Nhằm tận dụng tiềm năng mặt nước, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân, thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị đã du nhập một số đối tượng nuôi thủy sản mới có giá trị kinh tế cao về nuôi thử nghiệm. Trong đó, nổi bật là mô hình nuôi cá leo trong ao đất.
Toàn tỉnh Quảng Trị hiện có hơn 2.000 ha diện tích nuôi cá nước ngọt. Tuy nhiên, đối tượng nuôi chủ yếu vẫn đang tập trung vào các loài cá truyền thống như cá trắm, mè, chép, rô phi…
Nhằm tận dụng tiềm năng mặt nước, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân, thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị đã du nhập một số đối tượng nuôi thủy sản mới có giá trị kinh tế cao về nuôi thử nghiệm. Trong đó, nổi bật là mô hình nuôi cá leo trong ao.
Nhằm đánh giá sự phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng địa phương, tạo sự lan tỏa và thuận lợi cho nông dân tham quan, học tập kinh nghiệm, năm 2021 Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị tiếp tục triển khai mô hình nuôi cá leo trong ao tại hộ ông Lê Văn Thạnh, xã Gio Mỹ, huyện Gio Linh.
Mô hình nuôi cá leo trong ao đất được thực hiện trên diện tích 0,2 ha, thả nuôi 4.000 con cá leo giống, kích cỡ 10 - 12 cm/con. Cho cá leo ăn thức ăn công nghiệp có hàm lượng đạm từ 20% trở lên.
Trong đó, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị hỗ trợ 50% kinh phí cá leo giống và thức ăn công nghiệp, còn lại do hộ thực hiện mô hình đóng góp.
Tổng giá trị hỗ trợ của mô hình nuôi cá leo trong ao đất là hơn 65 triệu đồng. Ngoài ra, hộ thực hiện mô hình còn được Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị hỗ trợ về kỹ thuật trong suốt quá trình nuôi.
Kết quả, sau 6 tháng thả nuôi cá leo đạt kích cỡ bình quân 0,9 kg/con, cá biệt có những con đạt trọng lượng từ 1,2 - 1,5 kg.
Tỉ lệ cá sống đạt 60%. Sản lượng cá leo thu hoạch ước đạt gần 2,2 tấn, tương đương năng suất đạt 11 tấn/ha/vụ.
Với giá cá leo bán là 75.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí mô hình cho lợi nhuận gần 32 triệu đồng. Đây là khoản lợi nhuận lớn hơn rất nhiều so với nuôi các đối tượng cá truyền thống.
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Văn Thạnh, hộ thực hiện mô hình nuôi cá leo trong ao đất cho biết, mặc dù đây là lần đầu tiên gia đình ông nuôi thử nghiệm nhưng giống cá leo này tỏ ra thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên, nguồn nước tại địa phương.
Quá trình nuôi cá leo nhanh lớn, không xảy ra dịch bệnh, ít mất công chăm sóc, thời gian thu hoạch nhanh và có giá trị kinh tế cao hơn hẳn so với các loài cá khác mà trước đây gia đình đã từng nuôi.
Theo kinh nghiệm nuôi cá leo của ông Thạnh, để cá leo sinh trưởng tốt cần phải duy trì mực nước trong ao từ 1,5 m trở lên; đảm bảo nước luôn trong sạch.
Định kỳ, người nuôi sử dụng vôi nông nghiệp, muối hạt để phòng bệnh cho cá leo. Do cá leo là đối tượng tương đối mẫn cảm với thời tiết, do vậy cần chủ động nguồn nước cấp để thay nước khi cần thiết. Trong quá trình nuôi cá leo phải cung cấp đầy đủ thức ăn cho cá, tránh hiện tượng cá ăn lẫn nhau do cá leo là loại ăn tạp.
Trong tháng đầu tiên nuôi cá leo cần sử dụng thức ăn là cá tạp băm nhỏ kết hợp với thức ăn công nghiệp có độ đạm cao để kích thích khả năng bắt mồi của cá.
Bắt đầu từ tháng nuôi thứ hai trở đi sử dụng chủ yếu là thức ăn công nghiệp. Ngoài ra, có thể sử dụng thêm thức ăn chế biến được phối trộn từ cá tạp, ốc bươu vàng, bột ngô.
Do loại thức ăn này không chỉ kích thích cá leo ăn nhiều hơn, cung cấp thêm chất dinh dưỡng giúp cá sinh trưởng nhanh, mà qua đó còn có thể tận dụng nguồn nguyên liệu giá rẻ, có sẵn làm thức ăn cho cá, giúp giảm đáng kể chi phí trong quá trình nuôi.
Cho cá leo ăn ở khu vực cố định để thuận lợi cho việc theo dõi, kiểm tra và điều chỉnh lượng thức ăn thích hợp.
“Thời điểm thu hoạch cá leo do ảnh hưởng của COVID-19 nên đầu ra gặp đôi chút khó khăn, giá cá leo cũng giảm sút hơn so với mọi năm. Do vậy, tôi chỉ thu hoạch những con cá leo đạt kích cỡ từ 1,2 kg trở lên. Số còn lại tiếp tục nuôi, thu hoạch vào dịp Tết để có giá bán cao hơn”, ông Thạnh chia sẻ.
Phó Trưởng Phòng NNPTNT huyện Gio Linh Lê Văn Toàn nhấn mạnh, trong khi một số đối tượng nuôi truyền thống đang gặp khó khăn do thường xuyên bị dịch bệnh, hiệu quả kinh tế thấp thì việc thực hiện thành công mô hình nuôi cá leo đã mở ra hướng đi mới đầy triển vọng. Đặc biệt là với những hộ có điều kiện đầu tư nuôi thâm canh theo hình thức công nghiệp.
“Là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế về nuôi trồng thủy sản, do đó trên cơ sở này, trong thời gian tới Phòng NNPTNT sẽ tham mưu UBND huyện có các chính sách hỗ trợ người dân nhằm nhân rộng mô hình này. Không chỉ nuôi cá leo trong ao đất mà còn nuôi cá leo trong lồng bè trên sông, trong các hồ đập thủy lợi, góp phần chuyển đổi sinh kế, thúc đẩy phát triển kinh tế, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân”, ông Toàn cho hay.
Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phan Văn Phương cho biết, nhằm tận dụng tiềm năng mặt nước, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân, từ năm 2019, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị đã tiến hành du nhập và triển khai nuôi thử nghiệm giống cá leo trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
Qua kết quả của các mô hình thử nghiệm, bước đầu đã có thể khẳng định cá leo là đối tượng nuôi mới đầy triển vọng. Bởi ngoài những ưu điểm vượt trội như khả năng thích nghi tốt, dễ nuôi, ít dịch bệnh, thời gian tăng tưởng nhanh…thì cá leo còn có giá trị kinh tế cao hơn hẳn so với những loại cá truyền thống trên địa bàn tỉnh.
Việc thực hiện thành công mô hình nuôi cá leo thương phẩm trong ao đã mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế cho các hộ gia đình, nhất là đối với những địa phương có tiềm năng, lợi thế về nuôi trồng thủy sản, góp phần chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, nâng cao giá trị thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích.
Ông Phương cũng lưu ý, để nuôi thành công giống cá leo, người nuôi cần phải chủ động trong việc chọn nguồn nước, đầu tư thức ăn đủ cả lượng và chất nhằm giúp cá tăng trọng nhanh và tránh hao hụt do ăn lẫn nhau. Ao nuôi phải có hệ thống quạt nước hoặc sục khí để bổ sung ôxy khi thời tiết thay đổi đột ngột. Lựa chọn thời điểm nuôi phù hợp, không bị ảnh hưởng bởi mưa lũ…
“Trong thời gian tới, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị sẽ tiếp tục triển khai mô hình này ra các địa phương khác trong nhằm đánh giá sự phù hợp với điều kiện tự nhiên và thuận lợi cho nông dân tham quan, học tập kinh nghiệm nuôi cá leo...", ông Phương khẳng định.
"Trung tâm Khuyến nông tỉnh tiếp tục tham mưu xây dựng chuỗi liên kết trong nuôi cá leo nói riêng và nuôi thủy sản nói chung từ khâu sản xuất giống, nuôi thương phẩm, dịch vụ thức ăn, thuốc phòng trị bệnh đến thị trường tiêu thụ. Đồng thời, tiếp tục lựa chọn chuyển giao những đối tượng nuôi mới, mô hình mới có hiệu quả kinh tế cao, góp phần phát triển nghề nuôi thủy sản. Tạo nên sự đa dạng về đối tượng nuôi nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường hiện nay”, ông Phan Văn Phương, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị.