Đại biểu Quốc hội: Bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm đang bị mâu thuẫn bởi quy định

Sáng 31/5, tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Đoàn Trà Vinh) cho biết đặc biệt quan tâm nội dung trong báo cáo của Chính phủ về "một bộ phận" cán bộ, công chức chưa quyết liệt, có tâm lý né tránh, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, sợ sai gây ách tắc, làm cản trở sự phát triển kinh tế của đất nước.

Ông Tuấn đặt câu hỏi: "Tại sao từ trước đến nay không xuất hiện hiện tượng cán bộ có tâm lý sợ trách nhiệm, đến nay mới có?". Do vậy, cần phân định rõ bộ phận cán bộ sợ trách nhiệm là ai để giải quyết.

Theo đại biểu Tuấn, số này có 2 nhóm, thứ nhất là "không muốn làm vì không có lợi ích riêng" và nhóm cán bộ sợ vi phạm pháp luật nên không dám làm. Nhóm 1 luôn tồn tại trong bất cứ cơ quan, đơn vị nào nên cần thay thế như "huấn luyện viên thay người vì màu cờ sắc áo, khi quan sát thấy cầu thủ của mình thi đấu kém hiệu quả".

Nhóm thứ hai, theo ông Tuấn là số đông và nguyên nhân chính tạo ra những hạn chế, tắc nghẽn công việc. Nhóm này hình thành bởi văn bản pháp luật còn thiếu đồng nhất, khó thực hiện, cùng một nội dung quy định nhưng có hai cách hiểu khác nhau.

 Đại biểu Tuấn cho rằng cần thay cán bộ sợ trách nhiệm như huấn luyện viên thay cầu thủ.

Tranh luận lại, đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) cho rằng ý kiến trên "chưa đầy đủ". Ông phân tích, nếu thực thi công vụ để làm tốt chức trách, nhiệm vụ của mình mà có quy định, hành lang pháp lý rõ, phù hợp thì phần đông cán bộ, công chức – viên chức sẽ nỗ lực, làm hiệu quả hơn và "chẳng gì phải sợ".

"Nhưng thực tế, không ít việc lớn, việc nhỏ, để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đem đến hiệu quả cho dân cho nước lại phải vi phạm không nhiều thì ít các quy định hiện hành, pháp luật của Nhà nước", ông Hậu nói.

Cũng vì vậy, việc bảo vệ người dám nghĩ, dám làm có vẻ khó bởi lẽ: "Bảo vệ họ trong nhiều trường hợp là bảo vệ việc làm sai quy định và khi ấy lại cần bảo vệ người bảo vệ, người dám nghĩ dám làm rồi theo bậc thang, phải lên tới Quốc hội vì vướng mắc trong dám nghĩ dám làm nằm trong sự chưa phù hợp, mâu thuẫn của luật hiện hành".

Đại biểu Hậu cho rằng cũng vì quy định mà cấp dưới dù được giao nhiệm vụ rõ nhưng càng đi sâu thực hiện càng vướng mắc nên lại xin hỏi, chờ ý kiến cấp trên; tình trạng này đang phổ biến.

Thủ tướng từng có công điện gửi Bộ Nội vụ yêu cầu khẩn trương xây dựng dự định nghị định bảo vệ người "dám nghĩ, dám làm", báo cáo trong tháng 6, nhưng theo ông Hậu, sau 3 lần chỉnh sửa, Bộ Nội vụ thấy "vướng rất nhiều quy định". Bộ do vậy tham mưu, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nghị quyết thí điểm về bảo vệ các cán bộ dám nghĩ, dám làm sau đó Thủ tướng mới ban hành nghị định.

"Tôi cho rằng, cần làm sao để cán bộ không phải dám nghĩ, dám làm và không cần cấp trên phải khuyến khích, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm. Cán bộ, công chức – viên chức các cấp chỉ cần tập trung công sức, trí tuệ, năng động, sáng tạo thực hiện việc của mình hiệu quả nhất cho dân, cho nước trong khuôn khổ", ông Hậu phát biểu. Để làm được điều đó, khi phát hiện luật, quy định chưa phù hợp phải sửa ngay với quy trình sao cho chặt nhưng đơn giản, ngắn gọn. Luật do chúng ta tạo ra, vướng mắc thực tiễn do chúng ta nên cần sửa nhưng việc này quá khó khăn do "cơ quan, đơn vị nào cũng có ý đúng".

"Chúng ta không thể chấp nhận những hiện tượng phi logic, ngược quy luật như vậy. Cái đúng đi với cái đúng phải đem đến sự thông thoáng, cho đất nước phát triển, đáp ứng mong mỏi của nhân dân; cái đúng đi với cái đúng không thể đi đến sự trì trệ làm nghèo đất nước", đại biểu Hậu phát biểu.