt facebook của người dân quê tôi đăng tải cảnh tất bật bưng bê, dọn dẹp, kê cao các dụng cụ trong nhà bởi nước đã dâng cao. Nước lũ đã tràn vào sân, cây cối, vườn tược, các con đường, ngõ xóm ngập chìm trong nước. Ở thành phố, tôi cầm điện thoại gọi ra cho ba tôi: "Nước thế nào rồi ba, vào bậc thềm chưa? Ba đừng lội nước bạc mà cảm nhé!". 

Đầu dây, giọng ba tôi có vẻ mệt mỏi và lo lắng: "Con ơi, nước to quá, sắp chảy vào nhà rồi. Ui chao, ai ngờ mùa ni mà lụt. Bất ngờ quá, trở tay không kịp". Sáng 2/4, chị gái tôi cũng điện vào nói chuyện, than vãn suốt hôm qua giờ dọn nhà cửa đọa luôn. Nhà chị ở xóm dưới, thấp trũng, nước đã chảy vào nhà. Chị bảo, khổ quá, ai ngờ lụt kéo về.

Những tiếng thở dài, cái lắc đầu ngao ngán. Cánh đồng lúa, hoa màu… quê tôi đang trong thì con gái tươi xanh mơn mởn, hứa hẹn mùa bội thu… Vậy mà tất cả bị nhấn chìm trong dòng nước lũ. Ngó ra cánh đồng thấy những cây lúa, cây sắn, dây khoai, ớt, đậu… lóp ngóp, ngâm mình trong biển nước… mà quặn thắt lòng. 

Đầu tắt, mặt tối, ngày đêm oằn mình mưu sinh trên cánh đồng làng, người dân quê một nắng hai sương gửi tất cả vốn liếng vào đây mong ngày ra hoa kết trái. Vậy mà… 

Đăng tải những bức ảnh đồng lúa quê mình chìm trong mùa lũ trái mùa lên facebook, tôi nhận được hàng chục lời bình chung niềm đồng cảm. Lời chia sẻ của bạn bè, của những người con xa quê hương đều bắt đầu bằng cụm từ "thương người dân quê".