Nghệ An: Nghề vừa mặn vừa chát, bán 1 tạ không mua nổi 1kg thịt lợn
Xã Quỳnh Thuận (Quỳnh Lưu) được biết đến là một trong những ruộng muối lớn nhất Nghệ An. Giữa cái nóng gay gắt của tháng 6, những bóng lưng của diêm dân vẫn cần mẫn cào muối trên đồng. Công sức bỏ ra là thế nhưng hiện nay, giá muối đang giảm xuống mức kỷ lục, nhiều người phải bỏ nghề, đi làm xa quê.
Đồng muối Quỳnh Thuận (Quỳnh Lưu)
Từ Quốc lộ 1A ngã tư Cầu Giát rẽ vào đường 48B về hướng đông, đi xuống Lạch Quèn, chúng tôi đến vựa muối Quỳnh Thuận. Hương mặn mòi của biển cùng cái nắng gay gắt, khô ráp của gió Lào khiến vùng đất nơi đây càng thêm nóng nực, bí bách.
Để làm ra những hạt muối trắng, người diêm dân phải làm việc từ sáng sớm đến tối muộn
Nghề muối chỉ được bắt đầu từ tháng 4, là thời điểm hè vừa sang và kết thúc vào khoảng tháng 9. "Nếu ngày có gió Nam, đêm gió nồm thì thu hoạch được nhiều muối chất lượng hơn. Trung bình khoảng 2 tạ một ngày. Hôm nào trời mưa thì bà con trắng tay, không thể làm muối được", vội lau mồ hôi trên trán, ông Nam (xóm Trường Thịnh, Quỳnh Thuận) chia sẻ.
Từ 3 giờ sáng, ông Nam đã ra đồng làm muối để tránh cái nóng đổ lửa của tháng 6
Muối từng được coi là "vàng trắng", là cơ nghiệp, là nghề mang lại thu nhập cao, ổn định cho người dân ở đây nhưng đến giờ do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 khiến cho giá muối giảm sâu, khó tiêu thụ, nhiều diêm dân phải bỏ nghề đi làm ăn xa. Nếu như trước đây nghề làm muối là nghề chủ đạo, thì nay nó ngày càng mất đi giá trị, cuộc sống khấm khá nay lại khó khăn bộn bề.
Giá muối giảm không phanh khiến cuộc sống của diêm dân gặp khó khăn
Theo ông Nam, hiện nay giá muối chỉ còn 130.000 đồng/tạ, trung bình mỗi thu nhập được khoảng 3 triệu đồng/tháng. So với năm 2019 là 250.000 đồng/tạ, muối năm nay đã giảm 120.000 đồng/tạ, thấp hơn một nửa. Với mức thu nhập như vậy, diêm dân không đủ để trang trải cuộc sống. Vì vậy, không ít hộ gia đình chấp nhận bỏ nghề, bỏ ruộng để tìm kiếm công việc mới thu nhập tốt hơn.
Các ô đất bị bỏ hoang vì diêm dân không đủ tiền trang trại cuộc sống
Đa phần, những gia đình làm muối còn lại chỉ là người già, phụ nữ và trẻ em tranh thủ làm muối kiếm "đồng ra đồng vào". Thanh niên trai tráng trong làng hầu hết đều đi xa làm ăn kiếm sống. "Con trai và chồng của cô đang chạy xe ôm ngoài Hà Nội, giờ chỉ có cô và con dâu ở nhà làm muối." - cô Trần Bình (xóm 6, Quỳnh Thuận) chia sẻ.
Trong gia đình chỉ có cô Bình và con dâu tiếp tục làm muối
Cô Vũ Thị Năm (Quỳnh Thuận) đã 75 tuổi những vẫn ngày ngày ra đồng làm muối
Để làm ra những hạt muối là bao công sức, mồ hôi của người dân, nhưng số tiền thu về chỉ khoảng 150.000 đến 200.000 đồng/ngày. Với những gia đình đông con, nhu cầu sống cao hơn thì khó có thể bám nghề muối này được. "Lương đi phụ hồ hay chạy xe ôm một ngày còn cao và đỡ khổ hơn nghề muối này", lời nói chua xót của cô Năm (xóm 3, Quỳnh Thuận) càng khiến nhiều người suy ngẫm.
"Giá muối rẻ nhưng cũng không có người mua. Hiện tại trong kho trữ còn tồn dư khoảng gần 1 tấn muối chưa bán được. Giờ chỉ mong đến Tết muối sẽ tăng giá để diêm dân có thêm tiền để sắm sửa Tết", cô Thịnh (Xóm 6, Quỳnh Thuận) tâm sự.
Theo ông Bùi Xuân Trúc – Phó trưởng phòng NN&PTNT huyện Quỳnh Lưu cho biết "Giá muối năm nay giảm gần nửa giá so với các năm trước là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, đầu ra bị ứ đọng. Giá muối giảm khiến cuộc sống của diêm dân Quỳnh Lưu không được ổn định. Nhiều người đã bỏ nghề đi làm xa quê, nghề làm muối truyền thống bị ảnh hưởng. Tính đến tháng 6 năm 2020, toàn huyện chỉ còn 70% số diêm dân còn bám nghề".