Trong văn hóa Việt, thuồng luồng thường được mô tả như một loài thủy quái hình rắn, có 4 chân, chuyên rình rập để kéo người xuống nước ăn thịt… Đã có nhiều tranh cãi về chân tướng thuồng luồng, như đó chỉ là tên gọi của cá sấu, một loài trăn, hoặc loài giải khổng lồ sống ở các con sông. Có rất nhiều câu chuyện liên quan đến loài thuồng luồng được ghi lại trong sử Việt như cuộc chiến giữa Lạc Long Quân và loài thuồng luồng, Vua Hùng dạy dân xăm mình để tránh thuồng luồng, thuồng luồng đầu thai làm hoàng tử nhà Lý, học trò của cụ Chu Văn An hóa thuồng luồng…