Nuôi loài thú mà dân gian gọi là con dúi, bán thành con đặc sản, 9X Lai Châu thành nhà giàu

Chúng tôi đến thăm mô hình nuôi dúi của anh Bùi Văn Hưng tại bản Mường Tè, xã Mường Tè, cách trung tâm huyện Mường Tè hơn 40km. 

Tiếp xúc với trang trại chăn nuôi này, tôi ngỡ ngàng trước những chuồng dúi đơn giản mà mang lại hiệu quả kinh tế cao cho gia đình anh Hưng.

Khi tôi hỏi về ý tưởng nuôi dúi của anh Hưng (SN 1992), anh hào hứng chia sẻ: "Năm 2017 tôi lấy vợ trên đất Mường Tè. Mỗi lần thấy bà con lên rừng và bắt được dúi con mang về, vợ chồng tôi nảy ra ý định mua lại những con dúi nhỏ đó để nuôi thử. 

Sau đó thấy dúi thích nghi và phát triển được, với lại thức ăn cũng đơn giản nên tôi đã có ý tưởng nuôi dúi làm hàng hoá...".

Do ban đầu chưa có kinh nghiệm nuôi dúi, dúi mua về đa số là dúi săn bắt ngoài tự nhiên, nhiều con bị thương, đuối sức chết dần. Không nản lòng, anh Hưng mày mò tự học các mô hình chăn nuôi trên báo chí và tham quan một số nơi, sau đó tôi lên mạng vào những hội nuôi dúi để tìm hiểu cách nuôi.

Đến năm 2018, với số tiền hai vợ chồng anh tích góp được, tôi mua 30 cặp dúi giống tại tỉnh Hà Giang mang về nuôi thử nghiệm. Sau một năm nuôi thử nghiệm tôi thấy dúi sinh trưởng và phát triển tốt nên anh Hưng đã mua thêm 300 con. Đến năm 2019, anh bắt đầu đăng kí giấy phép kinh doanh tại chi cục kiểm lâm Hoàng Liên Sơn.

Dù gặp nhiều khó khăn nhưng anh Hưng vẫn kiên trì theo đuổi, nay trại dúi của anh đã có hơn 900 con. Một năm, anh Hưng xuất bán được 3 lứa, thu nhập mỗi lứa xuất bán dúi thịt và dúi giống từ 150 đến 200 triệu đồng.

Chuồng nuôi dúi của anh Hưng chia từng ô vuông, diện tích 50 x 50cm bằng gạch men. Nhiệt độ để dúi thích nghi là 25 - 32 độ C. Anh Hưng bảo: Che chắn chuồng trại ấm vào mùa đông và mát vào mùa hè sẽ giúp dúi sinh sản đều, và lớn nhanh.

Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi dúi, vợ anh Hưng, chị Phìn Thị Mỹ cho hay: "Dúi là loài gặm nhấm nên thức ăn chủ yếu là tre, hạt bắp, rễ cây…Để đảm bảo nguồn thức ăn, nhà tôi luôn tận dụng gần 1 mẫu đất vườn nhà trồng ngô, tre và thu mua tre của người dân ở địa phương...".

Theo chị Mỹ, mỗi ngày chỉ cần cho dúi ăn một lần vào chiều tối, không nên cho ăn quá nhiều khiến con vật tích lũy quá nhiều mỡ. Đôi khi trên người dúi thường xuất hiện các bệnh: Viêm phổi, bại liệt, ghẻ... Chị Mỹ và chồng đã lên mạng và tìm hiểu những thuốc phù hợp với bệnh của dúi nên chăm sóc cũng rất là dễ.

Dúi không cần uống nước nên khá sạch sẽ. Là con vật hoang dã nên rất khỏe, ít dịch bệnh, vì vậy cần lựa chọn đúng thức ăn, không bị ôi thiu, vệ sinh chuồng trại thường xuyên và phun thuốc khử trùng 1 lần/ tuần

Anh Hưng cho biết: Dúi con nuôi từ 9 tháng đến 1 năm thì có thể ghép đôi để giao phối. Thời gian sinh sản của dúi rất ngắn, kể từ khi giao phối đến khi sinh sản là 45 ngày. 

Dúi nuôi được 50 ngày thì có thể tách mẹ, sau 3 đến 4 tháng nuôi có thể bán làm giống. Một năm dúi mẹ sinh sản khoảng 3 lứa, mỗi lứa trung bình 2 - 3 con. 

Dúi trưởng thành nặng khoảng 0,8g đến 1kg, giá xuất bán thành phẩm hiện nay là 2 triệu đồng 1 cặp dúi giống, hơn 1kg đến 2kg thì chúng tôi bán 3 triệu đồng 1 cặp dúi giống. 

Thị trường tiêu thụ của dúi của gia đình anh Hưng chủ yếu khách từ các tỉnh khác lên đặt mua như Nghệ An, Hà Tĩnh, Hải Phòng, Điện Biên...

Ông Tống Văn Thinh, chủ tịch UBND xã Mường Tè cho biết: Mô hình nuôi dúi giống của gia đình anh Bùi Văn Hưng rất phát triển và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Chúng tôi luôn vận động người dân tại đia phương nhân rộng mô hình và tạo thương phẩm ra thị trường. 

"Hiện tại trong xã cũng đã có một số hộ nuôi thử nghiệm và nhân rộng mô hình này. Trong tương lai chúng tôi cố gắng phát triển dúi mẹ chuẩn, giống tốt để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường...", ông Thinh cho biết thêm.

Không chỉ phát triển kinh tế cho gia đình, anh Hưng luôn tích cực hướng dẫn, giúp đỡ và sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm nuôi dúi cho nhiều bạn trẻ mong muốn khởi nghiệp ở địa phương. 

Với những người có ý định mua dúi về nuôi, anh khuyên nên trực tiếp đến trang trại xuất bán giống dúi để xem và quyết định chọn nơi mua con giống, tránh trường hợp mua dúi rừng chưa qua thuần chủng.