ĐBQH lo ngại rủi ro khi tranh luận về tăng trần nợ công lên 51% GDP

Chiều 9/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về kinh tế - xã hội. Trong đó, nội dung về tăng trần nợ công được ĐBQH tỉnh Lào Cai và tỉnh Lai Châu tranh luận sôi nổi.

Cụ thể, ngay trong đầu phiên thảo luận, ĐBQH Hà Đức Minh (Lào Cai) cho rằng, với tình hình dịch bệnh còn kéo dài, diễn biến khó lường như hiện tại, nền kinh tế và sự tăng trưởng sẽ gặp các cú sốc.

Đại biểu Hà Đức Minh dẫn số liệu, tính đến tháng 8, 57/63 địa phương đã sử dụng hết nguồn ngân sách dự phòng. Ngoài ra, 8/63 địa phương đã sử dụng tối đa số dư quỹ dự trữ tài chính, trong khi nhu cầu còn lớn.

Từ thực trạng trên, ĐBQH Hà Đức Minh đề xuất 2 nội dung để có thêm nguồn lực. Thứ nhất, tăng mức bội chi ngân sách thêm 100.000 tỷ đồng (khoảng 1% GDP) để có thêm nguồn lực thực hiện các mục tiêu chống dịch và phát triển kinh tế. Việc tăng bội chi ngân sách thực hiện ngắn hạn trong 3 năm 2022-2024.

Thứ hai, thực hiện nới trần nợ công lên 50-52% GDP. Vị đại biểu lý giải, trần nợ công được quy định là 60%, hiện mới đạt 44-46%. Do vậy hoàn toàn có thể nới thêm để tiếp tục huy động vốn.

Tranh luận với đề xuất nói trên, ĐBQH Nguyễn Hữu Toàn (Lai Châu) cho rằng, tăng trần nợ công lên 51% GDP sẽ khiến dư nợ công đến 2025 tăng lên gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ. Qua đó, an ninh tài chính quốc gia sẽ gặp rủi ro rất lớn.

Cụ thể, theo phân tích của ĐBQH Nguyễn Hữu Toàn, nếu nhìn vào con số nợ công của năm 2021 và chuẩn bị cho năm 2022 có thể thấy mức tương đối thấp (khoảng 44% GDP).

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn cho rằng do bước vào năm 2021, chúng ta điều chỉnh GDP tăng hơn 1 triệu tỷ đồng (tương đương mức tăng 25%), như vậy, mẫu số tăng lên, số dư nợ tuyệt đối không giảm, mức độ tăng nợ vẫn còn.

"Tỷ số nhìn có vẻ thấp nhưng cần hết sức quan tâm", ĐBQH Nguyễn Hữu Toàn nhấn mạnh.

Cũng theo thông tin từ đại biểu tỉnh Lai Châu, đến 2021, mức trả nợ lãi và gốc đã xấp xỉ 25% GDP, tức là cứ 4 đồng chi tiêu thì có 1 đồng chi cho trả nợ. Nhìn nhận dưới góc độ an ninh tài chính quốc gia, đây là nội dung cần hết sức quan tâm.

Nêu số liệu nợ công qua các năm, ĐBQH Nguyễn Hữu Toàn cho rằng, mỗi giai đoạn có tính chất khác biệt. Cụ thể, giai đoạn 2011-2015, tốc độ tăng nợ bình quân là 18,1%/năm.

Đến giai đoạn 2016-2020, Quốc hội, Chính phủ đặt ra mục tiêu ưu tiên kiểm soát nợ công để đảm bảo an ninh tài chính cũng như các cân đối vĩ mô nên tốc độ tăng bình quân vừa qua được rút xuống còn trên 6,54%.

"Trong kế hoạch tài chính 5 năm hiện nay cũng xác định tăng 11%, nếu tăng trần nợ công lên 51% vào năm 2025 thì dư nợ công lúc đó khoảng 6,5 triệu tỷ đồng, tăng gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ", ông Toàn nêu vấn đề.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn cũng cho rằng, việc xây dựng chương trình phục hồi kinh tế cần tính toán dư địa tài chính, tiền tệ. Qua đó, tránh những rủi ro cho phát triển bền vững nền kinh tế về sau.