Chọn trường top hay ngành phù hợp: Ra trường nhận lương ngàn đô vẫn chưa hài lòng mới là thành công?

Tại Chương trình Tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp "Cùng con bước vào tương lai" vừa được báo Tuổi Trẻ phối hợp tổ chức tại Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, rất nhiều phụ huynh băn khoăn trong việc chọn trường, chọn ngành cho con.

Bà Thu Phượng (phụ huynh tại TP.HCM) đặt câu hỏi, hiện nay có tình trạng thí sinh chỉ chọn trường có tiếng mà không nghiên cứu ngành học kỹ lưỡng. Nguyên nhân là vì nhiều người khuyên cứ vào được các trường danh tiếng như Trường ĐH Ngoại thương, ĐH Bách khoa, ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn…, học ngành gì cũng được, vì học những trường này dễ kiếm việc làm. Liệu, quan điểm này có đúng không, các thí sinh nên chọn ngành học phù hợp hay cứ vào trường danh tiếng để có "mác" đi xin việc sau này?

Ngành phù hợp mới quan trọng

Trước câu hỏi này, TS Phạm Tấn Hạ, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TP.HCM) cho rằng, không nên chọn trường có tiếng mà nên chọn ngành của trường đó như thế nào.

Theo ông Hạ, khi vào một ngôi trường có tiếng nhưng ngành học không phù hợp, sinh viên sẽ không tìm thấy sự hăng say, say mê học tập; không thấy cơ hội phát triển ngành này như thế nào… Do đó, khi đã chọn ngành học, các bạn phải đặt vào đó niềm tin. 

Niềm tin ở đây là kiến thức sẽ được gì, cơ hội việc làm có gì, và cơ hội phát triển trong tương lai ra sao… những điều này cần suy nghĩ thật thấu đáo, cân nhắc kỹ khi lựa chọn ngành học.

Thêm vào đó, ông Hạ cho rằng, không phải ngành học nào ở Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn cũng hot, và thí sinh thường lựa chọn các ngành hot để đăng ký. Dù vậy, tất cả các ngành đào tạo đều đảm bảo chất lượng đầu ra cho sinh viên, đáp ứng được yêu cầu của nhà tuyển dụng, xem chất lượng là thương hiệu của trường. Trường cũng luôn luôn cải tiến để sinh viên ra trường cảm thấy tự hào vì mình là sinh viên của trường, là cựu sinh viên của trường.

Đồng quan điểm, ông Võ Ngọc Nhơn - Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn Tuyển sinh, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM (HUTECH) cho biết, chỉ đến thời điểm con em bước vào đợt tuyển sinh thì phụ huynh mới quan tâm đến vấn đề ngành học, trường học… nên thông tin không được cập nhật liên tục. 

Hiện nay, hệ thống giáo dục đại học của Việt Nam hiện nay có khoảng 500 trường đại học, cao đẳng. Vấn đề ranh giới giữa trường top trên, top dưới, trường công, trường tư đã xóa nhòa, thu hẹp khoảng cách hơn trước.

Theo quan điểm ngày xưa, các trường top dưới hoặc các trường tư thục có thế khó trong tuyển sinh vì thương hiệu, chất lượng… vì vậy, các trường đã thay đổi để đáp ứng nhu cầu lao động cho xã hội. Trong đó, chương trình đào tạo đạt chuẩn, mang tính ứng dụng, thực tế; đẩy mạnh kỹ năng, ngoại ngữ để người học đáp ứng tốt khi ra trường...

"Theo quan điểm của tôi, phụ huynh khoan vội chọn trường, việc đầu tiên hãy tìm hiểu công việc con mình muốn làm trong tương lai. Dựa vào đó, phụ huynh tìm ngành học nào để ra trường làm được công việc đó. Sau đó, hãy lựa chọn bậc học vì có những công việc không đào tạo ở đại học. Cuối cùng, dựa trên các yếu tố như năng lực của con, tài chính của gia đình… để lựa chọn trường học cho phù hợp", ông Nhơn nói.

Cũng theo ông Nhơn, nếu xem các trường top, trường danh tiếng là một đôi giày thật đẹp, thì cũng phải xem size chân của thí sinh như thế nào. Giày có đẹp đến mấy cũng phải vừa size chân thì đi mới êm, thoải mái; trường có tốt đến mấy cũng phải phù hợp với năng lực thì mới phát triển, thuận lợi được.

Lương ngàn đô vẫn chưa hài lòng mới là thành công

Ngược lại, PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM cho rằng, chọn một trường có danh tiếng, có bề dày lịch sử đào tạo, chất lượng đã được khẳng định là một lựa chọn tốt. Bởi, không phải ngẫu nhiên một số trường đại học có được danh tiếng.

Ông Bảo cũng cho rằng, thí sinh vào được một trường danh tiếng giống như có một bảo hiểm cho tương lai, đảm bảo đầu ra và có cơ hội nghề nghiệp rộng mở. Điều quan trọng ở đây là các thí sinh có đủ khả năng để vào được các trường danh tiếng hay không.

"Phải chọn ngành nghề phù hợp với bản thân là đúng, nhưng rất khó. Chúng ta cứ nghĩ nghề đó phù hợp với bản thân, nhưng có chắc nó phù hợp không? Quan điểm chọn một trường danh tiếng đa ngành nghề, đa lĩnh vực không có gì là sai, hoàn toàn phù hợp với xu hướng đào tạo tích hợp như hiện nay", ông Bảo nói.

Ngoài ra, ông Bảo cũng cho rằng, với sự bùng nổ của công nghệ, sự tích hợp và liên ngành trong đào tạo khiến việc chọn ngành nghề có sự thay đổi. Ví dụ, ngành công nghệ thông tin còn tích hợp công nghệ đổi mới sáng tạo; không phải chỉ học marketing mới làm marketing, những người học công nghệ, thiết kế đồ họa vẫn làm marketing được.

"Tôi vẫn ủng hộ các bạn chọn ngôi trường danh tiếng, quan trọng các bạn có vào được trường đó không", PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo bày tỏ quan điểm.

Trong khi đó, TS Nguyễn Thanh Phương, Trưởng Phòng Quan hệ doanh nghiệp và việc làm sinh viên - Trường ĐH Nguyễn Tất Thành cho rằng, nếu vào được trường danh tiếng thì quá tốt; nhưng không nên nghĩ rằng chỉ cần vào được trường danh tiếng còn học ngành nào cũng được.

Theo ông Phương, việc lựa chọn ngành rất quan trọng, nó sẽ ảnh hưởng tới cả cuộc đời mỗi người. Ông lấy ví dụ, thử tưởng tượng gần 40 năm sau này, bạn sẽ thức dậy đi làm với niềm vui hay với tâm trạng bị tra tấn. Vì thế, nên chọn ngành phù hợp với tố chất của bản thân rồi mới tính đến trường nào phù hợp.

"Vào được trường top đầu mà học hành chểnh mảng, ra trường lãnh lương 7 triệu/tháng đã hài lòng rồi cũng không có công việc tốt. Ngược lại, vào trường bình thường nhưng học giỏi có thể kiếm công việc với mức lương 1.000-2.000 USD/tháng vẫn chưa thấy hài lòng - tôi cho rằng đó mới là thành công", TS Nguyễn Thanh Phương nói.